tizimlari mavjud. Yuqoridagi qidiruv dasturlari haqida batafsil va umumiy ta’rif berishda ularni
biror bir tizim orqali masalan, Google tizimini tushuntirish maqsadga muvofiq bo’ladi.
Bu kompaniya Internetdagi yetakchi
qidiruv tizimi hisoblanadi, dunyo bo’ylab tarmoq
foydalanuvchilarning o’ntadan yettitasi u yoki bu ma’lumotlarni topish ilinjida aynan mana shu
saytga murojat qilishadi. Tizim har kuni 50 mlionga yaqin so’rovlarni qabul qiladi, sakkiz
milyardlab veb-sahifalarni ideksatsiya qiladi. U 101 tildagi axborotni izlab topishi mumkin.
Keyingi yillarda butun dunyo internet foydalanuvchilari orasida
keng ommalashib borayotgan
Google tizimi 1998 - yil sentyabrda ishga tushgan. Hozirda bu kompaniyaning qidiruv tizimlaridan
tashqari yana bir qator foydali va qulay hizmatlari mavjud va ular soni ortib bormoqda. Darhaqiqat,
hozirda nafaqat Internet tarmog’i vujudga kelganligi, bundan tashqari shu kabi jahonaro rivojlanib
keayotgan turli - tuman axborot texnologiyalar yosh avlodga ijobiy ta’sir kuchini
o’tkazayotganligini bir tomondan quvonarli bo’lsa - da, ikkinchi tomondan
ularni turli salbiy
saboqlardan asrash maqsadida tarbiyaviy muhitni kuchaytirishga undaydi. Bugungi kunda xarbiy
hizmatchilar radio-televideniye, matbuot Internet kabi vositalar orqali rang barang axborot va
ma’lumotlarni olmoqda. Jaxon axborot maydoni tobora kengayib borayotgan shunday bir sharoitda
xarbiylarimiz ongini o’rab - chirmab, uni o’qima, buni ko’rma deb bir tomonlama tarbiya berish,
ularning atrofini temir devor bilan orab olish hech shubhasiz zamonning talabiga ham bizning ezgu
maqsad - muddaolarimizga xam to’g’ri kelmaydi. Nega deganda biz yurtimizda ochiq va erkin
demokratik jamiyat qurish vazifasini o’z oldimizga qat’iy maqsad qilib qo’yganmiz va bu yo’ldan
hech qachon qaytmaymiz. Binobarin, biz davlatimiz kelajagi o’z qobig’imizga o’ralib qolgan holda
emas, balki umumbashariy va demokratik qadriyatlarni chuqur o’zlashtirgan holda tasavvur etamiz.
Biz istiqbolimizni taraqqiy topgan mamlakatlar
tajribasidan foydalanib, davlat va jamiyat
boshqaruvini erkinlashtirish inson huquqi va erkinliklarini fikrlar rang - barangligini o’z
hayotimizda yanada kengroq joriy qilishda ko’ramiz. Biz butun ma’rifatli xalqaro hamjamiyat bilan
tinch - totuv, erkin va farovon hayot kechirish o’zaro manfaatli xamkorlik qilish tarafdorimiz.
Xozirgi zamon axborot tizimi uning, juda keng imkoniyatlaridan kelib chiqib aytish mumkinki,
O’zbekistonda axborot olish, saqlash, foydalanish va tarqatishning umumiy manfaat va umumiy
taraqqiyot nuqtai nazaridan boshqaruv mexanizmini yaratish, uning moxiyati va unsurlarini chuqur
anglash zarur bo’lib qolmoqda. Ana shu hayotiy extiyojdan kelib chiqib axborot sohasida milliy
xavfsizlikni ta’minlash tizimini yaratishning quydagi usullarini qo’llash madaniyatini zarur deb
hisoblaymiz:
