Т/r Pozitsi-
yasi
O‟lchanayotgan
kattalik
O‟lchana-
yotgan
muhit
O‟lcha-
nayotgan
muhit
tavsifi
Asbob
o‟rnatil-
gan joy
Asbobning nomi va texnik tavsifi
Turi
Soni
Ishlab
chiqarilgan
zavod
2
2-1
5-1
6-1
11-1
Sath
Suyultiril-
gan gaz
(Uglerod
disulfid),
To‘yingan
absorbent,
Tozalangan
absorbent,
Kerosin
Agressiv
emas
Mahalliy
Poplavokli (suvda cho‘kmaydigan),
portlashga xavfsiz
РУПТ-АМ rusumli sath
datchigi.
O‘lchash xatoligi: ± 0,15 %,
O‘lchash xatolik sathi: ± 2 mm,
O‘lchash chegarasi: 1 – 16 m gacha,
Chiqish signali: 0
– 5 mA, 0 – 20 mA
va 4
– 20 mA,
Portlashga xavfsiz
ГОСТ P 51330.0-99
asosida tuzilgan,
Kuchlanish chegarasi: 187
– 142 V,
Kuchlanish chastotasi: 50 Hz,
Iste‘mol energiyasi: 50 Watt,
Og‘irligi: 20 kg gacha,
Haroratga chidamliligi: -40
o
C dan
+120
o
C gacha,
Bosimga chidamliligi: 2,5 MPa,
O‘rtacha zichligi ko‘rsatkichi: 350 –
1100 kg/m
3
,
Kanallar soni: 1
– 8,
Releli chiqish soni: 4,
Interfeys: RS-232/485 ModBUS,
Hajm hisoblagich: bor,
O‘lchash baholanishi: bor,
Signalizatsiya tizimini ishga tushiruvchi
РУПТ
-
АМ
4
Rossiyadagi
―Saranskiy‖
qurilmalar
zavodida
ishlab
chiqarilgan
belgila
sh ko‘rsatkichi (sath bo‘yicha): 4 ta,
Havo
va
chang
zarrachalaridan
himoyalanuvchi qoplamali,
Ishlash muddati: 20 yil.
Т/r Pozitsi-
yasi
O‟lchanayotgan
kattalik
O‟lchana-
yotgan
muhit
O‟lchana-
yotgan
muhit
tavsifi
Asbob
o‟rnatil-
gan joy
Asbobning nomi va texnik tavsifi
Turi
Soni
Ishlab
chiqarilgan
zavod
3
1-1
7-1
9-1
13-1
15-1
Bosim
Reaksiya
gazlari,
Kondensat-
siyalanma-
gan gazlar,
To‘yingan
absorbent,
Bug‘
Agressiv
Mahalliy
Metran 150 TG-2 rusumli bosim
datchigi.
O‘lchanayotgan muhit: suyuqlik, bug‘,
gaz, neft mahsulotlari, gaz aralashmalari,
Bosim o‘lchash chegarasi: 0,025 kPa
dan 2,22 MPa gacha,
O‘lchash xatoligi: ± 0,05 %,
Chang va suvdan himoyalanish tizimi
ГОСТ 14254 asosida standartlashtirilgan,
Chiqish signali: analogli, 4
– 20 mA,
Doimiy tok kuchlanishi: 36 V,
Haroratga chidamliligi: -40
o
C dan
+120
o
C gacha,
Tebranishga
chidamliligi
ГОСТ
12997 asosida standartlashtirilgan,
O‘lchanayotgan bosim qiymatlarini
nazorat qilish xususiyati: bor,
Datchik parametrlarini sozlash va
nazorat qilish xususiyati: bor,
Bosimni turli xil birliklarda sozlash
xususiyati: bor,
Chiqish signalini o‘rtacha vaqtini
sozlash xususiyati: bor,
Kirish
signaliga
qarab
chiqish
Metran-
150
TG-2
5
Rossiyadagi
―Metran‖
zavodida
ishlab
chiqarilgan
signalini sozlash xususiyati: bor,
Ruxsatsiz
kirishdan
himoyalanish
tizimi: bor,
Sensorni kalibrovkalash tizimi:bor,
Umumiy ko‘rikdan o‘tkazish muddati:
3 yil,
Kafolat muddati: 3 yil.
Т/r Pozitsi-
yasi
O‟lchanayotgan
kattalik
O‟lchana-
yotgan
muhit
O‟lchana-
yotgan
muhit
tavsifi
Asbob
o‟rnatil-
gan joy
Asbobning nomi va texnik tavsifi
Turi
Soni
Ishlab
chiqarilgan
zavod
4
4-1
14-1
Sarf
Reaksiya
gazlari,
Bug‘
Agressiv
emas
Mahalliy
O‘lchanayotgan muhit: suyuqlik, bug‘,
gaz,
Quvur diametri bo‘yicha gaz va bug‘
sarfni o‘lchash oraliqlari:
15 mm
→ 5 – 30 m
3
/soat;
25 mm
→ 3,4 – 135 m
3
/soat;
32 mm
→ 5,6 – 225 m
3
/soat;
50 mm
→ 12 – 470 m
3
/soat;
80 mm
→ 300 – 1170 m
3
/soat;
100 mm
→ 50 – 2000 m
3
/soat;
150 mm
→ 112,5 – 4500 m
3
/soat;
200 mm
→ 210 – 8400 m
3
/soat;
250 mm
→ 370 – 13650 m
3
/soat;
300 mm
→ 500 – 19700 m
3
/soat;
Haroratga chidamliligi: -40
o
C dan
+460
o
C gacha,
Bosimga chidamliligi: 4,0 MPa,
Quvur diametri: 15
– 300 mm,
Dinamik diapazoni: 1:46 gacha,
Suyuqlik
sarfi
o‘lchash
xatoligi:0,75%,
Bug‘ va gazlar sarfi o‘lchash xatoligi:
ЭМИС-
ВИХРЬ
200
2
Rossiyadagi
―ЭМИС‖
zavodida
ishlab
chiqarilgan
0,75 %,
Chiqish signali: 1000 Hz, 4
– 20 mA,
Portlashga
xavfsizligi
standarti:
1ExibIIB/1ExibIIC,
Doimiy tok kuchlanishi: 10
– 30 V,
Atrof
muhitdagi
haroratga
chidamliligi: -40
o
C dan +460
o
C gacha,
Changdan himoya standarti: IP65,
Umumiy ko‘rikdan o‘tkazish: 3 yil.
2.5.
Avtomatik boshqarish tizimining dinamik xarakteristikalarini
aniqlash.
IV BOB. Hayot faoliyati xavfsizligi.
Mehnat muhofazasida me‟yoriy-huquqiy qonunlar sistemasi
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 1995 yil 21 dekabrda 161-1 raqamli
O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksini tasdiqladi. Respublikamizda
mehnatni muhofaza qilishning huquqiy asoslari O‘zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasida va O‘zbekiston Respublikasining «Mehnatni muhofaza
qilish
to‘g‘risida»gi Qonunda mustahkamlangan. Ushbu Qonun ishlab
chiqarish
usullari, mulk shaklidan qat‘i nazar korxonalarda mehnatni.
muhofaza qilishni tashkil etishning yagona tartibini belgilaydi hamda
fuqarolarning sog‘lig‘i va mehnatining muhofaza qilinishini ta‘minlashga
qaratilgan.
Mehnatni muhofaza qilish
— bu tegishli qonun va boshqa me‘yoriy
hujjatlar asosida amal qiluvchi, insonning mehnat jarayonidagi xavfsizligi, sixat-
salomatligi va ish qobiliyati saqlanishini
ta‘minlashga qaratilgan
ijtimoiy- iqtisodiy, tashkiliy, texnikaviy, sanitariya-gigiyena va davolash-
profilaktika tadbirlari xamda vositalari tizimidan iborat.
Ushbu Qonun mulk va xo‘jalik yuritish shakli turlicha bo‘lgan korxonalar,
muassasalar, tashkilotlar bilan, shu jumladan ayrim. yollovchilar bilan
mehnat munosabatlarida turgan barcha ishlovchilar; kooperativlarning
a‘zolari, ishlab chiqarish amaliyotini o‘tayotgan oliy o‘kuv yurtlari talabalari,
o‘rta maxsus o‘quv yurtlari, xunar-texnika bilim yurtlari va umumiy
ta‘lim makgablarining o‘kuvchilari; korxonalarda ishlashga jalb etiladigan
harbiy xizmatchilar; muqobil xizmatni o‘tayotgan fuqarolar; sud xukmi bilan
jazoni o‘tayotgan shaxslar, axloq tuzatish-mehnat muassasalari korxonalarida
yoki xukmlar ijrosini amalga oshiruvchi idoralar belgilaydigan
korxonalarda ishlash davrida, shuningdek jamiyat va davlat manfaatlarini
ko‘zlab tashkil etiladigan boshqa turdagi mehnat faoliyati ishtirokchilariga
nisbatan amal qiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 36-42-moddalarida
insonning iqtisodiy va yjtimoiy xuquqlari, 45-50-moddalarida inson
huquqlari, erkinliklari kafolatlangan va burchlari belgilangan.
O‘zbekiston
Respublikasining mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risidagi qonunining 1-7-
moddalarida umumiy qoidalar keltirilgan. Mehnatni muhofaza qilinishini
ta‘minlash 8-15-moddalarda berilgan, 16-21-moddalarda ishlovchilarning
mehnatini muhofaza qilishga doir
huquqlarini
ro‘yobga chiqarishdash kafolatlar ifodalangan. Mehnatni muhofaza
qilishga doir qonunlar va boshqa me‘yoriy xujjatlarga rioya etilishi ustidan davlat
va jamoatchilik nazorati 22-29-moddalarda berilgan.
Mehnat shartnomalari VI bobda keltirilgan, unda mehnat shartnomasining
mazmuni, shakli, muddati 73-76-moddada, ishga qabul qilish va dastlabki sinov
muddati 77-87-moddada, mehnat shartnomalarining bekor qilinishi 97-113-
moddalarida o‘z aksini topgan.
Mehnat nizolari XV bobda
ko‘rilgan, bunda mehnat nizolari ko‘rib
chiqadigan organlar 260-moddada, xalq sudlari 267-269-moddalarda, mehnat
nizosini hal qilishni so‘rab murojaat etish muddatlari 270-moddada, mehnat
shartnomasini g‘ayriqonuniy ravishda bekor qilishda yoki xodimni g‘ayriqonuniy
ravishda boshqa ishga
o‘tkazishda aybdor bo‘lgan mansabdor shaxs zimmasiga
moddiy javobgarlik yuklash 274-
moddada o‘z aksini topgan.
Davlat ijtimoiy
sug‘urtasi masalalari XVI bobning 282-288-moddalarida
keltirilgan (davlat ijtimoiy sug‘urtasining barcha xodimlarga tatbiq, etilishi 282-
modda, davlat ijtimoiy sug‘urtasi hisobidan beriladigan ta‘minot turlari 284-
modda, homiladorlik va tug‘ish nafaqasi 286-modda, dafn etish marosimi uchun
beriladigan nafaqa 288-modda, qarilik
bo‘yicha pensiya 289-modda, nogironlik
pensiyasi 290-
modda, boquvchisini yo‘qotganlik pensiyasi 291-modda)
Maxsus organlar mehnat to‘g‘risidaga qonunlarning to‘g‘ri amalga
oshirilishini, ularni korxona
ma‘muriyati, ishchi va hizmatchilar tomonidan
buzilishi jinoyat deb hisoblanadi. Mehnatni muhofaza qilish qonunlarining asosiy
nizomlarini rivojyaaktirish davlat qo‘mitalari, vazirliklar va boshqarmalar
tomonidan ishlab chiqariladi va tarmoq kasaba uyushmalar ko‘mitalari bilan
kelishilgan holda har xil me‘yoryy (normativ) hujjatlar amalga tatbiq etiladi.
Mehnat
muhofazasi bo‘yicha me‘yor (norma) va qoidalar ta‘sir doirasiga qarab
o‘mumiy va tarmokdarga bo‘linadi. Xamma xalk, xo‘jligi tarmoqlarida
mehnatni muhofaza qilish talablari har xil bo‘lib, umumlashtiruvchi umumiy
me‘yor va qoidalar mavjud. Bularga quyidagilar «Qurilish me‘yorlari va
qoidalari(QM va Q), «Sanitariya me‘yorlari (SM)», «Elektr jihozlarining tuzilish
qoidalari (ETQ), «Yuk ko‘tarish kranlarining tuzilish va xavfsiz ishlatish
qoidalari» va boshqalar kiradi. Tarmoq me‘yorlari va qoidalari xalq xo‘jaligining
alohida tarmoklariga ta‘sir qiladi va mehnatni muhofaza qilish
talablarini, faqatgina shu
o‘ziga xos tarmoq uchun o‘z ichiga oladi. Bu qishloq
xo‘jaligida «Qishloq xo‘jalik mahsulotlarini yetishtirish va yig‘ib olgandan
keyin ularga
ishlov berish xavfsizlik qoidalari», «Qishloq xo‘jaligida
pestitsidlarni ko‘llash, tashish va saqlash sanitariya qoidalari» va boshqalar.
Me‘yoriy (normativ) xujjatlar sistemasida muhim o‘rinni mehnat
muhofazasi
bo‘yicha ko‘llanmalar egallagan, ular alohida kasblar va ish turlari
bo‘yicha tuzilgan. Ular quyidagilarga bo‘linadi: namunaviy, ilmiy-tekshirish,
loyiha-konstruktorlik, texnologik va boshqa institutlar va tashkilotlar, shuningdek
korxonalar o‘ziga tegishli vazirliklar topshirig‘iga asosan, ishchilar uchun
ko‘llanmalar, har bir sex, uchastka, bo‘lim, fermer xo‘jaligi raxbarlari tomonidan
ishchilar uchun ishlab
chiqarilgan ko‘llanmalar har bir korhona va
bo‘limlarni, alohida o‘ziga xosligini hisobga oladi. Mehnatni muhofaza qilish
bo‘yicha eng muhim me‘yoriy xujjatlardan biri standartlar sistemasidir.
Nasos stansiyalarda xavfsizlik texnikasi va yong‟inga qarshi
tadbirlar.
Nasos agregatlarini ishlatishda xavfsizlik texnikasi qoidalari va yong‘inga qarshi
tadbirlarni bilish va ularni bajarish xodimlarning xavfsiz ishlarini va nasos
stansiyasini ta‘minlaydi. Quyidagi xavfsizlik texnikasining asosiy qoidalari
va
yong‘inga qarshi tadbirlar keltiriladi.
1. Malaka berilganligi haqidagi xujjatlar
bo‘lgan mexaniklar
mashinistlar va slesarlargina nasos stansiyalarda ishlashga qo‘yiladi.
2. Xavfsizlik texnikasiga oid instruksiya va ko‘rgazmali plakatlar nasos
stansiyasi binosining ko‘rinadigan foyiga osib qo‘yiladi.
3. Baxtsiz hodisalar yuz berganda birinchi meditsina yordami ko‘rsatish uchun
nasos stansiyasida dori-
darmonlar solingan opteka bo‘lishi lozim. Xizmat
ko‘rsatuvchi xodim elektr toki urgan kishilarga birinchi yordam ko‘rsata
olishi
kuygan va yarodor bo‘lganlarga birinchi yordam ko‘rsatish qoidalarini bilishi
lozim.
4. Elektr dvigatellar va elektr apparatlar yerga ishonchli ulangan bulishi kerak.
Agregatning barcha aylanuvchi qisimlari (ulash muftalari tasmali
uzatmalar) shitlar panjaralar va mustaxkam bandlar bilan to‘sib qo‘yiladi.
Trubo
provodlar ustidan o‘tkazilgan yo‘llar va ko‘priklarda mustaxkam
bandlar
bo‘lishi kerak.
Elektr nasos qurilmalaridan izalyatsiyalangan qurollar va moslamalar bulishi
lozim.
5. Har bir nasos stansiyasida o‘t o‘chirish inventari va tegishli
signalizatsiya bo‘lishi kerak. Stansiya xodimlari ne‘ft va moy yonganda vujudga
keladigan yong‘inni o‘chirish qoidalari va usullarini shuningdek
elektr
mashinalari va apparatlarida paydo bo‘lgan alangani o‘chirishni bilishlari
lozim.
6. Nasos stansiyalarining binosi agregatlar va barcha qurilmalarga tug‘ri va
xavfsiz xizmat ko‘rsata oladigan darajada yoritilgan bo‘lishi lozim.
7. Dvigatel va
nasoslarni to‘xtatmay turib remont kilish moylash
mexanizmlarning xarakatlanuvchan qisimlaridagi bolitlarni qattiqlash
taqiqlanadi.
8. Nasos stansiyasi binosini keraksiz narsalar bilan qolishtirib
tashlamaslik kerak pollor zinalar ozoda turishi lozim. Bino ventiliyatsiyasi
toza xavo berib turishni va temperaturani 30-
35 S dan oshmasligini ta‘milashi
kerak. Temperatura 10 S dan pasayib ketmasligi shart.
Nasos stansiyasida xavfsizlik texnikasiga smena mashinistlari javobgar
mexanik esa umumiy nazorat qilib turadi.
Elektr xavfsizligi asoslari
Elektr energiyasidan barcha soxalarda keng foydalanish tufayli odamlar
kundalik turmushida turli xil elektr qurilmalari bilan aloqada buladi.Elektr
qurilmalarning nosozligi va uni ishlatish qoidalarining buzilishi sababli
ulardagi
nisbatan kichik kuchlanish ham odom sog
‘ligiga zarar keltirishi hatto
hayotiga xavf tug
‘dirishi mumkin. Odamning elektr toki bilan
shkastlanishini xavfni oldini olish uchun elektr qurulmalarini xavfsiz
ishlatish qadamlarini bilish kerak.
Odamining elektr toki bilan shikastlanishi elektr harakati va elektr
urishiga farqlanadi. Elektr jarohatiga kuyish elektr yoy bilan
ko‘zning zararlanishi elektr toki bilan shkastlanishi oqibatida odamning hushini
yo‘qotishi natijasida vujutga kelgan sinish chiqish va shunga o‘xshash
mexanik shkaslanishlar kiradi. Odam tanasidan elektr toki
o‘tganda uni
qizdiradi. Kuchlanish katta va odam tanasining elektr qarshiligi qancha
kichik
bo‘lsa uning tanasidan o‘tuvchi tok shuncha katta bo‘ladi. Bu esa
odam tanasini
kuchli qizdiradi va oqibatda undagi hujayra to‘qimalari
kuyadi. Kuyish qancha
chuqur va katta bo‘lsa uni davolash shuncha uzoq
davom yetadi va hatto
ko‘pincha davolab ham bo‘lmasligi mumkin.Elektr toki
urganda odamning ichki
a‘zolari shikastlanadi.Elekt toki urishi uncha
katta bo‘lmagan 25-100mA toklarda sodir bo‘ladi. 10mA gacha bo‘lgan tok
inson hayoti uchun xavfsiz
bo‘lib yoqimsiz sezgi hosil qiladi. Agar tok
10-25 mA
dan oshsa qo‘l muskullari tortishib qolishi mumkin. Natijada
odam
o‘zini tok o‘tkazuvchi qisimdan mustaqil ajratib ololmaydi.Bunday tok
15-
20 sekunddan ko‘p ta‘sir qilsa odamning nafas olishi qiyinlashib
butkul to‘xtashi mumkin. Agar tok 100 mA va undan ko‘p bo‘lsa odamni
darhol o‘ldiradi.
Odam tanasidan o‘tuvchi tok miqdori tegib kuchlanishi va tok
chastotasiga hamda odam tanasining elektr qarshiligig
a bog‘liq.
Odam tanasining elektr qarshiligi uning kayfiyatiga vazniga
jismoniy chiniqqanligiga terisining holatiga
va hakozolarga bog‘liq. Odam
terisi quruq va shikastlanmagan bo‘lmaganda uning elektr qarshiligi zax
changli muhitga va atrof-
muhit temperaturasi yuqori bo‘lganda eng kichik
qiymatga erishadi.
Odam tanasidagi xujayra to‘qimalarining elektr qarshiligi
800-1000 Om dan oshmaydi. SHuning uchun xavfsiz kuchlanishning
qandaydir miqdori
to‘g‘risida gapirish juda qiyin. Elektr qurilmalarni
ishlatishdagi ko‘p yillik
tajriba shuni ko‘rsatadiki eng yomon sharoitli xonalar uchun 12 V dan
kichik xamda quruq toza xonalar uchun 36 V dan kichik kuchlanishlarni
xavfsiz kuchlanishlar deb hisoblash mumkin. SHuningdek quruq
xonalarda odam
tanasining elektr qarshiligi bir necha o‘ng ming Om ga
yetadi shuning uchun bu holda yuz volt atrofidagi kuchlanish ham xavfsiz
bo‘lishi mumkin. Odam tanasi orqali o‘tuvchi tok oldindan aniqlash
mumkin. SHu sababli amalga xavfsiz shartlar chegarasini belgilashda
,,Xavfsiz tok" ga emas balki ―joiz kuchlanish‖ ga mo‘ljal qilinadi. Elektr
qurilmalarning qoidalarida atrof-muhit sharoitlariga qarab quyidagi joiz
kuchlanishlar belgilangich:65 V; 36 V; 12 V; 36 V va 12 V li elektr
qurilmalar kichik kuchlanishli qurilmalarga kiradi. 65V li elektr qurilmalar
past kuchlanishlar qurilmalarga kiradi. Agar elektr qurilmalarning
kuchlanishi yerga yoki elektr mashinalar hamda apparatlarning asosiga
nisbatan olganda 250 V dan kichik
bo‘lsa bunday qurilmalar past
kuchlanishli elektr qurilmalar deb ataladi. Agar elektr qurilmalarning
kuchlanishi yerga yoki elektr mashinalar hamda apparatlarning asosiga
nisbatan
olganda 250 V dan katta bo‘lsa ular yuqori kuchlanishli qurilmalar
deb ataladi va ularga yuqori kuchlanishli qurilmalarni ishlatish qoidalari
tadbiq etiladi. Xavfsizlik texnikasida
ko‘zda tutilgan qator ximoya vositalari
va
tadbirlarni qo‘llash elektr qurilmalarning xavfsiz ishlashini
ta‘minlaydi.Bunday tadbirlarga hamma tok o‘tkazuvchi qisimlarni maxsus
himoya to‘siqlari yordamida himoyalash elektr qurilmalarni himoyali
yerga yoki 0 ga ulash vositasiga biriktirish himoyalovchi tagliklari rizina
kalish qo‘lqop va boshqa himoyalovchi vositalarni qo‘llash kamaytirilgan
kuchlanishdan foydalanish va hokazalar kiradi. Odam tanasi metal sirtiga
tegib turadigan qurilmalar hamda juda xavfli holatlarda ishlatiladigan elektr
qurilmalar kichik kuchlanishga ya‘ni 12 V yuqori bo‘lmagan kuchlanishga
mo‘ljallangan kichik kuchlanish manbai bo‘lib odatda transformatorlar
galvan
ik elementlar akuumliyatorlar va to‘g‘irlagichlar xizmat qiladi. Elektr
qurilmalar normal
holda kuchlanish ta‘sirida bo‘lmaydi ammo
izoliyatsiyaning shkastlanishida kuchlanish
ta‘sirida bo‘lishi mumkin bo‘lgan
barcha qisimlarini oldindan elektr jihatdan ataylab yerga biriktirish bu
ximoyali
yerga ulash deyiladi. Himoyali yerga ulash ta‘siridan kuchlanish ta‘siri
ostida
bo‘lib qolgan elektr qurilmalarning metali qisimlariga odamlar tegib
ketgan hollarda ularni elektr toki bilan shikastlanishida saqlaydi. Himoyali
yerga ulashning prinsipi elektr qurilmaning ochilib qolgan tok o‘tkazuvchi
qismining korpusga ulanib qolishi va boshqa sabablar tufayli vujudga
keluvchi tegib ketishi va qadamdagi kuchlanishlarning xavfsiz
qiymatlargacha pasayishiga asoslangan.
Yerga ulanmagan korpusga odam tekkanda undan yerga o‘tuvchi tok Ie
to‘liq o‘tadi yani In = Ie bo‘ladi. Bu xol odam qurilma fazalaridan birining
tok o‘tkazuvchi qisimlariga tekkani bilan barobardir.
XULOSA.
Men bu bitiruv malakaviy ishimni bajarib Buxoro viloyati Kogon
tumanidagi ―Quyimozor‖ nasos stansiyasini suv sarfini avtomatlashtirilgan
rostlash tizimini ishlab chiqdim va quyidagi xulosalarni taklif qilaman:
1. Berilgan ob‘yekt texnik xarakteristikalaridan kelib chiqqan holda nasos
ishini suv miqdori bo‘yicha rostlash qulay, energiya tejamkor va boshqarish oson.
2. Ushbu ob‘yektda suv sarfini avtomatlashtirishda zamonaviy sarf datchiklar
tanlandi va texnologik jarayonga tatbiq qilishga taklif qilindi.
3. Keltirilgan ob‘yekt uchun avtomatik boshqarish sxemasi ishlab chiqildi va
uning iqtisodiy samaradorligi hisob-kitob qilindi.
4. Zamonaviy SCADA tizimi orqali nasos stansiyasini avtomatik boshqarish
masalasi ko‘rib chiqildi.
5. Nasos stansiyasida suv sarfini
avtomatlashtirishda tizim turg‘unligi
LAFChT asosida tekshirildi
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. I.F.Borodin., N.M.Nedilko «Avtomatizatsiya texnologicheskix protsessov»
2. Gaziyeva R.T., Abdullayeva D.A., Pirimov O.J. Texnologik
jarayonlarni
avtomatlashtirish fanidan kurs i
3. Yusupbekov N.R., Muxamedov B.E., Gulyamov SH.M. «Texnologik
jarayonlarni boshqarish sistemalari» Toshkent: О‗qituvchi. 1997.
4. M.Z.Gankin. kompleksnaya avtomatizatsiya I ASUTP vodoxozaystvennix
system. M.1991, 432 s
5. G.S. Popkovich, V.F.Gordeeva Avtomatizatsiya system vodosnabjeniya
I
vodootvedeniY.M.1986,392s.
6. R.T. Gaziyeva Suv xo‘jaligidagi texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish.
T.,
Talqin, 2007, 176 b.
7. Miraxmedov D.A. Avtomatik boshqarish nazariyasi. Oliy texnika o‘quv
yurti
talabalari uchun darslik. -
Toshkent, " O‘qituvchi", 1993. - 285 b.
| 