|
Metrologiya bo‘yicha xalqaro tashkilotlarBog'liq portal.guldu.uz-O`quv-uslubiy majmuaMetrologiya bo‘yicha xalqaro tashkilotlar
Turli
xalqaro
tashkilotlar
standartlashtirish,
metrologiya,
sertifikatlashtirish
sohalarida
meyoriy hujjatlarni ishlab chiqish, dunyo mamlakatlarini shu sohalardagi ilg‘or yutuqlarini
umumlashtirish va bu sohalar bo‘yicha har xil yordam ko‘rsatish bilan Xalqaro standartlashtirish
tashkiloti, Xalqaro elektrotexnika komissiyasi, metrologiya sohasida qonunlashti-ruvchi Xalqaro
tashkilot, sifat bo‘yicha Evropa tashkiloti, sinov laboratoriyalarini akkreditlash bo‘yicha Xalqaro
konferensiya, G‘arbiy Evropa mintaqaviy va iqtisodiy tashkilotlari, standartlashtirish va
metrologiya bo‘yicha Arab tashkiloti va boshqalar faol ishlab turibdi.
Ana shu tashkilotlar va ularning olib borayotgan ishlari, faoliyat doiralari xususida qisqacha
ma‘lumot berib o‘tish maqsadga muvofiqdir.
Xalqaro elektrotexnika komissiyasi ( MEK )
Elektrotexnika sohasidagi xalqaro hamkorlik bo‘yicha ishlar 1881 yildan boshlangan,
chunki bu yili elektr bo‘yicha birinchi Xalqaro kongress bo‘lib o‘tgan edi. Keyinroq 1906 yili
Londonda 13 mamlakat vakillarining konferensiyasida maxsus idora - xalqaro elektrotexnika
komissiyasi tuzish to‘g‘risida bir fikrga kelindi. Bu idora elektr mashinalari sohasi bo‘yicha
atamalar va parametrlarni standartlashtirish masalalari bilan shug‘ullana boshladi.
MEK nizomiga ko‘ra, bu tashkilotning maqsadlari elektrotexnika va radiotexnika va ularga
qo‘shni tarmoqlardagi muammolar sohalaridagi standartlashtirish masalalarini xal qilishdir.
ISO va MEK faoliyatlari bo‘yicha farqlanadi, MEK elektrotexnika, elektronika, radioaloqa,
asbobsozlik sohalari bo‘yicha shug‘ullansa, ISO esa qolgan boshqa hamma sohalar bo‘yicha
standartlashtirish bilan shug‘ullanadi.
Hozirgi vaqtda 41 ta milliy qo‘mitalar MEKning a‘zolari hisoblanadi. Bu mamlakatlarda Er
qurrasining 80% aholisi yashab, 95% dunyodagi ishlab chiqarilayotgan elektr quvvatining
iste‘molchisi hisoblanadi. Bu asosan sanoati rivojlangan hamda rivojlanayotgan mamlakatlardir.
MEK ingliz, fransuz va rus tillarida ish olib boradi.
MEKning Oliy rahbar idorasi MEK kengashidir, u erda mamlakatlarning hamma milliy
qo‘mitalari taqdim etilgan. Unda eng yuqori lavozim prezident bo‘lib, u har 3 yil muddatiga
saylanadi. Bundan tashqari vitse-prezident, g‘azinachi, bosh kotib lavozimlari ham bor. MEK har
yili bir marta o‘z kengashiga yig‘iladi va o‘z faoliyati doirasidagi masalalarni hal qiladi.
1972 yilga qadar MEK va ISO lar tomonidan yaratilayotgan hujjatlar tavsiya sifatida
faoliyat ko‘rsatar edi. 1972 yili esa MEK, ISO larning tavsiyalari xalqaro standartlarga aylantirilishi
haqida qaror qabul qilindi.
|
| |
