|
Mavzu: Amaliy psixolog faoliyatda rejalashtirish va uning turlari. Reja
|
| bet | 1/11 | | Sana | 15.01.2024 | | Hajmi | 113,19 Kb. | | #137352 |
Bog'liq kurs ishi 2 12, FAOLIYAT ISHLANMA, 2169 21.12.2010 (1), Тиббий чикиндилар, Example Journal article., Kabel liniyalarini loyihalash, montaj qilish va ishlatish, м4 (2), Mavzu O‘simliklarning qurg‘oqchilikka chidamliligi. Tekshirdi -hozir.org, kurs ishi 1, 55499
Mavzu:Amaliy psixolog faoliyatda rejalashtirish va uning turlari.
Reja:
1.Bob. Amaliy psixologiya kasbiy faoliyat sifatida.Ta’limda psixologik xizmat o’rni.
1.1."Ta’lim muassasalarida psixologik xizmat" kursining predmeti va vazifalari. Ijtimoiy sohalarda kursning roli va urni.
1.2.Xozirgi bosqichda psixologik xizmat rivojlanishining dolzarbligi. .
1.3.Ta’lim tizimida psixologik xizmat maqsadi va vazifalari.
2 .Bob. Ta’lim muassasalarida psixologik xizmat shakllantirilish tarixi. Zamonaviy sharoitda ta’limni psixologik ta’minlashning asosiy yo’nalishlari
2.1.Xorijiy ta’lim tizimi psixologik xizmatlarida amaliy psixologiya muammolari. Rossiya, AQSH, Kanada ta’lim tizimida psixologik xizmat.
2.2.Ta’lim tizimida psixologik xizmatning Yevropa tajribasi (Fransiya, Germaniya, Chexiya, Vengriya).
2.3.Psixologik xizmat - ta’lim oluvchilarni rivojlanish muammolarini hal qilishda muhim resurs sifatida.
3.Bob.Pedagog-psixologiing asosiy faoliyat turlarini tashkillashtirish.
3.1.Amaliy psixolog faoliyatida rejalashtirish va uning turlari. Psixolog ishi siklogrammasi.
3.2.Maktab psixologi faoliyati turlari va yunalishlari: psixoprofilaktika, psixologik yordam.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish.Mavzuning o`quv maqsadi: talabalarni ta'lim sohasida psixologik xizmatni tashkil etishning shart-sharoitlari bilan tanishtirish,talabalarni psixologik xizmatni tashkil etishda amal qilish lozim bo`lgan qoidalar bilan qurollantirish, bo`lajak psixologlarda kasbiy mahoratni tarbiyalash.
Tayanch tushunchalar:
Psixologik xizmat, psixologik xizmat metodologiyasi, aqliy taraqqiyot koeffitsienti, psixodiagnostika, psixologik maslahat, psixologik korreksiya.
Amaliy psixologiyaning asosiy yo‘naIishlari
Sanoat va ishlab chiqarish sohasi Sanoat va mahsulotlar ishlab chiqarish sohasida tadbiqiy ishlar birinchi navbatda konkret tashkilotda kadrlar zahirasini to‘g‘ ri va oqilona tashkillashtirishdan tortib, xodimlar ish sharoitlari va m ehnat unum - dorligiga ta ’sir etuvchi om illar kompleksini ilmiy ravishda o ‘rganib, hayotda natija olishga qaratilgan harakatlar majmuidir. Hozirgi bozor munosabatlari sharoitida ushbu yo‘nalishdagi tadbiqiy ishlam ing ikki sohasini ajratish mumkin: • marketing xizmatlari • xodimlar (personal) bilan ishlash. Birinchisi eng zamonaviy va muhim ish bo‘lib, bu yerda psixologning vazifasi „Nim ani?“ va „Kim?“ xarid qilib olishga ehtiyoji borligini o ‘rganishga ko‘maklashishdir. Chunki talab bilan ehtiyoj bevosita shaxsga va uning psixologik munosabatlari tizimiga aloqador kategoriyalar bo‘lib, bozor va raqobat sharoitida korxona yoki tashkilotlarning samarali ishlab ketishi, eng aw alo , xaridorgir tovar m ahsulotlam i ajratib, ulam ing odamlar talab-ehtiyojiga qanchalik mosligini aniq tahlil qilishdan boshlanadi. Marketing munosabatlari aslida odamlar o‘rtasidagi sof psixologik munosabatlar bo‘lib, uning negizida odamlar o ‘rtasidagi jonli m uloqot, ta ’b va did tarbiyasi yotadi. Shuning uchun biz bugun odamlarda to‘g‘ri marketing tafakkurini shakllantirish vositalarini qidirishimiz va www.ziyouz.com kutubxonasi talab-taklif munosabatlarini real ishlab chiqarish imkoniyatlari bilan muvofiqlashtirishda inson psixologiyasi xususiyatlarini inobatga olib ishlashga o ‘rganishimiz kerak. Masalan, shunday „Case Study“ ni olaylik: Psixologiyani qanday qilib sotish mumkin (ya’ni, Psixologik m a’- lum otlar va bilim lam i)? Biz aniq va to ‘g‘ri javoblar olishimiz kerak b o ‘lgan savollar quyidagilar b o lad i:
Nima sotiladi? — test natijalari.
N im a uchun? — nim a qilib b o ‘lsa ham , pul ishlash, o ‘z imkoniyatlarini tekshirish, shaxsiy ish ochish.
Kim? — firma yoki konkret kishilar.
Nima? — xilma-xil testlar batareyasi.
Kimga? — turli kasb egalari, o ‘quvchiIarga, xodimlarga.
Qayerda? Qachon? — zarurat bo‘lgan har qanday joyda. Qanday qilib? — minimal vaqt sarflab, tez va soz.
Qancha ? — test o ‘tkazuvchilaming soni va imkoniyatiga qarab.
Kim bilan? — shu firma xodimlari bilan. D em ak, m arketing xizm atida javob berilishi zarur b o ‘lgan savollardan ko‘rinib turibdiki, har bir savolga beriladigan javobning orqasida konkret odamlar, ularning qobiliyatlari, manfaatlari va ish unum i yotadi.
Shuning uchun bu sohada psixologik xizmat zarur. Ikkinchi soha — kadrlar va ular bilan bevosita ishlash sohasi. Bu - kadrlam i ishga jalb etishda bilish zarur bo‘lgan qobiliyatlar va shaxsiy fazilatlardan tortib, ularni to ‘g‘ri yunaltirish, o ‘z joyiga qo‘yish, tashkilot doirasida guruhlami shakllantirish, xodimlarga m a’lumotlami o ‘z vaqtida etkazish bilan bog‘liq kadrlar siyosatini olib borishga aloqador xizmatdir.
Psixolog bu o‘rinda asosan maslahatchi - konsultant va ekspert sifatida rol o‘ynaydi. Siyosat sohasidagi psixologiya Har bir davr o ‘z kishilari ongida beixtiyor siyosiy ongni shakllantiradi va odam lar uning tamoyillariga bo‘ysunadilar.
Siyosat borasidagi psixologik masalalarga psixolog aralashuvining zarurati har doim bo‘lm asa-da, ayrim paytlarda — yirik islohotlarboshlanishi arafasida, saylov oldi kompaniyalarda, yangi siyosiy liderlaming xalq tomonidan qabul qilinishi jarayonlari, ko‘pchilik auditoriyaga zarur m a’lumotlami yetkazish, ijtimoiy ustanovkalami o ‘zgartirish, siyosiy arboblar imidjini om m a ongiga singdirish paytlarida psixologik ta’sir vositalaridan o‘rinli foydalanish, m aslahatlar berish va ayrim guruhlar e’tiqodiga ta’sir etish zarur b o ‘lganda kerak bo‘ladi. kutubxonasi
Siyosiy sohada ishlayoigan psixolog ishining o‘ziga xos jihatlari bo‘lib, unga quyidagilar kiradi: a) siyosatda psixolog aralashuvi ko‘pchilik om m aga bevosita aloqador b o ‘lmaydi;
b) zarurat tug‘ilganda, psixolog shunday tez va ishonchli o ‘lchaydigan metodikalarni ishlatadiki, ulam ing natijalari sir saqlanib, o‘sha buyurtmachi-siyosatchining talabiga ko‘ra izlanishlar olib boriladi; c) psixolog har bir siyosatchi uchun shunday ishonchli shaxs bo‘lishi lozimki, undan odam lam ing kayfiyatlari, reaksiyalari, his - kechinmalari xususida aniq m a’lum otlar so‘raladi;
d) o ‘ziga xos qiyinchilik shundan iboratki, jam oatchilik psixolog qiyofasida ko‘pincha lideming bevosita „odamini“ ko‘rishga moyil bo‘lib, lideming o ‘zi ham ba’zan o ‘ta professional psixologdan hadiksirab qolishi mumkin. Shuning uchun yuqorida ta’kidlaganimizdek, zarur paytlarda siyosiy arboblar psixolog xizmatiga murojaat qilishlari va undan asosan biror jiddiy ijtimoiy proyektlami qabul qilish jarayonida yordam berishini so‘rashlari m um kin. Buning uchun psixologdan jam oatchilik flkrini psixologik tahlil qilib berish, va shu asosda fuqarolarning ustanovkalari va kayfiyatlariga ijobiy ta ’sir ko‘rsatuvchi omillami birgalikda ajratish vazifasini hal qilishlari m umkin.
Saylov oldi kompaniyalarida esa, psixologning asosiy vazifasi odamlar kayfiyatini o ‘rgangan holda d a’vogar imidjini shakllantirish, odam lam ing yoqtirishiga sabab bo‘ladigan shaxsiy fazilatlar algoritmini tuzish, om m a oldiga chiqishga psixologik tayyorlashga qaratilgan bo‘ladi. Bundan tashqari, raqiblaming bahslashish m adaniyati va etikasi borasida psixologik yo‘l-yo‘riq va usullar borasida m a’lum otlar almashinishi kerak bo‘ladi. 0 ‘zbekiston sharoitida siyosiy psixologiyaning juda sust rivojlangan tarm oq bo‘lgani sababli ham , uni rivojlangan davlatlar tajribasiga tayangan holda rivojlantirish muhimdir. Oila va nikoh borasidagi tadbiqiy ishlar 0 ‘zbekistonda endi shakllanayotgan, lekin nazariy nuqtai nazardan m a’Ium an ’analarga ega bo‘lgan sohadir.
1998 yilning Prezidentim iz tom onidan „O ila yili“ deb e ’lon qilinishi joylarda psixologik xizm at o ‘choqlarining paydo bo‘lishiga va bu joylarda psixologik xizm atdan foydalanishni anglashga turtki bo‘ldi. Shuning uchun Respublikamizda oila m uam m olarini maxsus tadqiq etadigan ilm iy-am aliy „O ila“ markazi ham tashkil etilganki, bu markazda turli sohaga aloqador
kutubxonasi mutaxassislar oilani shaxs ijtimoiylashuvining asosiy maskanlaridan biri sifatida o‘rganib kelmoqdalar. Mazkur sohada ishlayotgan psixolog joylarda yoshlardagi oila va nikoh borasidagi tasawurlarning to‘g‘ri shakllanishidan tortib, toki muammoli, hattoki, ajrim bo‘lgan oila a ’zolariga psixologik m aslahatlar berish, „ishonch telefonlari“ orqali m aslahatlar uyushtirishni o ‘z zimmasiga oladi. M aori/ sohasidagi amaliy ishlar Boshqa sohalarga nisbatan anchagina yaxshi tajriba to‘plangan soha b o ‘lib hisoblanadi. Ayniqsa, 0 ‘zbekistonda kadrlar tayyorlashning Milliy dasturi qabul qiiingandan so ‘ng tashkil qilingan yangi tipdagi ta’lim muassasalari — akadem ik liseylar va kasb-hunar kollejlariga bir nechtadan psixologlar shtati kiritilgan va ular aynan tadbiqiy muammolar — bolaning o‘quv jarayoniga psixologik jihatdan tayyorligini diagnostika qilishdan tortib, professional va kasb mahoratini rivojlantirishgacha b o ‘lgan barcha m uam m olam i hal qilishga „aralashadi“ . Huquqbuzarlikning oldini olish Bu soha va unga aloqador muammolar har doim ham psixolog aralashuvini talab qilib kelgan.
Chunki jinoyatchi yoki huquqbuzar shaxsi o ‘z-o‘zidan shakllanib qolmaydi, uni shakllantiruvchi omillar, m otivlar va bolani qayta tarbiyalash va reabelitasiya masalalari ijtimoiy psixologik jarayonlar m ohiyatini bilish va ularga faol ta ’sir ko‘rsatishni talab qiladi. Shuning uchun ham mamlakatimizda yoshlar o‘rtasida huquqiy-m a’rifat va huquqiy madaniyatni shakllantirishga juda katta e ’tibor qaratilgan va bu ishda amaliyotchi xodim-psixologning o‘mi va roli katta bo‘ladi. M azkur yo‘nalishning dolzarbligidan kelib chiqib, bugungi kunda Respublikam izda huquqbuzarlikning ijtimoiy-psixologik omillarini tad q iq etish va uning oldini olish borasida psixologiya fanlari doktori B. Um arov, psixologiya fanlari nomzodi E. Agzamova, psixologiya fanlari nomzodi G ‘. Normurodov, psixologiya fanlari nomzodi M. Axmed o v a, psixologiya fanlari nom zodi B.Sirliyev kabi ko‘plab tadqiqotchilar ilmiy izlanishlam i olib bormoqdalar.
|
| |
