“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali
http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal
319
1-rasm. “Andijondonmahsulot” AJning yillar kesimida ishlab chiqarish zaxiralari holati
tahlili 1(ming so‘m).
To‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘langan logistika axbortlar tizimlari vositachi-larni chetlab o‘tib,
to‘g‘ridan to‘g‘ri mahsulot ishlab chiqaruvchisidan iste’molchiga material oqimining
harakatini aks ettiradi(2-rasm).
moddiy oqim
-
hamrohlik qiluvchi, yetakchi va teskari axborot oqimlari.
2-rasm. Logistika axborotlar tizimlarining moddiy va axborotlar oqimlarining turlari
2
.
1
“Andijondonmahsulot” AJning yillik xisobotlaridan olingan.
2
Muallif ishlanmalari asosida ishlab chiqilgan
0
20,000
40,000
60,000
80,000
100,000
120,000
140,000
160,000
180,000
2018
2019
2020
2021
2022
49,874
68,313
119,251
129,253
176,490
“Andijondonmahsulot” AJning ishlab chiqarish zaxiralari
Ishlab chiqarish
Iste’molchi
Ishlab chiqaruvchi
Vositachi
Iste’molchi
Ishlab chiqaruvchi
Vositachi
Iste’molchi
“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali
http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal
320
Shuni ta’kidlash kerakki, aksariyat ishlab chiqarish korxonalari uchun logistika
axborotlar tizimlari yordamida nazorat paytida asosiy ko‘rsatkichlarni tanlash muhim
muammo hisoblanadi. Qoida tariqasida, ishlab chiqarish tizimining ishini baholab,
menejerlar oldida ko‘plab o‘zaro bog‘liq ko‘rsatkichlardan iborat murakkab jarayon
hisoblanadi.
Har bir aniq ishlab chiqarish korxonasi moddiy oqimlarni rag‘batlantirish jarayonini
optimallashtirish bilan bog‘liq logistika axborotlar tizimlari yechimlarining samaradorligini
aks ettiradigan o‘ziga xos ko‘rsatkichlar to‘plamini tanlashi kerak.
Maksimal
natijalarga
erishish
uchun
logistika
axborotlar
tizimlarini
optimallashtirishni logistika axborotlar tizimlari bo‘limining o‘zini optimallashtirishdan
boshlash kerak. Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, kompaniyaning logistika axborotlar tizimlari
ishini qayta ko‘rib chiqish darhol moliyaviy va vaqtinchalik yo‘qotishlarga olib keladigan
ko‘plab "mantiqsiz" nuqtalarni ochishga imkon beradi.
Zamonaviy logistika axborotlar tizimlarida axborotlar oqimlarining roli doimiy
ravishda oshib bormoqda, chunki:
iste’molchiga buyurtmaning holati, tovarlarning mavjudligi to‘g‘risida ma’lumot
olish uchun;
etkazib
berish
vaqtlari
va
boshqalar.
logistika
xizmatining
zarur
elementihisoblanadi;
ta’minot zanjiri holati to‘g‘risida to‘liq va ishonchli ma’lumot-larning mavjudligi
talabning noaniqligini bartaraf etish orqali zaxiralar va mehnat resurslariga bo‘lgan ehtiyojni
kamaytirishi mumkin;
axborot logistika tizimlarining raqobatdosh ustunlikka erishish uchun resurslardan
qayerda, qanday va qachon foydalanish mumkinligini tushunish nuqtai nazaridan
moslashuvchanligini oshiradi.
Zamonaviy logistika axborotlar tizimlari texnik jihatdan avtomatlashtirilgan dasturiy
va apparat komplekslaridan foydalanadi. Yagona axborot makoni doirasida logistika
axborotlar tizimlari ishtirokchilari o‘rtasida yorkin aloqa imkoniyatdan zaruratga aylanib, bu
bizga muammolar, korporativ ma’lumotlarni tarqatish va jarayonni takomillashtirish
bo‘yicha xodimlarning takliflari, norasmiy axborot oqimlari uchun tezda paydo bo‘lish va hal
qilish imkonini beradi.
Ushbu ko‘rsatkichlar dinamikasini baholash va ularning o‘zgarishiga sabab bo‘ladigan
omillar bizga aniqlashga imkon beradi. Bundan tashqari, korxonaning samaradorligi doimiy
o‘zgaruvchan tashqi muhitda ishlab chiqarish tizimidagi moddiy oqimning potensial ishlash
darajasini ta’minlashda va bunday holda, ishlab chiqarish samaradorligi haqiqiy harakat va
foydalanish natijalarini taqqoslash shaklida ifodalanishi mumkin.
Logistika axborotlar tizimlaridagi muammolarni quyidagilar asosida hal etishi
mumkin:
logistika axborotlar tizimlari buxgalteriya hisobi va nazorati xatolar, xarajatlar va
vaqtni kamaytirish nuqtai nazaridan ichki faoliyat logistika operatsiyalarini avtomatlashtirish
hisobiga yaxshilanadi;
logistika axborotlar tizimlari ekspert tizimlari texnologiyalari yordamida qo‘llab-
quvvatlash yordamida sifatni yaxshilaydi
|
