bolalarni Vatanga sadoqat, do‘stlik, tinchliksevarlik, mehnatga muhabbat ruhida
kamol toptirish ularning musiqaviy didi bilan estetik saviyasini oshirishdan
iboratdir.
Bizning mamlakatimizda bolalarni estetik ruhda tarbiyalash uchun kerakli hamma
shart sharoitlar mavjuddir. “Yoshlar markazlari”, “Bolalar va o‘smirlar ijodiyoti
markazi”, mo‘zey, teatrlar, kutubxona va madaniyat uylari bolalarning sevimli
maskaniga aylangan.
Bolaning yosh chog‘idanoq nafosatni bilishga va sevishga oilada ota-onasi yordam
berish kerak. Yurtboshimiz “Yuksak ma’naviyat –engilmas kuch” asarida o‘zbek
xalqida san’atga havas oiladan boshlanadi deb bejizga aytmaganlar. Ota-onalar
farzandidagi san’atga bo‘lgan mehr-muhabbatni birinchi galda payqaydilar.
Bolalar yoshligidanoq san’atga havasmand bo‘ladilar. Bolalarda ana shu his
tuyg‘uni, nafosatni sevish tuyg‘ularni rivojlantirish har bir
ota-onaning vazifasidir,
ba’zi ota-onalar o‘z bolalarini estetik ruhda tarbiyalashga noto‘g‘ri munosabatda
bo‘lishni ham bilamiz. Ba’zi ota-onalar bolalarni musiqaga, rassomchilikka,
san’atning qaysi bir turlariga ya’ni, qiziqqan sohasiga e’tiborsizlik bilan qaraydilar.
Sendan yaxshi musiqachi chiqmaydi deb bolalarning qiziqishini so‘ndiradilar.
Ko‘pgina ota-onalarimiz ajoyib san’at turi musiqaning simfonik, klassik janrida
ijro yetiladigan asarlarni tushunmaydilar va bolalariga ham tushuntirib bera
olmaydilar. Bu borada yesa yoshlarimizni tarbiyalashda maktabgacha ta’lim
muassasalarida musiqa mashg‘ulotlari muhim o‘rin tutadi.
Bolalarning bu kabi xususiyatlari har bir rahbardan ijrochilik mahorati bilan bir
qatorda katta pedagogik mahoratga yega bo‘lishlikni talab qiladi. Shuning bilan bir
qatorda musiqa mashg‘ulotlarida yangi pedagogik va axborot texnologiyalardan
keng foydalanishni yo‘lga qo‘yish lozim.
Rahbar avvalo, bolalarni musiqa olamiga olib kirarkan, bolalarda musiqaga
bo‘lgan qiziqishlarini oshirishga, musiqiy tilni tushuntirishga, dunyoqarashini
shakllantirishga, musiqiy didini o‘stirishga, go‘zallikni his qilishga, musiqiy
o‘quvini rivojlantirishga harakat qiladi.
Musiqa ta’limining o‘ziga xos yo‘naltirilgan ma’lum bir vazifalari ham mavjuddir.
Maktabgacha ta’lim muassasalarida musiqa rahbari musiqa mashg‘uloti va
yertaliklar yordamida qo‘yidagi vazifalarni amalga oshirishni maqsad qilib
qo‘yadi.
1.Bolalarga musiqaga ixlos uyg’otish, musiqiy qobiliyatini ( ritm tuyg‘usi,
musiqaviy diqqati, tasavvur
va xotirasini, badiiy didini) o‘stirish.
2. Bolalarda milliy merosimizga ye’tabor, ona-Vatanga muhabbat hissini
tarbiyalash, jamiyatga foyda keltirishga ishtiyoq, farzandlik, Bolalik va
jamoatchilik oldidagi burchini anglash, do‘stlik, o‘rtoqlik, insonparvarlik
tuyg‘ularini tarkib toptirish didsizlik, xunuklik, g‘oyasizlik, danganlik, tubanlik
kabi salbiy hislarga nisbatan murosasiz bo‘lishni tarbiyalash.
3. Bolalarning badiiy ijodkorlik qobiliyatini o‘stirish, ularning hayotga, o‘qishga,
mehnatga va turli hatti-haraktlarga go‘zallik olib kirishi qobiliyatini rivojlantirish,
o‘z-o‘ziga va atrof muhit
dagi barcha nasalarga go‘zallik kirita olishga o‘rgatish.
Musiqa mashg‘uloti ma’lumki, xorda kuylash, musiqa savodi, kuylash kabi asosiy
musiqa faoliyatlarini o‘z ichiga oladi va Bolalarni ular bilan tanishtirishni o‘z
oldiga maqsad qilib qo‘yadi.
Mashg‘ulotning har bir
turida doirachalar, shaqildoqlar, uchburchak kabi turli
bolalar musiqa asbobidan chalib, kuy va qo‘shiqlarga mos raqs yelementlarini
bajarish, musiqa asboblarining chalinishi, qo‘l harakatlari bilan imitatsiya qilish,
chapak kabi yelementlardan keng foydalanish yanada
qiziqarli va jozibali
bo‘lishini ta’minlaydi.
Musiqa mashg‘uloti avvalo bolalarni dunyoqarashini o‘zgartirib, madaniyatli,
estetik jihatidan barkamol bo‘lib o‘sishlarida munosib o‘rin tutadi. Musiqani idrok
yetishga, musiqa nazariyasi, musiqa adabiyoti va tarixini, milliy qadriyatlarimizni
o‘rgatadi va san’at durdonalari bilan tanishtiradi, vokal-xor malakalarini
rivojlantiradi, musiqiy qobiliyatini o‘stiradi, hamda unga bo‘lgan yehtiyojlarni
qondiradi.
Musiqa mashg‘ulotlarida rahbar bolaga dastavval bor
musiqani yeshita bilishni
o‘rgatadi, musiqa mazmunini, go‘zalligini tushunishiga, musiqaga bo‘lgan
qiziqishini va ixlosini o‘yg‘otishga, musiqiy tushunchalarni, musiqa qirralarini,
turlari va shakllarini, janrlarini ochib beradi va madaniy ozuqa beradi. Musiqa
ta’limiy jarayonlarni sifatli amalga oshirish uchun, avvalo rahbarning qanday
malaka va qobiliyatga yega yekanligiga bog‘liqdir.
Rahbar o‘z kasbini mutaxassisi
bo‘lishi, musiqani quvonch, baxsh yetadigan jonli san’at sifatida sevishi, unga
yehtirosli munosabatda bo‘lish hamda o‘zi sevmaydigan narsalarga bolalarda
muhabbat o‘yg‘ota olmasligini, hech qachon unutmasligi lozim.
Rahbar o‘z o‘rni
va qadrini bilish kerak. Mashg‘ulotda rahbar obekt, bolalar yesa subekt bo‘lishlari
lozim. Rahbar barcha ma’naviy kuchlarini safarbar yetish, g‘oyatda bardoshli,
bolalarni va o‘z ishini chinakam sevish kerak.
