|
Sonni ikkilikdan sakkizlik yoki o‘n oltilik tizimga o‘tkazish
|
| bet | 4/8 | | Sana | 17.12.2023 | | Hajmi | 1,28 Mb. | | #121485 |
Bog'liq 1 Amaliy ish MALOXAT2.3 Sonni ikkilikdan sakkizlik yoki o‘n oltilik tizimga o‘tkazish
Ikkilik sanoq sistemasidan sakkizlik yoki o‘n oltilik sanoq sistemasiga o‘tish uchun quyidagi amallarni bajaring: o‘nli kasrdan chapga (sonning butun qismi) va o‘ngga (sonning kasr qismi) o‘tish ikkilik songa bo‘linadi. sakkizlik sanoq tizimiga o‘tkazish uchun uch bitli guruhlar yoki o‘n oltilik sanoq tizimiga o‘tkazish uchun to‘rt bitli guruhlar, agar kerak bo‘lsa, eng chap va o‘ngdagi guruhlarni nol bilan to‘ldiradi. Keyin triada (yoki tetrada) mos keladigan sakkizlik yoki o‘n oltilik raqam bilan almashtiriladi (1-jadval).
3-misol.
a) 1101111001,11012 ikkilik sonni sakkizlik sanoq sistemasiga o‘tkazing.
b) 11111111011,1001112 ikkilik sonni o‘n oltilik sanoq sistemasiga o‘tkazing.
2.4 Sonni sakkizlik yoki o‘n oltilik sistemadan ikkilik songa o‘tkazish
Sakkizlik yoki oʻn oltilik sonni ikkilik koʻrinishga oʻtkazish uchun bu sonning, yuqori va quyi raqamlardagi keraksiz nollarni tashlab, har bir raqamini sakkizlik sanoq sistemasiga oʻtkazish uchun tegishli uch xonali ikkilik songa (triada) yoki o‘n oltilik sanoq tizimiga o‘tkazish uchun toʻrt xonali (tetrada) (1-jadval) ikkilik songa almashtirish kifoya.
4-misol.
305,48 va 7B2,E16 sonlarini ikkilik sanoq sistemasiga o‘tkazing
a)
b)
3 Kompyuterning arifmetik asoslari
3.1 Ikkilik arifmetika
Ikkilik sonlar ustida arifmetik amallarni bajarish qoidalari ikkilik qo‘shish, ayirish va ko‘paytirish jadvallari bilan belgilanadi.
jadval 2
Ikkilik qo‘shish jadvali
|
Ikkilik ayirish jadval
|
Ikkilik ko‘paytirish jadvali
|
0+0=0
0+1=1
1+0=1
1+1=10
yuqori razriyadga
o‘tish birligi
|
0–0=0
1–0=1
1–1=0
10–1=1
yuqori razriyaddan
olish birligi
|
0 × 0=0
0 × 1=0
1 × 0=0
1 × 1=1
|
|
| |
