Laboratoriya ishi №7
Mavzu: Sirtlar g’adir-budurligini namunalar yordamida baholash.
Detallar yuzalarining g'adir-budurligiga bo'lgan talablar buyumning sifatini ta’minlash uchun
yuza vazifasiga qarab joriy qilinishi lozim. Agar bunga zaruriyat bo'lmasa, yuzaning g'adir-
budurligi nazorat qilinmaydi. Ko'rib chiqilgan parametrlar majmuyi har xil vazifali yuzalar
uchun asoslangan g'adir-budurliklarini belgilash imkonini tug'diradi. Masalan, mas'uliyatli
detallarning ishqalanuvchi yuzalari uchun
R
a
(yoki
R
z
),
R
max
va t
p
ning joiz qiymatlari hamda
notekisliklaming yo'nalishi; davriy yuklangan
mas’uliyatli detallaming yuzalari uchun
R
max
,
S
m
, S
va boshqalar tayinlanadi.
R
a
yoki
R
z
parametrlarini tanlashda shuni ko'zda tutish kerakki,
R
a
parametri g'adir-budurlikni to'liqroq baholaydi,
chunki uni aniqlash uchun
haqiqiy profilning ko'p nuqtalaridan uning o'rta
chizig'igacha bo'lgan masofalar o’lchanadi va
jamlanadi.
R
a
parametrini aniqlash uchun esa notekis-
liklarning faqat beshta chiqiq va chuqurcha orasidagi
masofa o'lchanadi.
Ra
parametri bo'yicha detalning foydalanish
ko'rsatkichlariga
notekisliklar
shaklining ta’siri
bo'lmaydi, chunki notekisliklar shakli har xil
bo'lsada
Ra
ning qiymati bir xil bo'lishi mumkin.
Masalan, 5.30-rasmda ko'rsatilgan notekisliklar har xil
shaklga ega, lekin Ra ning qiymatlari bir xil. G'adir-
budurlik xususiyatlarini yaxshiroq baholash uchun
uning balandlik, qadam hamda shakl parametri
|
