217
Mantiqiy bo‘g‘inning kirish va chiqish signallari odatda diskret va mantiqiy
o‘zgaruvchilar sifatida qaraladi.
§ 16.2. TJABTlarini yaratish tartibi va bosqichlari
§ 16.2.1. Yaratish tartibi
Korxonani boshqarish murakkab va vaqt talab qiluvchi jarayondir. Ayniqsa,
yuzlab xodimlar va katta miqdordagi uskunalar bilan katta ishlab chiqarish ob’ekti
haqida gapiradigan bo‘lsak, kompaniyaning unumdorligini optimallashtirish va
oshirish uchun ko‘pincha ishning borishini avtomatlashtirish imkonini beruvchi usullar
qo‘llaniladi. Biz uning nima ekanligini - avtomatlashtirilgan jarayonlarni boshqarish
tizimlari (TJABT), ular nimalardan iborat ekanligini hamda biznesning turli sohalarida
nimalar uchun ishlatilishini batafsil tahlil qilamiz.
Ushbu materialda bayon yetilgan tushunchaning mohiyatini tushunishdan oldin
avtomatlashtirilgan
jarayonlarni
boshqarish
tizimining
qisqartmasi
qanday
tushunilganligini bilib olish kerak. Yuqorida aytib o‘tilganidek, bular texnologik
jarayonlarni avtomatlashtirilgan boshqarish tizimlaridir (TJABT).
Endi ularning nima ekanligini batafsilroq tushunib olish uchun, bu korxonada
turli operatsiyalarni amalga oshirishga qaratilgan yechimlar to‘plamidir. Ular apparat
va maxsus dasturiy ta’minot, ham o‘z ichiga oladi, va turli sohalarda ishlatiladi,
transport, energiya, va x.k. Ayniqsa chalkashliklarni oldini olish uchun, avtomatik va
avtomatlashtirilgan nazorat turlari o‘rtasidagi farqni tushunish juda muhim ahamiyatga
ega. Ikkinchisi esa ayrim funksiyalarning ishchi-operatorlar uchun ajratilganligi bilan
xarakterlanadi. Odatda, bu mashinalarga topshirilmaydigan vazifalardir.
