Mavzu: Xavfsizlik tizimlarini va dasturlarini mustaqil o'zlashtirish

Download 65.96 Kb.
Sana	12.12.2023
Hajmi	65.96 Kb.
	#117530

Bog'liq
1-modul TAXKT
Ahmedov, Bayonnoma N3, big data, 4-amaliy ish, 3-mustaqil ish, 2, 1-ЛАБОРАТОЛРИЯ, BOSHLANG\'ICH MAKTABDA TA\'LIMDA INNOVATSION TARBIYA TEXNOLOGIYALARI, kelishik kategoriyasi, BOLALAR ADABIYOTI VA FOLKLOR, sevara, 4-labaratoriya elektron, 4-topshiriq Mat mantiq va diskret matematika, 3-topshiriq Mat mantiq va diskret matematika, 20 МАВЗУ

Mavzu: Xavfsizlik tizimlarini va dasturlarini mustaqil o'zlashtirish.
Fan nomi : Tashkilotda axborot xavfsizligining kompleks tizimi
Bajardi: Begimqulov S. K.
Tekshirdi : Ulashev A. N.
Xavfsizlik tizimlarini
Axborot xavfsizligi, axborotni ruxsatsiz kirish, foydalanish, oshkor qilish, buzish, oʻzgartirish, tadqiq qilish, yozib olish yoki yoʻq qilishning oldini olish amaliyotidir. Ushbu universal kontseptsiya maʼlumotlar qanday shaklda boʻlishidan qatʼiy nazar amal qiladi. Axborot xavfsizligini taʼminlashning asosiy maqsadi maʼlumotlarning konfidensialligi, yaxlitligi va mavjudligini muvozanatli, 1 qoʻllashning maqsadga muvofiqligini hisobga olgan holda va tashkilot faoliyatiga hech qanday zarar yetkazmasdan himoya qilishdir
Axborot xavfsizligi tizimlari, axborot xavfsizligini taʼminlash uchun zarur boʻlgan vositalar va usullardir. Ushbu tizimlar, axborot xavfsizligini taʼminlashning asosiy maqsadlariga muvofiq, axborot tizimlarida mavjud xavflarni aniqlash, tahlil qilish va ularni boshqarish imkoniyatlarini taʼminlash uchun ishlab chiqilgan. Xavfsizlik tizimlari, axborot xavfsizligini taʼminlashning asosiy vositalari sifatida, tashkilotlar va shaxslar uchun zarur boʻladi
Axborot xavfsizligi tizimlarini va dasturlarini mustaqil o’zlashtirish uchun quyidagi vazifalarni bajarish mumkin:

Risk tahlili va boshqarish: Tashkilotning axborot xavfsizligi tizimlarida mavjud xavflarni aniqlash, ularning ta’sirini baholash va ularni boshqarish uchun kerakli qarorlarni qabul qilish.
Ma’lumotlarni himoya qilish: Ma’lumotlarni shifrlash, ma’lumotlarni saqlash va ularga ruxsat berish, ma’lumotlarni qayta ishlash va ularga kirishni cheklash, ma’lumotlarni buzish va o’chirish, ma’lumotlarni yozib olish yoki yo’q qilishni oldini olish.
Tizimni boshqarish: Tizimni boshqarish uchun zarur bo’lgan vositalarni ishlatish, tizimni monitoring qilish va tizimni yangilash.
Xodimlar va foydalanuvchilarni ta’lim berish: Xodimlar va foydalanuvchilarga axborot xavfsizligi haqida ta’lim berish, ularni axborot xavfsizligi tizimlaridan foydalanishga o’rgatish va ularni axborot xavfsizligi xavfli holatlari haqida ogohlantirish.
Xavfsizlikni sinash: Tizimni xavfsizlikni sinash, xavfsizlik sinovlarini tashkil qilish va xavfsizlik sinovlaridan o’tkazilgan natijalarni baholash.

Antivirus dasturlari
Antivirus dasturlari, kompyuterlarni viruslardan himoya qilish uchun ishlatiladigan dasturlardir. Bu dasturlar, kompyuterlarga zarar yetkazadigan viruslarni aniqlash, o’chirish va oldini olish uchun yaratilgan. Antivirus dasturlari, qo’llanish usuliga ko’ra, quyidagilarga ajratilishi mumkin:

Detektorlar: Virusning signaturasi (virusga taalluqli baytlar kеtma-kеtligi) bo’yicha tеzkor xotira va fayllarni ko’rish natijasida ma’lum viruslarni topadi va xabar bеradi. Detektorlar, viruslarni aniqlab olmasligi sababli yangi viruslarni aniqlashda kamchiliklarga ega bo’lishi mumkin.
Faglar: Detektorlarga xos bo’lgan ishni bajargan holda zararlangan fayldan viruslarni chiqarib tashlaydi va faylni oldingi holatiga qaytaradi. Misol uchun, Kaspersky Antivirus, Norton AntiVirus, Doctor Web, Panda kabi faglar mavjud.

Vaktsinalar: Fayllarda huddi virus zararlagandek iz qoldiradi. Buning natijasida viruslar «privivka qilingan» faylga yopishmaydi. Viruslar zararlagan fayllarga metka qo’yadi va keyingi safar bu faylni zararlamaydi. Privivka antiviruslari esa oldindan zararlangan degan metka qo’yib qo’yadi va shu orqali faylni zararlashdan saqlaydi.
Rеvizorlar: Diskning birinchi holatini xotirasida saqlab, undagi kеyingi o’zgarishlarni doimiy ravishda nazorat qilib boradi. Rеvizorlar, eng ishonchli himoyalovchi vositalar hisoblanadi.
Filtrlar: Qo’riqlovchi dasturlar ko’rinishida bo’lib, viruslarga xos jarayonlar bajarilganda, bu haqda foydalanuvchiga xabar bеradi. Filtr dasturlar kompyutеr ishlash jarayonida viruslarga xos bo’lgan shubhali harakatlarni topish uchun ishlatiladi.

Doktor Veb

Tarmoqni monitoring qilish uchun bir nechta dasturlar mavjud. Ularning bir qismi tarmoq protokollarini tahlil qilishga imkon beradi, boshqa dasturlar esa tarmoqni monitoring qilishga yordam beradi.
Birinchi dastur, Wireshark, kompyuterning ethernet va boshqa tarmoqlarining trafik tahlili-dasturidir. U turli tarmoq protokollari strukturasini biladigan ilova va shuning uchun tarmoq paketini protokol qiymatining maydonini istalgan pog‘ona uchun aks ettiradi. Dastur Linux, Solaris, FreeBSD, NetBSD, OpenBSD, Mac OS X va Windows operatsion tizimlarida ishlaydi. GNU GLPv2 litsenziyasi ostida tarqatiladi.
Ikkinchi dastur, Angry IP Scanner, bizga ulangan tarmoqni monitoring qilish imkonini beradi. Dastur sodda va qo‘llanishda oson. Dastur quyidagi ko‘rinishga ega. Bunda biz ko‘rishimiz mumkin:

Biz o‘tirgan tarmoq qaysi diapazonda boshlanishi va tugashini – biz uni istalgan IP kiritib o‘zgartirishim mumkin. Lekin, kiritilgan IP bizning tarmoq diapazoniga kirmasa, hech qanday natija bermaydi.
Host nomini;
Maskani – maskani istalga tarzda o‘zgartirish imkoniga egamiz.

dasturni tanlash uchun

Tarmoqni diyagnostika qilsih
ETIBORINGIZ UCHUN RAXMAT

Download 65.96 Kb.