Mavzu: Don va donni qayta ishlash jarayonlarining ilmiy asoslari reja: Don va don turlari

Mavzu: Don va donni qayta ishlash jarayonlarining ilmiy asoslari

REJA:

1. Don va don turlari

2. Elevatorlarda ishlab chiqarish jarayoni .

3. Un tortish zavodlarida ishlab chiqarish jarayoni .

4. Yorma zavodlarida ishlab chiqarish jarayoni .

• Elevatorlarda ishlab chiqarish jarayoni quyidagi amallarni o`z ichiga oladi:
• -donni qabul qilish va un navi , yetishtirilgan jug`rofiy hududi va asosiy texnologik xususiyatlari (tip bo`yicha tarkibi, namligi , ifloslanganligi va umumiy shaffofligi) bo`yicha silosli korpuslarga joylashtirish ;
• -donning fizikaviy, fiziologik va biologik-kimyoviy xossalarini o`zgartirib, uning uzoq saqlanishiga imkon beradigan chora-issiqlik yordamida quritish;
• -don massasini asosiy tur dondan chiziqli o`lchamlari va aerodinamik xossalari bilan farq qiluvchi begona aralashmalardan dastlabki tozalash;
• -ma`lum fizikaviy va kimyo-biologik belgilari bo`yicha don turkumlarini shakllantirish. Bu narsa davlat standartlari talablariga javob beradigan un va yorma ishlab chiqarishni ta`minlashda ishlatiladigan yuqori texnologik xususiyatli don aralashmalarini olish uchun zarurdir.
• Don qabul qilish korxonalarida oqimiy-texnologik yo`llar yordamida iste`molga va yem-xashakka mo`ljallangan makkajo`xori donini mexanizatsiyalashtirilgan holda qabul qilish va unga ishlov berish texnologik amallari o`tkaziladi va u quyidagi bosqichlarga bo`linadi:
• -keltirilgan makkajo`xori donini qabul qilish , tozalash va qurutish;
• -oldindan quritilgan so`tali makkajo`xorini qabul qilish va unga ishlov berish.

Donni tozalash mashinalarini o`rganish

Don qabul qilish va qayta ishlash korxonalarida hamda urug`lik donlarga ishlob berish korxonalarida donni eni, yo`g`onligi va aerodinamik xossalari bilan farq qiluvcji aralashmalardan tozalashda havo-g`alvirli separatorlar ishlatiladi. Bunday separatorlar o`zida g`alvirli hamda havoli separatorlarning vazifalarini mujassamlashtirgan. Havo-g`alvirli separatorlarda don g`lvirlarda elanib, eni va yo`go`onligi bo`yicha farq qiladigan yirik va mayda aralashmalardan tozalanadi.

UN TORTISH ZAVODLARIDA ISHLAB CHIQARISH JARAYONI

• UN TORTISH ZAVODLARIDA ISHLAB CHIQARISH JARAYONI
• Un tortish zavodlarida ishlab chiqarish jarayoni ikkita asosiy bosqichdan iborat boʻladi.
• Birinchi bosqich - donni tozalash va uni tortishga tayyorlash. Bu bosqich quyidagi amallarni o'z ichiga oladi:
• - elevatorda tayyorlangan don turkumlarini don tozalash bo'limiga qabul qilish va joylashtirish;
• - donni chiziqli o'lchamlari (uzunligi, eni va yo'g'onligi) va morfologik belgilari (shakli, yuzasining makrorelefi va fizikaviy xossalari - aerodinamik, gidrodinamik, friksion va boshqa xossalari) bilan farq qiluvchi aralashmalardan tozalash;
• - don yuzasiga quruq ishlov berish, birinchi navbatda uni qattiq chang yopishmalaridan tozalash;
• - donni chang yopishmalari, zamburugʻlar va mikroorganizmlar, shuningdek ogʻir va yengil aralashmalardan tozalash maqsadida yuvish;
• - endosperm va qobiqlarning fizik-texnologik va biologik- kimyoviy xususiyatlarini maqsadli o`zgartirish uchun sovuq suv bilan

YORMA ZAVODLARIDA ISHLAB CHIQARISH JARAYONI

YORMA ZAVODLARIDA ISHLAB CHIQARISH JARAYONI

• Birinchi bosqich - yormabop donni tozalash va uni qobig'idan ajratishga tayyorlash. Bu bosqich quyidagi jarayonlarni o'z ichiga oladi: - donni aralashmalardan tozalash;
• - donga suv va issiqlik yordamida ishlov berish (bu jarayon oliy navli yorma chiqimini oshiradi, shuningdek yormaning fizik-mexanikaviy xususiyatini yaxshilaydi va jumladan uning qaynovchanligini tezlashtiradi); - don aralashmasini yirikligi bo'yicha saralash, bu narsa alohida don fraksiyasini qobig'idan ajratish jarayoni texnologik samaradorligini oshiradi va oliy navli yorma chiqimi ortadi.
• Ikkinchi bosqich - domi qobig'idan ajratish. Bu bosqich quyidagi texnologik jarayonlardan tashkil topadi:
• - qobiqni mag'izdan zarb kuchi ta'sirida yoki donga beriladigan normal va urinma kuchlar ta'siri ostida mexanik usul bilan ajratish;
• - maydalangan qismlar, pustloq va unni, shuningdek archilgan va archilmagan donlarni bir-biridan ajratish uchun mahsulotlarni saralash;
• - qirqilgan yoki maydalangan (perlovka, qirqilgan arpa yormasi, bug'doy, makkajo'xori, suli) yormalarining ayrim turlarini hosil qilish uchun qobig'idan tozalangan yormani yanchish;
• - butun yormalarni ishlab chiqishda don yuzasida qolgan qobiq va moʻrtak qoldiqlarini tozalash va yormaga xaridorgirlik sifatini berish uchun uni silliqlash va yaltiratish;
• - davlat standarti talablaridan kelib chiqqan holda hosil qilingan mag'izlarni saralash.