- 227 -
№
Texnik
imkoniyatlar
Ko’rsatkichlari
Phantom 4 Pro
1
Uchish masofasi
10 km
2
Ko‘tarilish
balandligi
300 m
3 Tezligi
72 km/soat
4
Bitta
batareyaning
quvvatida uchishi
30 daqiqa
5 Akkumulator
LiPo 4S, 5870
MA/soat
6
Navigatsiyali
modullari
GPS va Glonass
Qo‘mitaning innovatsion faoliyati
asosan tuproqshunoslik, maxsus
skanerdan foydalanishni yo‘lga qo‘yish, hamda havodan suv olish loyihalari ustida
izlanishlar olib borishga qaratilgan bo‘lsa-da, uchuvchisiz uchish qurilmalaridan
(dronlar) foydalangan holda yer resurslaridan foydalanish tizimi monitoringini
olib borish loyihasi alohida ahamiyatga egaligi e’tirof etildi. Innovatsion
rivojlanish vazirligi bilan hamkorlikda amalga
oshirilayotgan ushbu loyiha
yurtimiz qishloq xo‘jaligining rivojlanishida katta burilish yasashi kutilmoqda.
5.3. Dron yordamida s’yomka ishlarini bajarish
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 14 martdagi
258-F-sonli “Qishloq xo‘jaligi ekinlarini manitoring qilish, xududni
kartografiyalashda texnik va texnologik ishlab
chiqishni rivojlantirish va
yangilashni amalga oshirish to‘g‘risida”gi Farmoyishiga asoslangan holda,
O‘zbekiston hududida rivojlangan mamlakatlarda ishlab chiqarilgan zamonaviy
uchuvchisiz uchish qurilmalaridan foydalanish targ‘ib etilmoqda.
Uchuvchisiz uchish apparatlari (
UUA) - umumiy holda dvigatel bilan
jihozlangan,
tizimli tarzda uchirish, hamda, avtomatik tarzda qaytib kelish
imkoniyatiga ega. Qanoti (
UUQ samalyot va vertalyot turi) bilan kuch yaratish va
- 228 -
parvoz davomiyligiga ega aerodinamik tamoyil yordamida maxsus vazifalarni
bajarish uchun yaratilgan.
Qishloq xo‘jaligida uchuvchisiz uchish
apparatlarining bajaradigan
vazifalari:
❖
Yerlarni joyida ko‘rib chiqish va yo‘riqnomadan o‘tkazish;
❖
Melorativ qurilish holatini kuzatish;
❖
Yerlar tizimiga aniqlik kiritishdagi vegetativ holati indeksini yaratish;
❖
Yerdan foydalanishda agrotexnika tadbirlarini qonun talab darajasida olib
borish.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining topshirig‘iga asosan
2018 yil xosili uchun boshoqli don ekinlarning holatini joylarda manitoring qilish
maqsadida “O‘zdavergeodezkadastr” qo‘mitasi tamonidan uchuvchisiz uchish
apparatlaridan masofadan turib suratga olish ishlari amalga oshirildi.
Suratga olish natijalari bo‘yicha har bir fermer xo‘jaligi va dala konturlari
kesimida jami g‘alla ekilgan maydonlarni kuzatish natijasida:
❖
unib chiqmagan;
❖
siyrak unib chiqqan;
❖
g‘alla rivojlanishdan ortda qolgan;
❖
begona o‘t bosgan;
❖
g‘o‘zapoyadan tozalanmagan;
❖
ko‘llatib sug‘orilgan maydonlar birma- bir aniqlab chiqildi.
2018 yil17-mart kuni Qashqadaryo viloyati
Chiroqchi tumani Paxtakor
xududi uchuvchisiz uchish apparatlari yordamida suratga olindi.
Xududda jami g‘alla ekilgan 487 gektardan 83.5 gektari:
❖
60.3 gektari rivojdan orkada qolganligi;
❖
23.2 gektari siyrak unib chiqqani;
- 229 -
Shuningdek, xududda 230 gektar maydon shudgorlab qo‘yilganligi
aniqlandi.
2017 yil nayabr va dekabr oylarida Qoraqalpog‘iston Respublikasi yerlarini
holatini joylarda manitoring qilishda uchuvchisiz uchish apparatlaridan
masofadan turib suratga olish ishlari amalga oshirildi.
