Imkoniyatlari

JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS 
http://www.newjournal.org/  Volume–36_Issue-1_September_2023 
90 
AGROKLASTERLAR FAOLIYATI BO‘YICHA ILG‘OR DAVLATLAR 
TAJRIBALARI VA ULARNI AMALIYOTDA QO‘LLASH 
IMKONIYATLARI 
 
Toshkent davlat agrar universiteti talabasi 
Salomov Bekzodjon Ilxomjon o‘g‘li 
 
Annotatsiya. Ushbu maqolada hududlarning ijtimoiy-iqtisodiy va innovasion 
rivojlanishini kuchaytirish yo'nalishlaridan biri bo'lgan agrar tarmoqda klasterlarni 
rivojlantirish bo'yicha mavjud bir qator xorijiy tajribalar keltirilgan. Hamda xorijiy 
mamlakatlar tajribasini o'rganish, uning ijobiy jihatlaridan foydalanish va 
agroklasterlarni rivojlantirish omillari haqida bayon qilingan. 
Kalit so‘zlar: agroklaster, innovatsion, texnologiya, model, klasteri, eksport, 
raqobatbardosh, instrument, agrosanoat, kooperatsiya, kontsentratsiyalash.  
 
So‘nggi yillarda O‘zbekistonda barcha tarmoqlari kabi, qishloq xo‘jaligida ham 
chuqur tarkibiy islohotlar amalga oshirilmoqda. Ayni vaqtda, hozirgi murakkab va 
qaltis davr dunyo miqyosida agrar sohaning hal qiluvchi o‘rni va ahamiyatini yana bir 
bor yaqqol ko‘rsatib bermoqda. Mavjud resurs va imkoniyatlardan oqilona foydalanib, 
aholini qishloq xo‘jalik mahsulotlari bilan kafolatli ta’minlash, sohada yangi ish 
o‘rinlari yaratish, manfaatdorlikni yanada oshirish eng muhim masalaga aylanmoqda. 
Shu maqsadda bugungi kunda qishloq xo‘jaligini jadal rivojlantirish, uning iqtisodiy 
samaradorligini oshirish, qishloq ahlining turmush sharoitini yanada yaxshilash, 
manfaatdorligini ta’minlash masalalari bevosita qishloq xo‘jaligini boshqarishning 
zamonaviy usuli — klasterlar tizimi bilan bog‘liq. 
Agroklasterning iqtisodiy mohiyati, tashkil etish zaruriyati va rivojlantirish 
tamoyillari, shart-sharoitlari, bosqichlari va samaradorligini aniqlashga oid nazariy 
qarashlarni o‘rganish asosida takomillashtirish, uning umumiy xususiyatlarini 
tizimlashtirish asosida davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashning asosiy yo‘nalishlarini 
ishlab chiqish muhim vazifa hisoblanadi.
Qishloq xo’jaligida klasterlarning o’rni behisob bo’lganligini inobatga olgan 
holda mamlakatimizda qishloq xo'jaligi mahsulotlarini qayta ishlash, qadoqlash va 
saqlash, 
tarmoq 
samaradorligini 
oshirish, 
agrosanoat 
istiqbollari, 
meva-
sabzavotchilikda agroklasterlarni tashkil etishda, rivojlangan mamlakatlarning 
tajribalarini o’rganish hamda ularni amaliyotga tadbiq etish maqsadga muvofiq. 
Ekspertlar hisob-kitoblariga koʻra, bugungi kunda dunyodagi ilgʻor davlatlar 
iqtisodiyotining qariyb 50 foizi klaster usuliga oʻtgan. Masalan, Yevropa Ittifoqida 2 
mingdan ziyod klasterlar mavjud boʻlib, ularda ishchi kuchining 38 foizi qamrab 
olingan. Daniya, Finlyandiya, Norvegiya, Shvetsiya sanoatida toʻliq klaster usuli tatbiq