Mavzu: Qo`l ishlari haqida umumiy ma’lumot. Qo`l ishlariga va qo`l ishlari bajariladigan ish o`rniga oid talablar. Ish o`rnini tashkil qilish. Darsning maqsadi

1. Ta’limiy maqsad: o`quvchilarga tikuvchilikda qo`lda bajariladigan ishlar, ularning ahamiyati va ish o`rnini tashkil qilish haqida tushuncha berish.

   
   
2. 
   
   Tarbiyaviy maqsad: o`quvchilarga qo`l ishlari va ish o`rnini tashkil etishga oid dastlabki tartib-qoidalar haqida ma’lumot berish.
   

3. Rivojlantiruvchi maqsad: o`quvchilarning gazlamalarga ishlov berish haqidagi bilimlarini kengaytirish, ularni ish o`rnida tartibli ishlashga o`rgatish.

   
   

1. Tashkiliy qism.

   
   

2. So’rash:

   
   

1. Tikuvchilikda qanday turdagi gazlamalardan foydalaniladi?

   
   

2. Qo`l ishlari haqida nimalarni bilasiz ?

   
   

3. Qo`l ishlari nima sababdan bajariladi ?

   
   

4. Qo`l ishlarini bajarishda nimalarda e’tibor berish kerak ?

   
   
5. 
   
   Yangi mavzuni bayon qilish.
   

1. 
   
   Nazariy ma’lumot.
   

Kiyim tikishda gazlamaga dastlabki ishlov berishda, o`lchash va bichishda uning ayrim detallari yoki qismlarni vaqtincha biriktirib turishda qo`l ishlaridan foydalaniladi. Qo`l ishlari ikki guruhga bo`linadi:

1. Tik turib bajariladigan ishlar va o`tirib bajariladigan ishlar.Ishlar esa kiyim yoki detalni ham stol ustiga, tikuvchining tizzasiga qo`yib qilinishi mumkin. Oyoq toliqmasligi uchun o`tirib bajariladigan ish o`rnini pastki qismiga kichkina yashikcha o`rnatiladi. Ishlatiladigan asbob va moslamalar olishga qulay va bir-biriga yaqinroq qilib qo`yiladi. Tik turib bajariladigan ish stolining chap tomoniga andozalarni ilib qo`yish uchun kronshteyn o`rnatilgan bo`ladi. Stol o`ng tomonidan old qismida chegaralangan joy bo`lib, bu yerda qaychi, bo`r va hakozo saqlanadi. Stol o`ng tomoning yuqori burchagiga organic shisha tagiga texnologik yoki instruksion karta yoki ish chizmasi joylanadi.Ish stollarining tagiga chiqindilar idishi qo`yiladi. Rasmda ishlab chiqarishda ishlovchi tikuvchining ish o`rni ko`rsatilgan . Biz bulardan foydalanib, o`z ish o`rnimizni tashkil etib olamiz. Shuni unutmaslik kerakki, tik turib yoki o`tirib ishlayotganda gavda holatiga ahamiyat berish zarur, chunki gavda holati noto`g`rib o`lsa odam tez charchaydi, ish qobiliyati pasayadi va gavda qiyshayib, yoki bukchayib qolishiga olib keladi. Tikuvchi to`g`ri o`tirishi uchun oyoqlar polga yoki taglikka to`la tiralib turishi kerak.Oyoqlarni chalishtirib o`tirmagan ma’qul, aks holda qon aylanishi yomonlashadi; gavdani boshni to`g`ri tutib yoki salgina oldinga egib o`tirish kerak; Ko`krakni stolga tirab o`tirish yaramaydi; qo`l tirsakdan bukilib, gavdadan taxminan o`n sm masofada turishi lozim; ish bajarayotganda tirsaklarni stol ustiga tirab o`tirish yaramaydi; tikayotgan kiyim yoki detalni ko`zdan 25-30 sm masofada tutish kerak; ish o`rni yaxshi yaratilgan bo`lishi yorug`lik chap tomondan tushib turishi lozim.Tik turib ishlaydigan tikuvchi gavdani to`g`ri va qattiq tutib turishi, bo`yin va ko`krak qismida umurtqa to`g`ri turishi kerak.