Mavzu 10. Buymlar Interneti. Buymlar Interneti paydo bo‘lish shart-
sharoitlari
Buymlar Interneti
1.6.1. Buymlar Interneti paydo bo’lish shart-sharoitlari
1926 yilda Buyumlar Interneti paydo bo'lishni Nikola Tesla bashorat qilgan.
1926 yilda Collier jurnaliga bergan intervyusida u shunday dedi: "Simsiz
texnologiyalar rivojlanish cho'qqisiga chiqqanda, hamma
narsa bir butunning bir
qismiga aylanadi va ularni sizning cho'ntagingizga mos keladigan moslama
yordamida boshqarish mumkin."
1999 yilda "Buymalar Interneti " atamasini
Massachusets texnologiya
instituti tadqiqotchisi Kevin Eshton kiritdi . U odamlarning aralashuvisiz logistika
jarayonlarining samaradorligini
oshirishni
taklif
qildi : radio
sensorlar (RFID) yordamida korxonaning
omborlarida tovarlarning
mavjudligi
to'g'risida ma'lumotto'plash va ularning chakana
savdo
do'konlariga o'tishini kuzatish . Har bir belgi tarmoqqa hozirgi joylashuvi haqida
ma'lumotlarni yuboradi . Procter & Gamble rahbarligi
uchun tayorlangan taqdimot
marosimida u " Buyumlar Interneti" kontsepsiysini yaratdi.
1990 yilda TCP/IP protokolini yaratuvchisi John Romki dunyodagi birinchi
tosterga ulangan Buyumlar Internet yaratdi va masofadan yoqish va uni o'chirish
uchun muvaffaq bo'ldi.
RFID - belgili radio datchiklarning ishlatilishi yetkazib beruvchilar va
riteylerlarning
(riteyler – chakana sotuvchisi,yakuniy mijozlarga mahsulot
sotish) talab va takliflarga munosabatini tezlashtirdi: mollar
omborda saqlanmagan
holda haqiqitdan kerak bo'lgan joyda yuborilgan.
Buyumlar Internetni birinchilardan vending mashinasi bo'lgan (vending
–
maxsus savdo mashinalari orqali xizmatlari va har qanday mahsulotlarni
sotish ) va 1982 Amerika talabalar tomonidan yahna ichimliklarni sotish xizmati
bilan modernizatsiya qilingan. Bu apparat ichimliklarning mavjudligini va ularning
sovutilganligini masofadan tekshirishga imkon berdi.
2008-2009 yillarda"Aholi Interneti" dan "Buyumlar Interneti" ga o’tish
ko’zatilgan.
Bugungi kunga kelib
nafaqat foydalanuvchi bilan, balki bir-biri bilan ham
ta'sir o'tkazadigan ko'plab qurilmalar paydo bo’lgan. Bu
qurilmalardan bir tizim
yaratilishi mumkin - "
aqlli" uy, «
aqlli» korxonasi va "
aqlli" shahar (Rasm 1.6.1) .
IDC
konsalting
kompaniyasining
bashoratlariga
ko'ra,
dunyoda
radioyorliqlari (RFID-yorliqlari) bo'lgan buyumlar Internetining hajmi jahon
bozorida 2020 yilga kelib 7 trln. AQSh dollaridan oshishi mumkin.
