• Ishchi kuchi
  • Mehnat predmetlari
  • Ishlab chiqarishning omillari




    Download 161,8 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet2/3
    Sana18.01.2024
    Hajmi161,8 Kb.
    #140662
    1   2   3
    Bog'liq
    Mavzu Inson ehtiyojlari va uning turlari

    Ishlab chiqarishning omillari. 
    Moddiy va ma'naviy ne'matlarni yaratish, xizmatlar ko`rsatish inson hayoti, uning 
    yashashi va kamol topishi uchun asosdir. Shuning uchun ishlab chiqarishni 
    to`xtovsiz olib borish va rivojlantirish har doim eng muhim iqtisodiy qonuniyat va 
    zaruriyatdir. Insoniyat iste'mol qilmasdan turaolmaganidek, ishlab chiqarmasdan 
    ham tura olmaydi. Har bir jamiyatda ishlab chiqarishning amalga oshishi uchun
    eng avvalo uning ro`y berishi uchun zarur bo`lgan, unda qatnashadigan omillar 
    mavjud bo`lmog`i lozim. Bu omillar uchta:ishchi kuchi, mehnat qurollari va 
    mehnat predmetlaridir. 
    Ishchi kuchi- insonning mehnat qilishga bo`lgan aqliy va jismoniy 
    qobiliyatlarining yig`indisidir. 
    Mehnat qurollari- inson uning yordamida tabiatga, mehnat 
    predmetlariga ta'sir qiladigan vositalardir. 


    Mehnat predmetlari- bevosita mehnat ta'sir qiladigan, ya'ni mahsulot 
    tayyorlanadigan narsalardir. Mehnat vositalari va mehnat predmetlari birgalikda 
    ishlab chiqarish vositalari deb yuritiladi. 
    Iqtisodiyotga oid eski darsliklarda ishlab chiqarishning ikki omili: moddiy 
    va shaxsiy omillar tan olinadi. Hozirgi bozor iqtisodiyotiga oid ko`pchilik 
    adabiyotlarda esa ishlab chiqarishning to`rt omili mehnat, kapital, yer-suv, 
    tadbirkorlik qobiliyati tan olinadi. 
    Kapital deganda o`z egalariga daromad keltiradigan ishlab chiqarish va 
    xizmat ko`rsatishning hamma sohalarida ishlatiladigan ishlab chiqarish 
    vositalarini, sotishga tayyor turgan tovarlarni, yangi vositalar va ishchi kuchini 
    sotib olishga mo`ljallangan pul mablag`larini, ularning natural ashyoviy tomoni va 
    qiymatining birligini tushunamiz. 
    Tadbirkor deb, iqtisodiy resurslar ishlab chiqarish vositalari va ishchi kuchi 
    resurslarining, tabiiy resurslarning bir-biriga qo`shilishini ta'minlaydigan 
    tashkilotchi, yangilikka intiluvchi, tashabbuskor, iqtisodiy va boshqa xavfdan, 
    javobgarlikdan qo`rqmaydigan dovyurak kishilarga aytiladi; bu xislatlar esa 
    tadbirkorlik qobiliyati deb yuritiladi. 

    Download 161,8 Kb.
    1   2   3




    Download 161,8 Kb.
    Pdf ko'rish