|
Yangi mavzuni slaydli taqdimoti. Slayd-2
|
bet | 27/69 | Sana | 15.12.2023 | Hajmi | 18,04 Mb. | | #119823 |
Bog'liq 1-kurs Matematika to\'plam tayyorYangi mavzuni slaydli taqdimoti. Slayd-2
Mulohazalar ustida bajariladigan mantiqiy amallar maxsus belgilar yordamida ifodalanadi.
4) - barcha, ixtiyoriy , har qanday;
5) -shunday, mavjud;
6) - mavjud emas;
Bu amalalarni qo’llashga doir misollar keltiramiz.
P={a soni 15 ga bo’linadi} va Q={a soni 5 ga bo’linadi} mulohazalar quyidagicha bog’langan:
P mulohazaning chinligidan Q mulohazaning chinligi kelib chiqadi. Mulohazalarning bunday bog’lanishi mantiqiy kelib chiqish deyiladi vaÞ belgi yordamida yoziladi: PÞQ. Bu yerda “a soni 15 ga bo’linadi” sharti a soning 5 ga bo’linishi uchun yetarlidir. Shu bilan birga “ a soni 5ga bo’linadi” sharti uning 15 ga bo’linishi uchun yetarli emas, u zaruriy shartdir xolos, chunki a soni 5 ga bo’linmasa, uning 15 ga bo’linishi mumkin emas.
Agar AÞB va BÞA bo’lsa, B mulohaza A mulohaza uchun zaruriy va etarli shartdir. Bu sa quyidagicha yoziladi: A<=>B. <=> - mantiqiy teng kuchlilik belgisidir. A – “a soni juft son” mulohazasi bo’lsin. B – “a2 – juft son” mulohazasi bo’lsin.
Bu mulohazalar teng kuchli bo’ladi, ya’ni A<=>B. Boshqacha aytganda, sonning kvadrati juft son bo’lishi uchun sonning o’zi juft bo’lishi zarur va yetarli.
Biror A mulohazaning inkori deb, A chin bo’lganda yolg’on, A yolg’on bo’lganda esa chin bo’ladigan mulohazaga aytiladi va bilan belgilanadi.
A – “yetti – murakkab son”, u holda “yetti – murakkab son emas”. Bu yerda A – yolg’on, – chin mulohazadir.
A va B mulohazalarning dizyunksiyasi deb, A va B mulohazalardan kamida bittasi chin bo’lganda chin bo’ladigan yangi mulohazaga aytiladi va bilan belgilanadi Masalan, A – “6 . 4 = 24”, B – “6 . 4 = 25” bo’lsa, mulohaza “6 .4 ko’paytma 24 yoki 25 ga teng”.
AvaB mulohazalarning konyunksiyasi deb, A va B mulohaza ham chin bo’lganda chin bo’ladigan yangi mulohazaga aytiladi va bilan belgilanadi.
Masalan, C – “13 soni toq va tubdir” mulohazasi quyidagi ikkita mulohazaning konyunksiyasidir. A – “13 soni – toq”, B – “13 soni – tub”.Demak .
.
Ilova-6
2. Inkor qoidasi:(A=>B va B(a) =>A(a).
3. Sillogizmqoidasi: (A=>B va B=>C)=>(A=>C).
Teorema– bu A xossadan B xossaning kelib chiqishi haqidagi fikr ekan.
A shart, B xulosadir. Asos bilan xulosa orasidagi kelib chiqishlik munosabati o’rinli bo’ladigan mulohaza deduktiv mulohaza deyiladi. Har bir deduktiv mulohaza
1. Xulosa qoidasi:(A=>B va A(a))=>B(a), bu yerda A=>B umumiy asos, asosida xulosa chiqarishning ma’lum qoidasi yotadi deb hisoblanadi.A(a) hususiy asos, B(a) xulosa.
|
| |