|
Geotermal elektr stansiyalar va energetik qurilmalar
|
| bet | 14/16 | | Sana | 23.01.2023 | | Hajmi | 1.08 Mb. | | #39061 |
Bog'liq Mavzu Geotermal elektr stansiyalar Kirish (1) davlat-standarti-asosida-chizmalarni-taxt-qilish, Test tayyorlanishga (2), Asbobsozlik materiallari Qirindi hosil bo’lish jarayoni, Testlar to\'plami 2021, маруза, Referat Psixologiya fanidan Mavzu Temperament va uning tiplari, Хавоканд, MInimalizm uslubining milliy uylarimizdagi muhim jihatlari, ttb 6, Исокжонов Жамшидбек 89 А 20-гурух, xx asrning 60-80-yillarida ozbekistonda suv resurslaridan foydalanish muammolari, Саволлар Коллеж учун, betlik, 55555, liraGeotermal elektr stansiyalar va energetik qurilmalar.
Geotermal energiyani topib ishlatish - axtarib topish, unga ishlov berib ma'lum energiya holatiga olib kelish va iste’molchiga sifatli energiya yetkazib berish jarayonidan iboratdir. Issiqlik energiyasi tashuvchi geotermal energiyani axtarib topishning quyidagi klassifikatsiyasini keltirish mumkin.
Geothermal energiyani joylashishi va harakati bo'yicha klassifikatsiyasi.
Yer sathidan 50-100 m va undan ortiq chuqurlikda joylashadigan geotermal suvlar favvorali yoki aylanuvchi bo‘lishi mumkin. Favvorali texnologiya hozirgi kunda ko‘p ishlatiladigan turlardan bo‘lib, undagi bosim atmosfera bosimidan bir necha barobar katta bo‘lishi mumkin. o‘z bosimi ostida yoki nasoslar bilan ko‘tarib berilgan favvorali suvlar ishlatib bo‘lingandan so‘ng tashlab yuborilishi kerak. Tarkibida har xil tuzlar va boshqa atrof-muhitga zarar keltiruvchi moddalar borligi tufayli ulardan foydalanish uncha ham maqsadga muvofiq emas. Shuning uchun bu usul uncha qo'llanilmaydi.
Vulqonli rayonlarga o‘rnatish mumkin bo'lgan geotermal elektrostansiyaningsxemasi: 1-geotermal quduq; 2 -bug‘ga aylantiruvchi moslama; 3 -turbina; 4-kondensator; 5-nasos; 6-suvli issiqlik almashtirgich.
Geotermal quduq-asosiy issiq suv bazasiga ega hudud. Bug’ga aylantiruvchi yoki separator qurilmasi- bu qurilmalar ishlash prinsipiga ko’ra issiq suvni to’yingan bug’ga yoki uning tarkibini suv-bug’ va mineral-tuz larga ajratishdan iborat .
Turbina –bug’ aylantiruvchidan uzatilgan bug’ turbina parraklarini aylantirishi natijasida generator vali aylanadi va bu mexanik harakat elektr energiyaga aylanadi. Kondensator- turbinada ishlatib bo’lingan suv kondensator qurilmasida sovutiladi. Nasos- ushbu sistemada jarayonning uzluksizligini ta’minlash uchun eng zarur qurilma, kondensatorda sovutilgan suvni bug’ga aylantiruvchi qurilmaga yetkazib berish vazifasini o’taydi. Geotermal Elektr stansiyasi yer ostidagi issiqlikni elektr energiyasiga aylantiradigan bugʻ turbinali Elektr stansiyasi dir. Vulkanli hududlarda 2000–3000 m yer ostidagi suvlarning temperaturasi 100° dan yuqori boʻladi (qarang Geotermal resurslar). Geotermal Elektr stansiyasida suvbugʻ aralashmasi yer sirtiga chiqarilib, separator qurilmasiga beriladi va suvdan bugʻ ajratiladi. Bugʻ turbinaga, issiq suv isteʼmolchilarga beriladi. Bunday st-yalar Rossiya, Italiya, Yangi Zelandiya, AQSH va Yaponiyada ishlatiladi.. Oʻzbekistonda Fargʻonada artezian iliqsuv havzalari bor Geotermal resurslar - Yer qaʼri issiqligi zaxirasi. Gidrogeotermal (termal suvlar) va petrogeo-termal (350° va undan ortiq darajagacha qizigan quruq togʻ jinslari) resurslarga boʻlinadi. G. r.ning sanoati taraqqiy etgan mamlakatlar yoqilgʻi-energetika balansidagi ulushi oʻrtacha 5-10%. Gidrotermal resurslardan issikliq manbai sifatida (40° dan 100— 150° gacha boʻlgani) va elektr quvvati i.ch.da (150° dan 300° gachasi) foydalaniladi [Italiya (Toskana), AQSH (Kaliforniya), Yangi Zelandiya, Yaponiya (Xokkaydo o.), Meksika, RF (Gʻarbiy Sibir, Shim. Saxalin)da].
|
| |
