114
Davlat
kodi
Davlat
nomi
Davlat
kodi
Davlat
nomi
Davlat kodi
Davlat
nomi
93
90-91
779
54
380
789
50
599
759
400-440
489
520
57
729
Avstraliya
Avstriya
Argentina
Belgiya va
Lyuksemburg
Bolgariya
Braziliya
Buyuk Britaniya
Vengriya
Venesuela
Germaniya
Gonkong
Gretsiya
Daniya
Isroil
539
569
84
80-83
529
690
850
750
87
94
70
590
560
460-469
888
Irlandiya
Islandiya
Ispaniya
Italiya
Kipr
Xitoy
Kuba
Meksika
Niderlandiya
Yangi-
Zelandiya
Norvegiya
Polsha
Portugaliya
Rossiya
Singapur
383
00-09
869
64
30-37
859
780
73
76
860
880
45-49
478
Sloveniya
AQSh va
Kanada
Turkiya
Finlyandiya
Fransiya
Chexiya
Chili
Shvetsiya
Shveysariya
Yugoslaviya
Janubiy
Korea
Yaponiya
O‘zbekiston
O‗zbekiston Respublikasida shtrix-kodlar tobora keng tadbiq etilib bormoqda. 1999 yili
O‗zstandart
qoshidagi
metrologiya,
standartlashtirish
va
sertifikatlashtirish
sohasidagi
mutaxassislarni
tayyorlash
va
malaka
oshirish
institutida
shtrix-kodlash
masalalari
bilan
shug‗ullanuvchi markaz tashkil etildi. Ushbu markazning ta‘sis etilishidan
maqsad mahsulotlarni
avtomatlashtirilgan tarzda identifikatsiyalash borasidagi muammolarni hal etish va bu faoliyatni keng
ravishda targ‗ib
etishdir Albatta, bunda xalqaro meyoriy hujjatlarni hisobga olgan holda kodlashning
standartlashtirilishi alohida ahamiyatga egadir.
O‗zbekiston Respublikasida shtrixli kodlashning
tadbiq etilishi eng avvalo, 1996 yilning 26
aprelida qabul qilingan "Iste‘molchilarning huquqlarini himoya qilish to‗g‗risida" nomli qonunning
4-moddasida ko‗rsatilgan iste‘molchining xarid qilinayotgan mahsulot
haqida zarur va ishonchli
ma‘lumot olish huquqini amalga oshirishda yangi zamin yaratadi.
Shtrixli kodlash ishlab chiqarish korxonalari uchun quyidagi imkoniyatlarni yaratadi:
- avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarining tadbiq etilishini osonlashtiradi;
-
ishlab chiqarish, mahsulotni saqlash va realizatsiya qilish kabi faoliyatlardagi hisob-kitob
ishlarining
samaradorligini oshiradi;
- resurslarni chuqur tahlil qilish imkoniyatini beradi;
- hujjatlar
aylanishini qisqartiradi;
- mahsulotni realizatsiya qilish va harakati haqidagi ishonchli ma‘lumotlarni muntazam
ravishda yig‗ishni yo‗lga qo‗yish mumkin;
- boshqaruv va nazorat organlariga tezkor ravishda mahsulot xususidagi ma‘lumotlarni
tavsiya
etish.
115
Biroq
xaridor
sotib
olayotgan
mahsulotining
faqat
tayyorlangan
davlati
borasidagi
ma‘lumotnigina emas, balki tegishli barcha ma‘lumotlarni ham bilishni istaydi. Bu muammo ham
vaqti kelib standartlashtirish yordamida hal etilishi mumkin. Buning uchun sertifikatlashtirish yo‗li
bilan tasdiqlanuvchi, standartlarning majburiy talablari ro‗yxatini kengaytirish lozim bo‗ladi.
