2. Tezyurar magistral yo’llardagi HBAT. Bunday
tizim asosan tonnellardagi, katta
ko’priklardagi, murakkab chorrahalardagi harakatni boshqarish uchun qo’llaniladi.
3. Maxsus HBAT. Bunday tizim asosan tonnellardagi, katta ko’priklardagi,
murakkab
chorrahalardagi harakatni boshqarish uchun qo’llaniladi.
Amaliyotdagi tajribalarga asosan avtomobil yo’llarida harakatni boshqarish tasnifini 8.3-
jadvalda keltiramiz. Keltirilgan tasnif bo’yicha harakatni boshqarish tizimi asosli ravishda u yoki
bu variantni qabul qilish avtomobil yo’lining darajasiga va uning yuklanganlik koeffitsienti
qiymatiga bog’liq ravishda qabul qilinadi.
8.3-jadval
№
HBT tasnifi
Echiladigan masalalar
Ishlatiladigan joyi
1.
Eng sodda
Harakatni
tashkil
qilishda
haydovchilarning tezlikni va ba’zi bir
manevrlarni cheklashiga qaratiladi
IV va V daraja
yo’llarda
2.
Sodda
Bo’ylama va ko’ndalang
harakatni
tashkil qilish, transport oqimini harakat
rejimi bo’yicha boshqarish
I-III darajali yo’llarda
harakat miqdori 7
ming avt/sut.kam
3.
Murakkab chiziqli
Yo’l harakatini dispetcher orqali
boshqarish. Yo’l
avariyasi va qishki
saqlash ishlarini operativ boshqarish
I-II darajali yo’llarda
7 ming avt/sut
4.
Murakkab tarmoqli
Viloyat (bir nechta) avtomobil yo’l
tarmoqlarda harakatni muvofiqlashtirib
boshqarish, yo’l avariya va qishki
xizmatni operativ boshqarish
Katta transport
tarmoqlarida
5.
Muayyan joydagi
Ma’lum yo’l
uchastkalarida harakatni
avtomatik ravishda boshqarish
Katta ko’priklarda,
tonnellarda yuqori
harakat miqdorida
6.
Avtomatlashtiril gan
Avtomagistralda va reversiv harakatni
tashkil qilishda avtomatik boshqarish
I- darajali yo’llarda 20
ming avt/sut
7.
Yo’l tarmog’i av-
tomatlashtirilgan
Avtomobil yo’l tarmoqlarida harakatni
avtomatik usulda boshqarish
Katta transport tar-
moqlarida yuqori
harakat miqdori
bo’lganda
8.
Yo’l
tarmog’ida
axborot
berib
boshqarish
Yo’lning yuklanganligi sababli vujudga
kelgan tig’izlikni,
YTH hisobga olib
optimal marshrutni tanlash. Har bir
harakatlanayotgan
avtomobilga
bu
to’g’risida axborot berish
Xuddi
7 punktdagidek
va kelajakda
9.
Yo’lning
ishlab
turishini
av-
tomatlashtirish
Yo’l
holatini, harakatini va yo’ldan
foydalanish
tashkilotlari
xizmatini
boshqarish
I-III darajali yo’llarda
10. Yo’l
tarmog’ining
ishlab
turishini
avtomatlashtirish
Yo’l holatini, harakatni va yo’ldan
foydalanish tashkilotlar xizmatini yo’l
tarmog’i bo’yicha boshqarish
Xuddi
7 punktdagidek
11. Avtomobillarni
marshrut
bo’yicha
avtomatik
boshqarish
Berilgan marshrut bo’yicha avtomobilni
haydovchisiz boshqarish
Juda katta yuklangan
uchastkalarda
(kelajakda)
Avtomobil yo’llarida harakatni tashkil qilish sxemalarini tanlash vaqtida yo’lning hamma
parametrlarini va transportlar yurishi uchun sifat holatini, ob-havo o’zgarishlarini
va transport
oqim tavsiflarini to’liq hisobga oluvchi sxemaga afzallik berish lozim.
Avtomobil yo’llaridagi harakatni boshqarish uchun har xil
texnik vositalardan
