• Робототехника
  • Саноат роботи
  • Робототехниканинг вазифалари ва тарихи, кўллашга бўлган. шартлар
  • Маъруза 1 Адабиётлар




    Download 32.78 Kb.
    bet2/5
    Sana15.12.2022
    Hajmi32.78 Kb.
    #34881
    TuriУчебник
    1   2   3   4   5
    Bog'liq
    Маъруза 1

    Интернетные сайты

    21. http://www.tchti.ru


    22.http:,//www.karexim.msk.ru
    23. httpwww:аviation.ru


    Кириш


    Робототехника асослари. Роботларининг тузилиши

    “Робототехника” сўзи ўзагида 1920 йилда чех ёзувчиси Карел Чапек томонидан, ўзининг биринчи марта 1921 йилда қуйилган ва томошабинларда катта обру топган илмий-фантастик пъесаси “Р.У.Р” (“Россум универсал роботлари”) учун ўйлаб топилган “робот ” сўзи ётади. Унда завод эгаси анроидлар туркумини ишлаб чиқишни йўлга қўяди, улар дам олишсиз ишлайдилар кейин қўзғолон кўтарадилар ва ўзининг яратувчисиларини ўлдирадилар.


    “Роботика ” сўзи (ёки “роботтехника, «robotics») биринчи марта Айзек Азимов томонидан 1941 йилда чоп этилган илмий-фантастик “Ёлғончи одам” ҳикоясида фойдаланилган. Америкалик ёзувчи А. Азимовнинг “Мен роботман ” ҳикоялар туркумида худди шандай қараш бўлиб, қурилма “робот ”дек бўлиши керак эди. Уларнинг киритишдаги хатоси шундан иборат эдики, Чапек хам Азимов хам роботни одамнинг нусхаси деб тасаввур этдилар, уларга аниқ масаларни бажариш учун ортиқча вазифаларни бажариш юклатилган эди/
    Робототехника («робот» ва «техника» дан; ингл. robotics роботика роботехника) табиий фан бўлиб, автоматлашган техник тизимларни яратиш билан шуғалланди ва ишлаб чиқаришнинг техник интенсификация қилишда асосий омил бўлади. Робототехника электроника, механика, автоматлашган элкектр юритма , телемеханика, ахбророт, шунингдек радиотехника ва электротехника фанларига таянади. Қурилиш, саноат, маиший , авиация ва экстремал (харбий, космик, сув ости ) каби робототехника ажратилади.
    Саноат роботи” термени 70 – йилларда пайдо бўлди.
    Биринчи роботлар 1962 йилда АҚШда АМF фирмаси томонидан ишлаб чиқилди, кейин 1966 йилда СССРда (ЭНИКМАШ), 1967 йилда Буюк британияда, 1968 йилда Швецияда ва Японияда, 1971 йилда ГФР, 1973 й. Италияда.
    Бу роботлар берилган дастурда бирнеча таъсирларни амалга оширувчи такомиллашган қурилмани ташкил этиб ва аниқ вазифага эга бўлдилар ва 1971 й.да биринчи марта “замоновий” саноат вазифасига эга бўлган – саноат роботлари (СР) , ва улар асосида автоматлашган технологик мажмаулар роботлашган технологик мажмаулар (РТМ) пайдо бўлди. СР дунё роботлар паркининг 90 % ни ташкил этпади.
    Робототехниканинг вазифалари ва тарихи, кўллашга бўлган. шартлар. Хозирги замон робототехника механика ва кибернитеканинг синтези асосида пайло бўлди ва уларнинг ривожланишига туртки бўлди. Механика учун манипуляторлар туридаги кўп звеноли механизмлар билан боғланган, кибернитика эса - интеллектуалли бошқаришли, бу эса суний интеллектли роботларнинг охирги авлодига талаб этилади.
    Шундай қилиб, робототехниканинг вазифалари – бу роботларнинг яратиш ва қўллаш мақсадида механика ва киберникани синтез қилиш ва ривожлантириш ва улар асосида турли мақсадга мўлжалланган робототехник тизимлардан фойдаланиш.
    Роботларнинг бу тизимлар ва мажмаулардаги роли турли хил бўлиши мумкин – асосийдан, қачонки роботлар асосий функцияларини бажарадилар, то ёрдамчигача, қачонки бу функцияларни бажарувчи роторлар асосий ва ёрдамчи ускунанига хизмат кўрсатадилар. Роботлар ёрдамида автоматлашган тизимлар ва мажмауларни роботлаштирилган деб қабул қилинган.Асосий функцияларни бажарувчи роботлар роботлаштирилган тизимлар ва мажмуалар робототехник деб аталади.

    Download 32.78 Kb.
    1   2   3   4   5




    Download 32.78 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Маъруза 1 Адабиётлар

    Download 32.78 Kb.