Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и цифровых технологий и их инновационных решений», татуфф, Фергана, 4 мая 2023 г

Новые этапы развития альтернативных источников энергии и телекоммуникационных технологий
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
120
to'g'ridan-to'g'ri demaskirovka belgilari – himoya ob'ektining faoliyati va uning 
fizik maydonlari (elektromagnit, akustik, radiatsion va boshqalar) bilan bog'liq 
bo'lgan, himoya qilinadigan axborotga bog'liq bo'lmagan atrof-muhitning fizik 
maydoni fonidan farq qiladigan belgilar; – bilvosita demaskirovka belgilari – 
ob'ektning faoliyat ko'rsatishi natijasida atrof-muhitdagi o'zgarishlar natijasida 
yuzaga keladigan belgilar (faoliyatning optik-vizual belgilari, geometrik 
o'lchamlar, yoritilganlikning keskin farq qilinishi, ishlab chiqarish faoliyatidan 
qolgan izlar va hokazo). Axborotni muhofaza qilishning samaradorlik 
ko'rsatkichi himoya ob'ektining texnik demaskirovka belgilari kattaligi bo'lib, 
unga nisbatan axborotni muhofaza qilish samaradorligining me'yorlari 
belgilanadi. Xavfli signal, ob'ekt belgisining ko'rsatkichi bo'lib, undan 
konfedentsial ma'lumotlarni olish uchun texnik razvedkada (TR) foydalaniladi. 
Ob'ektni aniqlash – TR vositalarining faoliyati bo'lib, natijada ob'ekt 
demaskirovka belgilarining kattaliklari aniqlanadi va uning tavsifi haqida xulosa 
qilinadi (klassifikatsiyalash amalga oshiriladi). Aniqlangan ob'ektga ma'lum bir 
toifa beriladi. Ixtiyoriy ob'ektda bir qancha belgilar bo'lishi mumkin, biroq 
ob'ektni aniqlashda bu belgilarning ma'lum to'plamidan foydalaniladi. Himoya 
ob'ektlarining demaskirovka belgilari. Ob'ektlarning demaskirovka belgilariga 
quyidagilar kiradi: - ob'ekt tomonidan hosil bo'ladigan fizik maydonni 
tavsiflovchi belgilar (eletromagnit, radiatsion, akustik, gravitatsion va hokazo); 
– ob'ektning shakli, rangi, o'lchami va elementlarini tavsiflovchi belgilar; – 
ob'ektning fazoviy koordinatalarini (harakatlanadigan ob'ektlarning tezligini) 
tavsiflovchi belgilar; – ob'ektlar va ularning elementlari o'rtasidagi ma'lum bir 
aloqalar mavjudligini tavsiflovchi belgilar; – ob'ekt faoliyati natijasini (tutun 
chiqarish, changitish, ob'ektning tuproqdagi izi, suv va havoni ifloslantirish va 
shu kabi) tavsiflovchi belgilar. Ob'ektni aniqlash uning demaskirovka belgilari 
bo'yicha amalga oshiriladi. Bu belgilar ko'rinishi, faoliyat belgisi va joylashuvi 
bo'yicha uchta guruhga bo'linadi. Ko'rinishi bo'yicha demaskirovka belgilarga 
ob'ektning fizik (optik va radiolakatsion diapazonli nurlanish to'lqinlarini 

Muqobil energiya manbaalari va telekommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirishing yangi bosqichilari 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
121
qaytarish qobiliyati, issiqlik diapazonida energiyaga ega bo'lgan nurlanish 
chiqarishi) va geometrik (ob'ekt shakli va uning alohida tashkil etuvchilarining 
o'lchamlari) xususiyatlari kiradi. Faoliyatning demaskirovka belgilari ob'ekt 
ta'siri (harakatlanish, atrofmuhitning o'zgarishi va shu kabilar) natijasida 
namoyon bo'ladi. Joylashuv belgilari ob'ektning atrofdagi predmetlarga nisbatan 
joylashuv holati bilan aniqlanadi. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1.
Аverchenkov V.I. Sistemы zaщitы informatsii v veduщix 
zarubejnыx stranax: Uchebnoe posobie. – Bryansk, 2007. 
2.
Аlferov А.P., Zubov А.Yu., Kuzьmin А.S, Cheremushkin А.V. 
Osnovы kriptografii: Uchebnoe posobie. – M., 2002. 
3.
Аripov M. , Pudovchenko Yu. Ye., Аripov M. Osnovы Internet. – 
T., 2003. 

Download 6,64 Mb.