|
Matematika fanidan to’garak ish rejasi
|
| bet | 24/63 | | Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 0,77 Mb. | | #135432 |
Bog'liq To\'garak. 10-112-teorema. Agar tengsizlikning har ikkala qismiga bir xil son va noma'lumning qiymatlar sohasida aniqlangan bir xil ifoda qo'shilsa, berilgan tengsizlikka teng kuchli tengsizlik hosil bo'ladi, ya'ni aniqlanish sohasi D dan iborat bo'lganf(x) > (p(x) tengsizlik berilgan bo'lib, m(x) esa son yoki x ning D sohasidan olingan qiymatlarida aniqlangan ifoda bo'lsa, u holda f(x) + m(x) > (p(x) + m(x) tengsizlik berilgan tengsizlikka teng kuchli bo'ladi.
Natija. Tengsizlikning istalgan hadini uning bir qismidan ikkinchi qismiga qarama-qarshi ishora bilan olib o'tish mumkin.
3-teorema. Agar tengsizlikning har ikkala qismi musbat songa yoki noma'lumning barcha mumkin bo'lgan qiymatlarida musbat qiymatlarni qabul qiluvchi ifodaga ko'paytirilsa, berilgan tengsizlikka teng kuchli tengsizlik hosil bo'ladi.
4-teorema. Agar tengsizlikning har ikkala qismini manfiy songa yoki noma'lumning barcha mumkin bo'lgan qiymatlarida manfiy qiymatlar qabul qiluvchi ifodaga ko'paytirilsa, berilgan tengsizlikka qarama-qarshi ma'nodagi teng kuchli tengsizlik hosil bo'ladi, ya'ni agar f(x) >(x) tengsizlik berilgan bo'lib, m(x) esa manfiy son yoki x noma'lumning barcha mumkin bo'lgan qiymatlarida manfiy qiymatlar qabul qiladigan ifoda bo'lsa, u holda f(x) m(x) < (x) m(x) tengsizlik berilgan tengsizlikka teng kuchli bo'ladi.
5-teorema. a) tengsizlik 0 bo’lganda f(x)(x) > 0 tengsizlikka teng kuchli bo'ladi;
b) tengsizlik esa 0 bo'lganda f(x)(x)<0 tengsizlikka teng kuchlidir.
6-teorema (teng kuchli tengsizliklarning tranzitivlik xossasi haqida). Ushbu f2(x) >2(x) (4) tengsizlik berilgan bo'lsin. Agar (1) tengsizlik (2) tengsizlikka, (2) tengsizlik esa (4) tengsizlikka teng kuchli bo'lsa, u holda (1) tengsizlik (4) tengsizlikka teng kuchli bo'ladi.
Al-Xorazmiyning ,,Kitob al-muxtasar fi hisob al-jabr val-muqobala" asaridagi al-jabr musbat hadlarni tiklash, ya'ni manfiy hadlarni tenglamaning bir qismidan ikkinchi qismiga musbat qilib o'tkazishni, val-muqobala esa tenglamaning ikkala qismidan teng hadlarni tashlab yuborishni bildirgan.
|
| |
