|
Suv bug‘langanda sistemaga issiqlik beriladi, shuning uchun sistemaning ΔH>0 va V2>> V1. Bu holda haroratning oshishi bosimning ortishiga olib kelmoqda. SHuning uchun 0B egri chizig‘i o‘ng tomonga og‘
|
bet | 3/6 | Sana | 07.03.2022 | Hajmi | 1.28 Mb. | | #18422 |
Bog'liq 1 va 2 tur fazaviy o\'tishlar 2 5312265677703221448, Egamberganov Zafarbek Anvar o\'g\'li, UvboTVA9vyOsEBz8CJ6G7qFqNiATWcMHSuv bug‘langanda sistemaga issiqlik beriladi, shuning uchun sistemaning ΔH>0 va V2>> V1. Bu holda haroratning oshishi bosimning ortishiga olib kelmoqda. SHuning uchun 0B egri chizig‘i o‘ng tomonga og‘gan. 0A chizig‘i suvning muzlash harorati bilan bosim orasidagi bog‘lanishni ko‘rsatadi. Bu hol uchun
Suv uchun Vmuz>VsuvVsuv - Vmuz< 0
va
bo‘ladi.
Shuning uchun 0A egrisi chap tomonga og‘adi ya’ni bosim ortishi bilan muzning erish haroratini pasayishini bildiradi.
0C chizig‘i uchun 0C chizig‘i uchun Vbug‘>Vmuz ∆V>0, ∆H>0 va 0C chiziq o‘ngga og‘adi. Egrilarning har bir nuqtasida sistema monovariantli, ya’ni erkinlik darajasi 1ga teng. F=3-2=1 Demak, mustaqil ravishda bitta parametrni yoki P, yoki T ni o‘zgartirish mumkin. Ikkinchi parametr unga bog‘liq ravishda o‘zi o‘zgaradi. T1 haroratda sistema faqat P1 bosimda muvozanatda bo‘ladi. Agar T1 da P ni ham o‘zgartirsak sistema bir fazali bo‘lib qoladi. Demak, mustaqil ravishda bitta parametrni yoki P, yoki T ni o‘zgartirish mumkin. Ikkinchi parametr unga bog‘liq ravishda o‘zi o‘zgaradi. T1 haroratda sistema faqat P1 bosimda muvozanatda bo‘ladi. Agar T1 da P ni ham o‘zgartirsak sistema bir fazali bo‘lib qoladi. 0 nuqtada 3 ta faza muvozanatda turibdi, erkinlik darajasi F=3-3=0 ga teng. Bu holda sistema, ya’ni bug‘-suv-muz faqat 0,0076 0C va 1,033·105 Pa da birga mavjud bo‘la oladi, ya’ni sistema muvozanatda bo‘ladi. 0 nuqta uchlamchi nuqta ( yoki evtektik nuqta )deyiladi. Parametrlardan birortasini juda kichik o‘zgarishi ham muvozanatning buzilishi va fazalardan birortasini yo‘qolishiga olib keladi. Masalan, harorat oshirilsa muz erib ketadi, pasaytirilsa, suv muzlab qoladi. Agar bosim oshirilsa bug‘ kondensatlanadi va h.z. Agar modda qattiq holatda ma’lum harorat va bosim oralig‘ida bir nechta barqaror kristall shakllar hosil qilib, ular mustaqil fazani tashkil etsa, fazoviy diagramma murakkablashadi. Bu holda holat diagrammasida barqaror qattiq fazaga to‘g‘ri keladigan sohalar ko‘payadi va bir qancha uchlamchi nuqtalar vujudga kelishi mumkin. Buni oltingugurtning holat diagrammasi misolida ko‘rib chiqamiz.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Suv bug‘langanda sistemaga issiqlik beriladi, shuning uchun sistemaning ΔH>0 va V2>> V1. Bu holda haroratning oshishi bosimning ortishiga olib kelmoqda. SHuning uchun 0B egri chizig‘i o‘ng tomonga og‘
|