t p ni
bilish lozim.
Press o‘tqizmalarning yeyilishga chidamliligi, kontakt
bikrlig
i, mustahkamligi va biriktirilgan detallar
yuzalarining boshqa foydalanish xususiyatlari
kontaktning haqiqiy maydoniga bog‘liq. Ishchi
yuklanish ostida hosil bo'ladigan tayanch maydonini
aniqlash uchun profil nisbiy tayanch uzunligi
t p ning egri chiziqlari ko'rinadi. Buning uchun
chiqiqlar va chuqurchalar chiziqlari orasidagi masofa
p ning tegishli qiymatlari bo'yicha bir
necha profil kesimining sathlariga bo‘li- nadi. Har bir kesim uchun t
p
qiymati aniqlanadi va
tayanch uzunligi o‘zgarishining egri chizig‘i ko'riladi (5.31-rasm). t
p
qiymatini tanlashda shuni
ko'zda tutish kerakki, uning kattalashishi bilan ishlov berishga borgan sari ko‘proq mehnat talab
qiladigan jarayonlar qo'llanadi; masalan,
t p =25 % bo'lsa, tokar stanogida toza ishlov berish;
t =40 % bo'lsa, xoninglash (ingl. — honing — charxlash, ya’ni abraziv chorqirra toshlar bilan ishlov
berish, toshlar ham aylanadi ham oldi-orqaga harakat qiladi) zarur.
Mas’uliyatsiz yuzalar uchun g‘adir-budurlik texnikaviy estetika, korrozion chidamlik va
ishlash texnologiyasiga qarab belgilanadi. Yuza g'adir- budurligiga bo'lgan talablar
parametrining (bitta yoki bir nechasini) sonli qiymati (eng katta, eng kichik va nominal
qiymatlar diapazoni) hamda me’yorlanishi lozim bo'lgan asos uzunligini ko'rsatish bilan joriy
qilinadi. Umumiy holda
l ning qiymati
R a , R z va
R max parametrlarining joiz qiymatlari bo'yicha
