• Mavzu: Oksidlar,asoslar,kislotalar va tuzlarning olinishi, xossalari, ishlatilishi. Modda tuzilishi
  • NURLANISHNING KVANT NAZARIYASI




    Download 141,5 Kb.
    bet2/6
    Sana16.01.2024
    Hajmi141,5 Kb.
    #138702
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    3-variant kerakkkk

    2. NURLANISHNING KVANT NAZARIYASI.
    1900 yili nemis fizigi Plank kvantlar nazariyasini maydonga tashladi. Bu nazariyaga muvofiq energiya uzluksiz ravishda ajralib chiqmaydi, balki u mayda – mayda bo’laklar yoki portsiya – portsiya holida ajralib chiqadi va kvantlardan iborat bo’ladi.
    Har qaysi kvantning qiymati shu nur to’lqinlarining bir sekundda tebranish soniga bog’liq. Har qanday tebranma sistema energiyani faqat kvantlar holida yutadi yoki o’zidan kvantlar holida chiqaradi. Har qaysi kvant kattaligiga quyidagi Plank tenglamasi bilan hisoblanadi:

    E = hy


    Bu yerda E – energiya kvanti;
    h – Plank doimiysi;
    h – 6,624 · 10 – 34 joul /sek;
    y – tebranish chastotasi;
    C – yorug’lik tezligi;
    - to’lqin uzunligi.
    Plank nazariyasidan kelib chiqadigan xulosalar tajribada topilgan natijalarga to’la muvofiq keldi. Yorug’lik kvantlarining haqiqiy mavjudligini boshqa xil tajribalar ham isbotladi. Endilikda Plank tenglamasi tabiat haqidagi asosiy qonunlardan biri deb topildi.
    ADABIYOTLAR


    1. K. Axmerov va boshqalar.
    «Umumiy va anorganik kimyo», Toshkent, «O’qituvchi», 1988 yil.
    2. K. Axmerov va boshqalar.
    «Umumiy va anorganik kimyo», Toshkent, «O’zbekiston», 2003 yil.
    3. N.A. Parpiev va boshqalar.


    Mavzu: Oksidlar,asoslar,kislotalar va tuzlarning olinishi, xossalari, ishlatilishi. Modda tuzilishi

    Reja:

    1:Kimyoviy moddalar

    2:Anorganik moddalarning eng muhim sinflari

    Adabiyotlar



    Oksidlarni formulasini tuzish Deyyarli barcha oksidlarda kislorod ikki valentlik namoyon qiladi. Elementni belgisi keyin kislorodni belgisi yozilib, valentliklar almashtirilib indeks sifatida yoziladi.

    MURAKKAB MODDALAR – molekulasi har xil atomlardan hosil bo‘lgan moddalar. Masalan: H2O – suv (distillangan), C12H22O11 – shakar, H2SO4 – sulfat kislota, CO2 – karbonad angidrid, CH4 – metan, NH3 – ammiak, CaCl2 – kalsiy xlorid, KON – kaliy gidroksid va h.z. Murakkab moddalar anorganik va organik moddalarga bo‘linadi. Murakkab moddalar 2 ta sinfga bo‘linadi: Anorganik moddalar va organik moddalar sinflari. Anorganik moddalar 5 guruxga bo‘linadi: Oksidlar, Kislotalar, Asoslar, Tuzlar, Binar moddalar. Organik moddalar asosan 2 katta guruxga bo‘linadi: Ochiq zanjirli birPikmalar va Yopiq zanjirli birikmalar sinflari. 1. Oksidlar. Nomlanishi, olinishi, xossalari va ishlatilishi. OKSIDLAR – biri kislorod bo‘lgan ikki xil elementdan iborat murakkab moddalar. Masalan: CO2, FeO, Cr2O3, Na2O, XeO4, Mn2O7, P2O5, SO3 va h.z.
    Tabiatda mavjud bo'lgan, moddalar va umumlashtirish, ularning davlat har bir misoldir oksidi, tuzlar, bazalar, kislotalar, umumiy stol mavjud. A, shuningdek, kimyoviy xususiyatlarini tasvirlab hamkorligini ko'rsatadi. Biroq, biz alohida-alohida va batafsil sinflar har ko'rib chiqamiz.
    Kislotalarni kimyoviy xossalari
    -Indikator rangini o’zgartiradi
    -Metallar bilan
    -Asosli oksidlar bilan
    -Asoslar bilan
    -Tuzlar bilan ( nisbatan kuchsiz va uchuvchan kislotalar)
    -Ba’zi bir kislotalar qizdirilganda parchalanadi
    Tuzlarning sinflanish
    - O’rta (normal) – К2СО
    - Nordon – КНСО3
    - Asosli – Mg(OH)CL
    - Qo’sh – К2NaPO4
    - Konpleks – Na2Zn(OH)4
    Tuzlarning kimyoviy xossalari
    Tuz + kislota = boshqa tuz+ boshqa kislota К2СО3 +2 НСL = 2 КСL + СО2 + Н2О Tuz + ishqor = boshqa tuz + boshqa asos СuSO4 +2 NaOH =Cu(OH)2 + Na2SO4 Tuz1 + tuz2 = tuz3 + tuz4 Cu(NO3 )2 + Na2CO3 = CaCO3 +2NaNO3 Tuz + metal = boshqa tuz + boshqa metal CuSO4 + Fe = Cu + FeSO4
    Foydalanilgan adabiyotlar:

    1. H.C. Ахметов. Общая н неорганическая химия «Высшая школа». М., 2002.
      2. K.M.Ahmerov, A.Jalilov, R.S.Sayfitdinov. Umumiyva anorganik kimyo, Т., «О‘zbekiston», 2006.
      3. N.A.Parpiev II. Rahimov, A.G.Muftaxov. Anorganik kimyoning nazariy asoslari. T.,«O‘zbekiston», 2002.
      4. N.A.Parpiev, A.d.Muftaxov, H.R.Rahimov. Anorganik kimyo. Т., «O‘zbekiston», 2003.
      5. H R. Raximov. Anorganik ximoya. Oliy o’quv yurt. Ximiya ixtisosligi bo'yicha ta’lim olnvclii stud, uchun darslik. Qayta ishlangan to'ldirilgan 2- nashri. T. «O‘qitucvhi», 1984.
      http://fayllar.org




    Download 141,5 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 141,5 Kb.