Kimyoviy xossalari. Namlangan havoda temir tez qorayib qoladi. Buning sababi temirning bo’sh joylari ko’p. Lekin temirning sirti uni qorayishdan saqlaydi. Suvda quyidagi reaksiya sodir bo’ladi

Kimyoviy xossalari. Namlangan havoda temir tez qorayib qoladi. Buning sababi temirning bo’sh joylari ko’p. Lekin temirning sirti uni qorayishdan saqlaydi. Suvda quyidagi reaksiya sodir bo’ladi;

• Kimyoviy xossalari. Namlangan havoda temir tez qorayib qoladi. Buning sababi temirning bo’sh joylari ko’p. Lekin temirning sirti uni qorayishdan saqlaydi. Suvda quyidagi reaksiya sodir bo’ladi;
• 2Fe + 3/2O2 + nH2O = Fe2O3*nH2O
• 3Fe + 2O2 + nH2O = Fe3O4*nH2O
• Fe + 2HCl = FeCl2 + H2
• Fe + H2SO4 = FeSO4 + H2
• Fe + 4HNO3 = Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
• 2Fe + 6H2SO4 = Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O
• 100 %li konsentrlangan sulfat kislota temirni passivlashtiradi. Yuqori konsentrasiyali nitrat kislota ham temirni passivlashtiradi.
• 2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3
• Fe + S = FeS
• Azot va fosfor fosidlar, nitridlar hosil qiladi: Fe2N Fe3S , Fe3R, Fe2P.
• Temir vodorod bilan gidridlar hosil qiladi. Bular quyidagilar FeN, FeN2, FeN3 va FeN6 gidridlar hosil bo’ladi.

Olinish usullari. 1. Laboratoriya sharoitida temir uning tuzlarini eritmalarini elektroliz qilib olinishi mumkin. Buning uchun temir(II) yoki temir (III) xlorid eritmasi elektroliz qilinadi. Agar elektroliz oddiy sharoitda o’trazilsa, olingan temir tarkibida ko’p vodorod eriydi. Jarayonni yuqori temperaturada olib borib katodda temirni toza qavatini hosil qilish mumkin. Bunda ularni tarkibida vodorod bo’lmaydi.

• Olinish usullari. 1. Laboratoriya sharoitida temir uning tuzlarini eritmalarini elektroliz qilib olinishi mumkin. Buning uchun temir(II) yoki temir (III) xlorid eritmasi elektroliz qilinadi. Agar elektroliz oddiy sharoitda o’trazilsa, olingan temir tarkibida ko’p vodorod eriydi. Jarayonni yuqori temperaturada olib borib katodda temirni toza qavatini hosil qilish mumkin. Bunda ularni tarkibida vodorod bo’lmaydi.
• Temir oksididan vodorod bilan qaytarib:
• Fe2O3 + 3H2O = Fe + 3H2O
• Havosiz joyda pentakarbonil temirni qizdirish orqali:
• /Fe(CO)5/ = Fe + 5CO
• Texnikada Fe rudalarini suyuqlantirish orqali olinishi mumkin. Bunda cho’yan hosil bo’ladi. Uning suyuqlanish temperaturasi 1100oC.
• Cho’yan tarkibida 95% temir, 3% kremniy va 2,5 % marganes bo’ladi. Domna jarayoni po’lat va cho’yan olish mustaqil o’qish uchun beriladi.
• Domna jarayonida ruda(piritni) yonishi sodir bo’ladi.
• 2Fe(OH)3 = Fe2O3 + 3H2O
• FeCO3 = 3FeO + CO2
• Fe3(PO4)2 = 3FeO + P2O5