Mavzu: Birinchi va ikkinchi tur fazaviy o’tishlar

Holat diagrammasida turli fazoviy muvozanatlarga to‘g‘ri keladigan chiziqlar va sohalarni ko‘rib chiqamiz. Hohlagan chiziqning har bir nuqtasi ikki fazali monovariantli sistemani tavsiflaydi. Qaysi fazalar bir biri bilan muvozanatda turganligini tegishli fazalar sohasining chegara chiziqlari orqali oson aniqlash mumkin.

Holat diagrammasida turli fazoviy muvozanatlarga to‘g‘ri keladigan chiziqlar va sohalarni ko‘rib chiqamiz. Hohlagan chiziqning har bir nuqtasi ikki fazali monovariantli sistemani tavsiflaydi. Qaysi fazalar bir biri bilan muvozanatda turganligini tegishli fazalar sohasining chegara chiziqlari orqali oson aniqlash mumkin.

DA chiziq harorat ortishi bilan rombik oltingugurt bug‘ bosimini ortishini ko‘rsatadi. Bu chiziqda Sp↔Sbug‘ muvozanat yuzaga keladi.

• DA chiziq harorat ortishi bilan rombik oltingugurt bug‘ bosimini ortishini ko‘rsatadi. Bu chiziqda Sp↔Sbug‘ muvozanat yuzaga keladi.
• AC chizig‘i monoklinik oltingugurt bug‘ bosimini harorat ortishi bilan o‘zgarishini ifodalaydi. Bu chiziqning har bir nuqtasida SM↔Sbug‘ muvozanat mavjud.
• C nuqtaga to‘g‘ri keladigan haroratda oltingugurt suyuqlanadi. CF chizig‘i suyuq oltingugurt ustidagi bug‘ bosimini haroratga bog‘liqligini ifodalaydi va uning har bir nuqtasida Ssuyuq↔Sbug‘ muvozanat qaror topadi.

CB chizig‘i bosim ortganda monoklinik oltingugurt suyuqlanish harorati qanday o‘zgarishini ko‘rsatadi. Bu chiziqda SM↔Ssuyuq muvozanat yuzaga keladi. Bu chiziq ham AV chizig‘i kabi o‘ngga og‘gan, shuning uchun bosim ortishi bilan monoklinik oltingugurtning suyuqlanish harorati 120 dan 1510C gacha ortadi.

• CB chizig‘i bosim ortganda monoklinik oltingugurt suyuqlanish harorati qanday o‘zgarishini ko‘rsatadi. Bu chiziqda SM↔Ssuyuq muvozanat yuzaga keladi. Bu chiziq ham AV chizig‘i kabi o‘ngga og‘gan, shuning uchun bosim ortishi bilan monoklinik oltingugurtning suyuqlanish harorati 120 dan 1510C gacha ortadi.
• B nuqtadan yuqori bosimda ( 1,305·108Pa ) Sr monoklinik oltingugurtga o‘tmasdan turib suyuqlanadi va BE chiziq Sr↔Ssuyuqmuvozanatga to‘g‘ri keladi. Bu chiziqdan ko‘rinib turibdiki, bosim ortishi bilan Sr ning suyuqlanish harorati ham ortadi.