• Axborotning konfidensiallik darajasiga
  • Ma`lumotlar bazasi xavfsizligi 4-mavzu. Ma’LUMOTLAR BAZASI XAVFSIZLIGI MODELLARI Ma’ruzachi: azizbek yusufov




    Download 406,15 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet5/14
    Sana15.05.2024
    Hajmi406,15 Kb.
    #234466
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
    Bog'liq
    Data base security - lecture 4 (1)

    Foydalanishni cheklash 
    MBBTning foydalanishni cheklash qism tizimida bunday xil cheklashni amalga 
    oshirish axborotdan fovdalanishga ruxsat olishda konfidensiallik belgilarini 
    e’tiborsiz qoidirmaydi. Foydalanishni cheklash qismtizimining bunday amalga 
    oshirilishi, odatda, server mashinasida va mijoz mashinasida vositalar 
    kompleksidan iborat bo'ladi. Bunda operatsion tizimning maxsus himoyalangan 
    versiyasidan foydalanish mumkin. 
    Saqlanuvchi muolajalaming murakkab naborini qoplash orqali foydalanishni 
    mandatli cheklashning qandaydir modifikatsiyasini amalga oshirish ham mumkin. 
    Bunda jadvalga belgilar qo‘shimcha atribut sifatida qo‘shilib, jadvallardan 
    foydalanish umuman man etiladi va birorta ham ilova saqlanuvchi muolajadan 
    tashqari interaktiv SQL-so‘rovni bajara olmaydi. Bu holda foydalanish 
    yetarlicha murakkab va xavfsizlik ma’muriga ishonchning ma’lum darajasini 
    ko‘zda tutadi, chunki xavfsizlik ma’muri maiumotlar bazasi strukturasini va 
    demak, saqlanuvchi muolajalami o‘zgartirish huquqiga ega va konfidensial 
    (maxfiy) ma’lumotlami boshqarishdan chetlanmagan. 
    Axborotning konfidensiallik darajasiga 
    Ishonchlilik darajasi turli foydalanuvchilarning multikonfidensial ma’lumotlar 
    fragmentlaridan foydalanishlarini cheklashni foydalanishni cheklashning ko‘p 
    sathli siyosatini tuzish orqali amalga oshirish imkoniyati aniqlangan. Bunda 


    boshqarish va foydalanishni nazoratlash ma’lumotlar bazasida saqlanuvchi 
    axborotning konfidensiallik darajasiga muvofiq amalga oshiriladi. Foydalanishni 
    cheklashning ko‘p sathli siyosati Bell-LaPadula modeli asosida tuziladi. 
    Ushbu model ma’lumotlardan foydalanishni so‘rovchi subyektlami, 
    aktiv jarayonlarni va obyektlami, ya’ni fayllami, jadvallarni, yozuvlami, 
    hoshiyalami boshqarishga mo‘ljallangan. Bell-LaPadula bo'yicha modellashning 
    mohiyati obyektlami konfidensiallik darajasi bo‘yicha, subyektlami esa 
    ishonchlilik darajasi bo‘yicha tasniflashdan iborat. So‘ngra konfidensiallik sinfiga 
    nisbatan foydalanish sathi vakolatlarining naborini tavsiflovchi qoida 
    shakllantiriladi. Bell-LaPadula modeli asosidagi ma’lumotlar bazasini himoyalash 
    mexanizmi axborot kategoriyalarini ma’lumotlar konfidensialligi sinfieirining 
    “teskari vorisligi” asosida quriladi. Ma’lumotlar konfidensialligi sinflaming 
    qandaydir ierarxiyasi beriladi. Undan tashqari, muhimlik alomati bo‘yicha 
    kategoriyalar to'plamini ifodalovchi sinflar doirasida maiumotlar guruhlari majmui 
    shakllantiriladi. 

    Download 406,15 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




    Download 406,15 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ma`lumotlar bazasi xavfsizligi 4-mavzu. Ma’LUMOTLAR BAZASI XAVFSIZLIGI MODELLARI Ma’ruzachi: azizbek yusufov

    Download 406,15 Kb.
    Pdf ko'rish