|
Mavzu: Tarmoq xavfsizligi muammolari Reja: Tarmoq turlari, 2 Tarmoqqa qo‘yiladigan talablar
|
| bet | 3/4 | | Sana | 11.02.2024 | | Hajmi | 22,25 Kb. | | #154666 |
Bog'liq Kompyuter tarmoqlari va tarmoq xavfsizligi Ягона Дарчага, БухДУ Технологик таълим тўплам 2020, Xayitbaev Asadbek 4, Buxgalteriya hisobi asoslari (S.Yuldasheva, I.Masteyeva, B.Maxkamov), Neft va gaz kimyosi test, 61adf1245c1c13.52204784, 1452092351 63103, 6-informatika-17-dars, Abdiyev keys, Abdiyev Jahongir K.X, Doc1, header va footer, Orziyev Xurshid, GOST sorawlar Razvedka hujumlari. Razvedka hujumlari asosiy hujumni oson amalga
oshirish maqsadida tashkilot va tarmoq haqidagi axborotni to‘playdi va bu
hujumchilarga mavjud bo‘lishi mumkin bo‘lgan zaifliklarni aniqlash imkonini
beradi.Razvedka hujumining asosiy maqsadi quyidagi toifaga tegishli ma’lumotlarni yig‘ish hisoblanadi:
- tarmoq haqidagi;
- tizim haqidagi;
- tashkilot haqidagi.
Razvedka hujumlarining quyidagi turlari mavjud:
Aktiv razvedka hujumlari. Aktiv razvedka hujumlari asosan portlarni va
operaesion tizimni skanerlashni maqsad qiladi. Buning uchun, hujumchi maxsus
dasturiy vositalardan foydalangan holda, turli paketlarni yuboradi. Masalan,maxsusdasturiy vosita router va 137 tarmoqlararo ekranga boruvchi barcha IP manzillarni
to‘plashga yordam beradi.
Passiv razvedka hujumlari. Passiv razvedka hujumlari trafik orqali axborotni
to‘plashga harakat qiladi.Buning uchun hujumchi sniffer deb nomlanuvchi dasturiyvositadan foydalanadi. Bundan tashqari,hujumchi ko‘plab vositalardan foydalanish
mumkin.
Kirish hujumlari.Mo‘ljaldagi tarmoq haqida yetarlicha axborot to’langanidan
so‘ng,hujumchi turli texnologiyalardan foydalangan holdatarmoqqa kirishga
harakat qiladi. Ya’ni, tizim yoki tarmoqni boshqarishga harakat qiladi. Bu
turdagi hujumlar kirish hujumlari deb ataladi. Bularga ruxsatsiz foydalanish,qo‘polkuch hujumi, imtiyozni orttirish, o‘rtada turgan odam hujumi va boshqalarni misol
sifatida keltirish mumkin.
Parolga qaratilgan hujumlar. Parolga qaratilgan hujumlar nishondagi
kompyuter tizimi uchun nazoratni qo‘lga kiritish yoki ruxsatsiz foydalanish
maqsadida amalga oshiriladi. Parolga qaratilgan hujumlar maxfiy kattaliklarni
o‘g‘irlashni maqsad qiladi. Buning uchun turli usul va vositalardan foydalaniladi.
Keng tarqalgan hujumlarga quyidagilar misol bo‘la oladi:
lug‘atga asoslangan hujum;
qo‘pol kuch hujumi yoki barcha variantlarni to‘liq tanlash hujumi;
gibrid hujum (lug‘atga va qo‘pol kuch hujumlariga asoslangan);
Rainbow jadvali hujumlari (oldindan hisoblangan keng tarqalgan
parollarning xesh qiymatlari saqlanuvchi jadvallar).
O‘rtada turgan odam hujumi. O‘rtada turgan odam (Man in the middle attack,
MITM) hujumida hujumchi o‘matilgan aloqaga suqilib kiradi va aloqani uzadi.
Bunda nafaqat tomonlar o‘rtasida almashinadigan ma’lumotlarga, balki, soxta
xabarlarni ham yuborish imkoniyatiga ega bo‘ladi. MITM hujumi yordamida
hujumchi real vaqt rejimidagi aloqaniso‘zlashuvlarni yoki ma’lumotlar almashinuvjarayonini boshqarishi mumkin.
Xizmatdan voz kechishga undash (Denial of service, DOS) hujumlari.
Xizmatdan voz kechishga qaratilgan hujumlarda hujumchi mijozlarga,
foydalanuvchilarga tashkilotlarda mavjud bo‘lgan biror xizmatni cheklashga
urinadi. DOS hujumlari biror axborotning o‘g‘irlanishiga yoki yo‘qolishiga olib
kelmasada, tashkilot funksiyasini bajarilmasligiga sababchi bo‘ladi.DOS hujumlaritizimda saqlangan 138 fayllar va boshqa maxfiy ma’lumotlarga, hattoki web-
saytning ishlashiga ham ta’sir qiladi. Ushbu hujum bilan web-sayt faoliyatini
to‘xtatib qo‘yish mumkin.
Taqsimlangan DOS hujumlar: (Distributed DOS, DDOS). DDOS keng
qamrovli nishondagi tizim va tarmoq resurlarida xizmatdan foydalanishni buzishgaqaratilgan hujum bo‘lib, Internetdagi ko‘plab zombi kompyuterlar orqali bilvosita
amalga oshiriladi. Bunda, hujum ostidagi xizmatlar asosiy nishon deb qaralib,
tizimlarni obro‘sizlantirish (zombi holatiga olib kelish) ikkilamchi nishon deb
qaraladi.
|
| |
