|
Mehrobdan chayon romanida obrazlar tahliliBog'liq 171-176www.pedagoglar.uz
43-son 2–to’plam aprel 2023
Sahifa: 174
sarg’ish bo’lib ko’rinar edi… jodu ko’zi kishiga qattiq qaraganda, qoralikdan
boshqacha yana bir turli qizg’ish nur sochar edi. Kipriklari ostida nafis bir surma
doirasi bor edi. Qoshi tutashgan kabi ko’rinsa ham, ko’ndalang yotgan ikki qilich
orasini nafis bir quyilib ko’tarilish ajratib turar edi. Burni hech bir munaqqidga
berishmaslik mutanosib, har zamon uyalish tabassumiga hozir turgan nafis
erinlarining yuqorigi qismida sezilar sezilmas tuklar ko’kargan edi. Yuzi cho’ziq
emas, oykulcha deb ham bo’lmas; kishiga kulib qaraganda qizil olma ostlarida
ikkita zamma ravishlik shakl hosil bo’ladi, go’yo bizga chin ra’no guli ochilgan
holatda ko’rinar edi. Sochlari juda quyuq, sanoqsiz kokillari orqa-o’ngini tutib
yotar, qaddi uzunlik bilan qisqalikning o’rtasi, do’ndiq barmoqlarining jimjilog’ida
xina gullari; har holda, bu qiz yolg’iz Qo’qondagina emas, umuman Farg’onaning
kuylariga
qo’shilib
maqtalaturgan
edi».
Ra’no maktabda Alisher Navoiy, Amiriy, Fazliy, Sa’diy, Xo’ja Hofiz, Mirzo
Bedil asarlarini, «Devoni Fuzuliy», «Layli va Majnun» dostonlarini, arab tili
gammatikasini o’qib, o’rgandi. U o’zi yaxshi ko’rgan shoirlar she’laridan to’plam
tuzadi, o’zi ham she’rlar yozib mashq qiladi. Shu bilan bir qatorda o’zbek
ayollariga xos fazilatlar noziklik, mehnatsevarlik, odob-axloq me’yorlarini ham
mahurat ila o’zlashtirgan.Ra’no otasi maxdum ziqnaligi, xasisligidan qattiq
ranjiydi, otasining yaramas xislatlari unda norozilik, g’azab uyg’otadi. Abdulla
Qodiriy Ra’noda qo’zg’olgan bu norozilikni uning maxdumni hajv qilib yozgan
she’rida ham ifodalagan. Ra’no otasining ziqnaligini shunday chizadi:
Yog’lar
to’kilsa
erga,
yotib
yalar
taqsirim,
Bo’lsa bozorda pastlik, sotib olar taqsirim.
Maxdumning xotini Nigor oyimga ruxiy azob berishi ham Ra’noni g’azablantiradi.
U uy ishlarida, bolalarni o’qitishda onasiga yordamlashadi. Bu esa har bir
farzandning ota-onasi oldidagi burchidir. Abdulla Qodiriy Ra’noning Anvarni
|
| |
