Mexanik va elektromagnit tebranishlarning qiyosiy xarakteristikasi




Download 1,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/51
Sana13.05.2024
Hajmi1,36 Mb.
#228484
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   51
1.
 
Elеktromagnit to’lqinlar. 
Ma’lumki davriy ravishda o`zgaruvchi elektromagnit maydonning 
tarqalishini elektromagnit to`lqin deb ataladi. Elektromagnit to`lqinni shunday 
ikki o`zaro perpendikulyar tekisliklarda yotuvchi sinusoidalar shaklida tasvirlash 
mumkinki, bunda to`lqin shu ikki tekislik kesishishi natijasida xosil bo`lgan 
chiziq bo`ylab tarqaladi. Maksvell ta’limotiga asosan, elektromagnit to`lqinning 
biror muxitda tarqalish tezligi shu muxitning elektr va magnit xususiyatlariga 
bog`liq bo`lib, uning qiymati quyidagi munosabat bilan aniqlanadi. 








1
(1) 
Vakuumda 
muhitning 
magnit 
sindiruvchanligi 
va 
dielektrik 
singdiruvchanli-gi birga teng. Shuning uchun vakuumda elektromagnit 
to`lqinning tarqalish tezligi 
С
с
м










8
12
7
0
0
0
10
3
10
85
,
8
10
4
1
1




u holda (1)ni quyidagicha yozish mumkin


С

Demak elektromagnit to`lqinlar muxitda tarqalish tezligi vakuumdagi tezligidan 

marta kichik. 
Ma’lumki elektromagnit to`lqin ikki o`zaro perpendikulyar tekisliklarda 
yotuvchi sinusoidalar shaklida tasvirlanadi, bunda elektro magnit to`lqin shu 
ikki tekislik kesishishi natijasida xosil bo`lgan chiziq bo`ylab tarqaladi. 
Maksvell tenglamasiga asosan o`zgaruvchan elektromagnit maydonining E va H 
kuchlanganlik vektorlari 
2
2
2
1
t
H
H






(1)
2
2
2
1
t
E
E






(2)
tipidagi to`lqin tenglamalari qanoatlantiradi. Bunda 
2
2
2
1
t
H
H






Laplas 
operatori

-elektromagnit to`lqinining tipidagi to`lqin tenglamalari 


qanoatlantiradi. Bunda 
2
2
2
2
2
2
z
y
x










Laplas operatori, 

-elektromagnit 
to`lqinining biror muhitdan taralish 
tezligi. s-elektromagnit to`lqinni vakuumda tarqalish tezligi. 
Elektromagnit to`lqinning muhitda tarqalish tezligi, vakuumdagi tezlikdan 

marta kichik. (2) tenglamani quyidagi ko`rinishda yozish mumkin 
2
2
2
2
2
1
t
E
x
E
y
y







2
2
2
2
2
1
t
H
x
H
z
z







(3) 
Bu tenglamalarning eng oddiy yechimi quyidagi ko`rinishda bo`ladi. 









)
cos(
)
cos(
0
0




kx
t
H
H
kx
t
E
E
z
y
yassi 
monoxramatik 
elektromagnit 
to`lqin 
tenglamasi, bunda E
0
va H
0
mos ravishda to`lqinlarning elektr va magnit 
maydon kuchlanganliklari amplitudasi. 






2
2
2




T
V
K
to`lqin soni bo`lib 
u 2

metr uzunlikdagi kesmada joylashadigan to`lqin uzunliklarining sonini 
ifodalaydi.

-tebranishni boshlansich fazasi. 

Download 1,36 Mb.
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   51




Download 1,36 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Mexanik va elektromagnit tebranishlarning qiyosiy xarakteristikasi

Download 1,36 Mb.
Pdf ko'rish