24
Markaziy boshqaruv quyidagi bir qator afzalliklarga ega:
har bir AKMda ma’lumot bazalari administratori talab etilmaydi;
boshqaruv (administrator) kadrlarini
tayyorlash qimmat jarayon
hisoblanadi.
Har doim ham tayyorlangan mutaxassis AKMda qolmasligi
mumkin. Beshta mutaxassis mingtacha AKMlari ma’lumot bazalarini
boshqarishi mumkin. Holbuki, bu yuqori darajadagi
mutaxassislarning
sifatli boshqaruvi hisoblanadi. Albatta, besh-oltita administratorni
tayyorlash, malakasini oshirish, barcha
viloyat hamda tumanlardagi
administratorlarni tayyorlash va malakasini oshirishdan arzonga tushadi.
Avtomatlashtirilgan va elektron-kutubxonalarni tashkil etish – bu
juda qimmat va ko‘p mehnat talab etiladigan jarayondir. Rivojlangan
mamlakatlar tajribasi va hisob-kitoblar shuni ko‘rsatadiki, axborot-
kutubxona muassasalari yakka holda o‘zlarining
elektron resurslarini
tashkil etar ekanlar ular ulkan resurslarni yo‘qotadilar, aksariyat hollarda
ish xodimlarning darajalari pastligi tufayli, yozuvlarning takrorlanishi
kabi xatoliklar asosida tashkil etiladi.
Quyida mijoz-server va Cloud Computing
texnologiyalari va
Library 2.0 konsepsiyasi asosida tashkil etilgan O‘zbekistonning oliy
o‘quv yurtlari korporativ tarmog‘ini tashkil etish borasidagi tadqiqot va
ishlanmalarning natijalari keltirilgan. Tizimning texnologik asosi
ARMAT-1.13 dasturiy kompleksi va «Elektron ta’lim» Davlat
dasturining
telekommunikatsiya
tarmog‘i hisoblanadi.
Dasturiy
kompleks yuksak texnologik yechimlarni qo‘llagan holda tarmoqni
samaradorligini amalga oshirdi.
Library 2.0 va Cloud Computing konsepsiyalarida keltirilgan
tamoyillar o‘xshash bo‘lib, axborot-kutubxona
muhitida quyidagi
talablarga keltiriladi:
•
shaxsga qaratilganligi;
•
integratsiyalangan
axborot
resurslari,
shuningdek,
shaxsiy
resurslarini shakllantirishda foydalanuvchi faolligini oshirish;
•
foydalanuvchining virtual shaxsiy kabinetini shakllantirish;
•
hamkorlikdagi forumlar tashkil etish va o‘tkazish – «kitobxon-
kutubxonachi» yoki yanada kengroq - «kitobxon-kutubxonachi-axborot
resurslarni shakllantiruvchi»;
•
elektron katalog imkoniyatlarini kengaytirish, to‘liq matnli
elektron resurslardan jamoaviy foydalanish tizimini yo‘lga qo‘yish;
•
axborot xizmatlarini olishda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish
usul va
vositalarini rivojlantirish;
25
•
korporativ tarmoqda texnologik va axborot resurslaridan maksimal
darajada iqtisodiy foydalanish.
Cloud
Computing
texnologiyasidan
axborot-kutubxona
tarmoqlarida foydalanish tarmoq boshqaruvini amalga oshirish,
foydalanuvchilarga xizmat ko‘rsatishda sezilarli darajada samaradorlikni
oshiradi. OO‘Yu korporativ kutubxona tarmog‘ining axborot muhiti
bosh serverda shakllantiriladi. (2-jadval ).
Korporativ kutubxona tarmog‘ining axborot muhiti
2-jadval
