Munozara reglamentini o‘tkazish tartibi
1. Boshlovchi ma’ruza mavzusi va ma’ruzachilarning taqdimotlarni e’lon qiladi.
2. Ma’ruza 5 minut davom etadi.
3. Taqrizchi - 2 minut.
4. Raqib - ma’ruza mavzusi bo‘yicha fikrlarini 1-3 minut takdim etadi.
5. Jamoaviy muxokama - 5-10 minut.
3-ilova.
Muxokama va xulosalar chiqarish uchun savollar
1. Investitsiyalarning qanday turlari mavjud?
2. Xorijiy investitsiyalarga qanday omillar ta’sir etadi?
3. Investitsiyalarning ichki manbalari qanday?
4. Investitsiyalarning tashki manbalari nima?
5. Investitsiyalardan foydalanishning asosiy yo‘nalishlarini ta’riflab bering.
6. Investitsiyalarning iqtisodiy samaradorligini baxolashda korxonalar qanday vazifani xal qilishlari lozim?
7. Investitsion loyihalarning samaradorligini baxolash ko‘rsatkichlari izoxlab bering.
|
4-ilova
Berilgan formulalarni tushuntirib bering.
5-ilova
Baholash ko`rsatkichlari va mezonlari
Baholash ko‘rsatkichlari va mezonlari (ballarda)
|
Munozara ishtirokchilari
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Ma’ruzaning mazmuni (2,5):
|
|
|
|
|
Mavzuga mos kelishi (1,5);
|
|
|
|
|
- mantiqiylik, aniqlik (0,5);
|
|
|
|
|
Xulosalarni qisqaligi (0,5);
|
|
|
|
|
Infromatsion texnologiyalardan foydalanganligi (ko‘rgazmalilik) – (0,9).
|
|
|
|
|
Reglament (0,6)
|
|
|
|
|
Jami (4,0)
|
|
|
|
|
Ma’ruzaning tavsifi (3,0)
|
|
|
|
|
Ma’ruzaning kuchli tomonlarini aniqlash (1,2)
|
|
|
|
|
Ma’ruzaning zaif tomonlarini aniqlash (1,2)
|
|
|
|
|
Reglament (0,6)
|
|
|
|
|
Jami (3,0)
|
|
|
|
|
Savollar:
|
|
|
|
|
Xar biri uchun (0,3)
|
|
|
|
|
qo‘shimcha
|
|
|
|
|
Xar biri uchun (0,3)
|
|
|
|
|
Mohiyati bo‘yicha (0,3)
|
|
|
|
|
Jami (3,0)
|
|
|
|
|
Mustaqil ish
Loyihani texnik-iqtisodiy asoslash.
I.Investitsiya xajmini aniqlash.
Bino-inshootlar, dastgoxlarning ijara qiymati investitsiya xajmi
Material ishlab chiqarish zaxirasi qiymati investitsiya xajmi
Tez emiriladigan va arzon buyumlarning ijara qiymati investitsiya xajmi
Nazorat-o‘lchov asboblarining ijara qiymati investitsiya xajmi
Loyihani ishlab chiqarishga sarflangan investitsiya xajmi qiymati
II. Yillik daromad, iqtisodiy samaradorlikni aniqlang.
III. Harajatlarni qoplash muddatini aniqlang.
1. Loyihani texnik-iqtisodiy asoslash.
2. Investitsiya xajmini aniqlashish bo‘yicha sarflanadigan harajatlarni quyidagi jadvallarda keltiramiz.
Material ishlab chiqarish zaxiralarini sotib olish investitsiya xajmi
№
|
Mahsulot nomi
|
Soni
|
Donasining bahosi
|
NDS 20%
|
Umumiy qiymati NDS bilan
|
1
|
Tilla
|
3 gr
|
200 000 x 3
600 000
|
120 000
|
720 000
|
2
|
Tosh
|
10 ta
|
100 x 10
1000
|
200
|
1200
|
3
|
Benzin
|
200 gr
|
1 l= 2800
560
|
112
|
672
|
4
|
Mum
|
200 gr
|
5000
|
1000
|
6000
|
5
|
Gips
|
100 gr
|
3000
|
600
|
3600
|
|
|
|
|
|
731 472
|
Arzon baholi inventarlar o‘lchov nazorat asboblarini
sotib olish investitsiya xajmi
№
|
Mahsulot nomi
|
Soni
|
Donasining bahosi
|
NDS 20%
|
Umumiy qiymati NDS bilan
|
1
|
Qolip
|
1 ta
|
300
|
60
|
360
|
2
|
Pechka
|
1 ta
|
5 000 000
|
1 000 000
|
6 000 000
|
3
|
Qumqog‘oz
|
5 ta
|
1 000 x 5
5 000
|
1 000
|
6 000
|
4
|
Egov
|
6
|
50 000
|
10 000
|
60 000
|
5
|
Bo‘r mashina
|
1
|
200 000
|
40 000
|
240 000
|
6
|
Bo‘ltiq
|
1
|
1 500
|
300
|
1 800
|
7
|
Sayqallash uskunasi
|
1
|
1 000 000
|
200 000
|
1 200 000
|
8
|
Arra
|
1
|
120 000
|
24 000
|
144 000
|
9
|
Pilka
|
1
|
20 000
|
4 000
|
24 000
|
10
|
Kompressor
|
1
|
4 000 000
|
800 000
|
4 800 000
|
11
|
CHashka
|
1
|
15 000
|
3 000
|
18 000
|
12
|
Pistolet
|
1
|
1 000
|
200
|
1 200
|
13
|
Bachok
|
1
|
60 000
|
12 000
|
72 000
|
14
|
Lampa
|
1
|
200 000
|
40 000
|
240 000
|
|
|
|
|
|
12 807 360
|
Investitsiya xajmi quyidagi formuladan aniqlanadi:
K = MPZ + FOT + Aa.f+ ∑ R
K = 731472 + 1078000 + 9757,457 + (269500 + 196000 + 36000 + 9792 + 5854,474) = 2336375,931
O‘rganilgan ishning harajat smetasi
№
|
Harajatlarning nomi
|
Qiymati
|
1
|
Bajarilgan ishning qiymati
|
3797235,23
|
2
|
Ishlab chiqarish harajatlari
|
2920950,177
|
3
|
Ishlab chiqarish tannarxi
|
2813150,177
|
4
|
Davr harajatlari
|
107800
|
5
|
Xomashyo
|
731472
|
6
|
Elektroenergiya + otoplenie
|
45792
|
7
|
FOT
|
1078000
|
8
|
Ijtimoiy sug‘urta
|
268500
|
9
|
Amortizatsiya
|
9757,457
|
10
|
Material harajatlari
|
777264
|
11
|
Boshqa harajatlar
|
678628,72
|
12
|
Asosiy ish xaqi
|
980000
|
Bajarilgan ishning iqtisodiy samaradorligini aniqlash
№
|
Ko‘rsatkichlar nomi
|
O‘lchov birligi
|
Qiymati
|
1
|
Bajarilgan ish qiymati
|
so‘m
|
3797235,23
|
2
|
Ishlab chiqarish harajatlari
|
so‘m
|
2920950,177
|
3
|
Investitsiya
|
so‘m
|
2336375,931
|
4
|
Iqtisodiy samara
|
so‘m
|
876285,053
|
5
|
Qoplanish muddati
|
Oy
|
3
|
6
|
Rentabellik
|
%
|
37,5
|
Iqtisodiysamarani quyidagi formuladan aniqlanadi:
E = (S1 -S2 ) · Q
К
E = (3797235,23 - 2920950,177) · 1 = 876285,053
Rentabellikni aniqlaymiz:
Э • 100 %
R =
R.=876285,053• 100=37,5
2336375,931
Qoplanish muddatini aniqlaymiz.
Tqop.=K/E
Tqop.= 2336375,031 = 2,66 ≈ 3
876285,053
1-masala
AQSHning InFin firmasi Rossiyaning Lesprom firmasining 40% aksiyasiga ega. Bu ulush Lespromning boshqaruv paketini tashkil qiladi va ikkilamchi bozorda 1 mln. Doll.ga sotilishi mumkin. InFin aksiyalarning 35%ni sotib, olgan tushumning 60%ga YAponiya davlat oblegatsiyalarini sotib oldi va 40%ga Xitoyda yangi filialini ochdi. InFin firmasining investitsion portfelini tahlil qiling va to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarni, portfel investitsiyalarni qiymatini aniqlang.
1-Keys
Tijorat bankida yiliga 20% li stavka asosida mablag‘lar jalb qilinmoqda. Investor to‘rt yildan so‘ng 500 dollar mablag‘ga ega bo‘lishi uchun bugun qancha mablag‘ qo‘yishi talab etiladi?
2-Keys
Xorijiy investor daromad olish maqsadida, bankdagi depozit hisobvarag‘iga 400 dollar mablag‘ qo‘ydi. Yillik foiz stavka miqdori 15% ni tashkil qilsa, investor 3 yildan keyin qancha mablag‘ga ega bo‘ladi?
3-Keys
Investor 80 mln. so‘m miqdorida pul mablag‘larini korxonaga investitsiya qilganidan so‘ng, 5 yil davomida har chorakning oxirida 4 mln. so‘mdan daromad oladi. Agar diskont stavkasi 10 % bo‘lsa, investitsiyalar rentabelligini aniqlang.
|
