M. L. Tursunxodjayev Tashkent davlat texnika universiteli

9
.2
-j
a
d
va
ln
in
g
 
da
vom
i
154

Ishlatilishidan qo'shim cha foyda keltiruvchi zamonaviy axborot 
texnoiogiyalarini ishga solishga ketgan xarajatlam ing o ‘rn in i 
to ld irg an holda uiardan foydalanish natijasida iqtisod qilingan 
mablag‘ amalda uch taraf - ishlab chiqaruvchi, yetkazib beruvchi 
va tra n sp o rt kom paniyasi o lrtasid a m a ’lu m b ir n isb atlard a 
(proporsiyalarda) boiinadi.
M oddiy-texriika ta ’m inoti tizim in i axborot xizm ati bilan 
ta ’minlash uchun quyidagi to ‘qqizta elem ent mavjud bo‘lishi kerak:
1) ta ’m inot predm eti turi;
2) m iqdor yoki hajm;
3) ta ’m inot predm etining kelib chiqishi;
4) uning joylashuvi;
5) joylashuv punktiga yetib kelish vaqti;
6) joylashuv punktidan jo 'n ash vaqti;
7) jo ‘natish (transportirovka) tizimi;
8) jo ‘natish (transportirovka) vaqti;
9) zaxiralash.
Sanab o'tilgan m a’lum ot guruhlari har bir joylashtirish o ‘rnini 
va tashilayotgan obyekt uchun tuziladi. Shu maqsadda axborotni 
o ‘qish va uzatish punktlari har bir joyda o ‘m atiladi.
Korxonaning sotuv faoliyatini axborot bilan qo‘llash uchun 
avtomatlashtirilgan axborot tuzilmalarining xotirasida saqlanayotgan 
quyidagi axborotning asosiy turlarini ishga solish kerak:
1) sotuv bozori tarixi (jum ladan hududlar bo'yicha tahlil ham ), 
sotish operatsiyalari turlari;
2) bozor va sotuv istiqbollari;
3) raqobat: tarix, holat, istiqbollar;
4) bozordagi ulushi: tarixi va tahlili;
5) narxlar va baho belgilash;
6) xarajatlar;
7) bozor (sotuv) modellari;
8) xodimlar faoliyatining nazorati;
9) joylarda rejalashtirish, ish safarlari davri, xodimlar oVrtasida 
safarlami taqsimlash;
10) yangi mahsulotga o ‘tish bo £yicha talablarning manbasi;
11) xaridorlarning ro‘yxati;
155

12) chiquvchi va kiruvchi axborot;
13) pechatiash va pochta j o ‘natish;
14) reklama faoliyatining natijalari tahlili va javoblar nazorati;
15) sotuv faoliyatining hisoboti;
16) buyurtm a harakati, schyotlarni to'lashga qo ‘yish, smeta 
va hisobot tuzish;
17) ichki va tashqi axborotdan foydalanish imkoniyatiga ega 
boMish.
Joriy ishlab chiqarish va tijorat jarayonlariga integratsiya- 
lashuvga sharoit yaratilgandagina korxonada logistik tizim samara 
beradi. Bu m uam m o tegishli axborot bazasini yaratish bilan 
yechiladi. Bunga fondlarni «aktual kuzatish» (amaldagi va rejadagi 
buyurtm alarning mavjudligi, asosiy va oraliq om borlarni ta ’­
minlash) va muddatlarni «aktual kuzatish» (yetkazib berish, qayta 
ishlash, kutish, to‘xtab qolishlar, muddatiga rioya qilish)lar kiradi.
Bu m a’lumotlarni yig‘ish uchun ishlab chiqarish tizimi korxona 
bo'yicha «datchik (qabul qiluvchi qurilma) va oMchagich asbob- 
lar»ga ega bo£lib, ular yordamida joriy jarayonlarning hajm va 
m uddatlarini nazorat qiladi va bu m a’lum otlarni sharxlashga 
uzatishadi. Logistik tizim o ‘zining «o‘lchash» tarmog'iga quyidagi 

Download 8,11 Mb.