|
Metallarning o’ta faolsizlanishi
|
| bet | 5/6 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 132,43 Kb. | | #134120 |
Bog'liq 2023-2024 Kor mar 1Metallarning o’ta faolsizlanishi.
Metallarning faolsizlanishi oksidlovchilar yoki anod qutblanishi orqali sodir bo’ladi. Ammo faolsiz holatning barqarorligi ko’pgina hollarda oksidlovchining konsentratsiyasi yoki metallning anod qutblanishi potensialining qiymati bilan chegaralanadi, chunki ularning ortib ketishi korroziya tezligining ortishiga olib keladi. Jumladan HNO3 konsentratsiyasi 94% bo’lganda temirning korroziya tezligi tezda oshib ketadi; xuddi shunday effekt nikelni K2SO4 ning 1n li eritmasida potensialni + 0,6 v musbat qiymat tomonga siljishi anod qutblanishida ham kuzatiladi.
Korroziya muhitini oksidlovchi ta’siri yoki kuchli anod qutblanishi natijasida metallar faolsizligining buzilishiga o’tafaolsizlanish deyiladi.
O’tafaolsizlanishni HNO3 ning yuqori konsentratsiyali eritmasida kamlegirlangan po’latlarda, K2Cr2O7 qo’shilgan 50-1000 C gacha qizdirilgan 30 % li HNO3 eritmasidagi zanglamaydigan po’latlarda, nikelni K2SO4, xrom, nikel, xromli, xromnikelli po’latlarni H2SO4 eritmasida anod qutblanishi paytida kuzatganlar.
3-rasm. 250S li K2SO4 da nikelning potensiostatik usul bilan o’lchangan anod Va va katod Vk egri chiziqlari.
Vn.p.- faolsizlanish boshlanish potensiali. Vp.p-to’liq faolsizlanish potensiali. Vperep-o’ta faolsizlanish potensiali. Vo2-kislorod ajralish potensiali.
V.P.Batrakov va G.I.Akimov, N.D.Tomoshov va G.P.ChernoYEarning fikricha, o’tafaolsizlanish shu bilan izohlanadiki, anod yoki oksidlanish-qaytarilishi potensialini sezilarli miqdorda o’zgarishi anod jarayonining xarakterini o’zgartiradi, aniqrog’i bunda faolsizlik holatini buzadigan va metallning erish jarayonini oshiradigan eruvchan yoki beqaror birikmalar hosil qiluvchi metallarning Yuqori valentli ionlari hosil bo’ladi.
Temir va xrom uchun temir bilan-xrom olti valentli bo’lgan FeO va CrO ionlari xarakterlidir.
Yuqori valentli ionlar eritmada oksidlovchilar va elektrod jarayonlar ta’sirida metallda uch valentlikkacha qaytariladi, so’ngra ancha barqaror holga o’tadi.
Metallardagi har xil holatdagi anod jarayonlarining xarakteri (tasviri) jadval-8 da keltirilgan.
2-jadval.
|
| |
