10.6. Buyurtma berilgan materiallarning
miqdorini hisoblash
Buyurtmaning samarali miqdorini aniqlash. B uyurtm aning
samarali
miqdori deb, buyurtm aning bajarilishiga va materiallarni
saqlashga ketadigan yillik xarajatlaming umumiy miqdorm i m ini-
mumgacha kamaytirish imkonini beruvchi m ateriallar partiyasiga
aytiladi. Buyurtmaning samarali miqdorini
aniqlash rnetodikasi
materiallarni katta va kichik partiyalab xarid qilishning afzalliklarini
va kamchiliklarini taqqoslashdan ham da zaxiralarni to'ldirishga
ketadigan um um iy xarajatlam ing eng kichik m iqdoriga mos
keluvchi buyurtm a miqdorini aniqlashdan iborat.
10.3-rasmda buyurtm a hajmi ham da kelib tushishiga (buyurt
ma bajarilishi) va materiallarni saqlashga
ketadigan xarajatlaming
o ‘zaro ta ’siri grafik ko'rinishida ko‘rsatilgan.
10.3-rasm.
Buyurtmaning bajarilishiga va materiallarni saqlashga
ketadigan xarajatlarning buyurtma hajmiga bogiiqligi.
178
X — bitta buyurtma natijasida xarid qilinayotgan materiallar
soni b o ‘lsin. Xarid qilinayotgan materiallar sonining
oshib borishi,
materiallarni (zaxiralarni) saqlashga ketadigan xarajatlaming oshib
borishiga olib keladi (2-chiziq). Shu bilan birga partiyadagi
materiallar sonining ko‘payishi yillik
buyurtm alar miqdorining
kamayishiga olib keladi. Bu buyurtm alarning bajarilishi bilan
bog‘liq xarajatlarning kamayishiga olib keladi. 10.4-rasm dan
ko‘rinib turibdiki, yillik um um iy xarajatlar chizig‘i (l-ch iziq )
X = Xo da minimumga erishadi. Bu bogliqlikni misolda ko‘rib
chiqamiz.
