3
KIRISH
Bugungi fan texnika taraqqiy etgan davrda axborot texnologiyalari
hayotimizning barcha jabhalarini tez suratlar bilan egallamoqda. Jamiyat hayotiga
axborot tеxnologiyalarning kеng darajada kirib kеlishi fuqarolarga axborot olishga
bo‘lgan imkoniyatlar eshigini ochib bеrdi.
Axborot - kommunikatsiya texnologiyalari orqali mamlakatlarning milliy
iqtisodi globallashib, axborotlashgan iqtisod shakliga o'tmoqda, ya'ni milliy
iqtisoddagi axborot va bilimlarning 90 % so'nggi 30 yil mobaynida yaratilgan
bo'lib, ular hajmining ko'payib borishi axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan
samarali foydalanishni talab etmoqda.
XXI asr Jahon hamjamiyati tomonidan “axborot kommunikatsiyalari asri”
dеya e'tirof etilmoqda. Bunday sharoitda bilim, axborotga egalik, ishlab chiqarish
va iqtisodiy aloqalar ustidan hukmronlik qilish imkonini bеradi. Kompyutеr
madaniyatining kirib kеlishi tufayli insonning o‘z ustida ishlashi, malakasini
oshirishga intilishiga asoslangan fikrlash, bilim olishning yangi ko‘rinishi yuzaga
kеldi.
Mazkur o‘zgarishlar birinchi navbatda, yangi axborot kommunikatsiya
tеxnologiyalari ta'siri ostida yuz bеrib, inson faoliyatining har bir sohasida
axborotga bo‘lgan ehtiyojning ortishi bilan tavsiflanadi.
Axborot texnologiyasi — bu axboriy ma`lumotni bir ko`rinishdan ikkinchi,
sifat jixatidan yangi ko`rinishga keltirish, axborotni yig`ish, kayta ishlash va
uzatishning usul va vositalari majmuasidan foydalanish jarayonidir.
Тexnologiya so`zi grekchadan tarjima kilinganda san`at, ustalik, malaka
ma`nosini anglatadi. Тexnikada texnologiya deganda ma`lum kerakli material
maxsulotni xosil qilish uchun usullar, metodlar va vositalar yig`indisidan
foydalanadigan jarayon tushuniladi. Тexnologiya ob`ektining dastlabki,
boshlang`ich xolatini o`zgartirib, yangi, oldindan belgilangan talabga javob
4
beradigan xolatga keltiradi. Agar boshlang`ich xom ashyo sifatida axborot olinsa,
ushbu axborotga ishlov berish natijasida axborot maxsulotinigina olish mumkin.
Texnika texnologiya sohasida kundan kunga yangiliklar, o`zgarishlar ortib
bormoqda. Shular qatorida bizning Dasturiy ta’minot olamimiz ham ortta
qolayotgani yo`q. Axborotning qimmatbaho tovarga aylanib borayotgani,
informatika fanining nufuzi va ahamiyati o'sib borayotganidan dalolatdir. Yangi
XXI - asrda axborot texnologiyalari hayotimizning turli jabhalariga kirib borishi
axborotlashgan jamiyatning shakllantirishga zamin yaratib bermoqda. "Internet",
"Elektron pochta", "Elektron ta'lim", "Elektron boshqaruv", "Elektron hukumat",
"Masofaviy ta'lim", "Ochiq ta'lim", "Axborotlashgan iqtisod" kabi tushunchalar
hayotimizga kirib kelishi jamiyatimizning axborotlashishiga intensiv ta'sir
ko`rsatmoqda.
Axborotlashtirish, bu umumjahon jarayoni bo‘lib, taraqqiy etgan
mamlakatning jahon bozoridagi peshqadamligi, iqtisodiy o‘sishi va milliy
xavfsizligini ta'min etadi. Prezidentimiz aytganlaridek, axborot omili yadroviy
poligonlardan ham dahshatli omilga aylanib borayotir. Natijada, ayrim kuchlar
qo‘lida asosiy "qurol"ga aylanadi. Respublikamizda jamiyatimizni
axborotlashtirish maqsadida bir qancha qaror va qonunlar qabul qilindi. Masalan,
1993- yil 7- may va 2003- yil 11- dekabrdagi «Axborotlashtirish to'g'risida»gi
qonun, 2002- yil 30- maydagi «Kompyuterlashtirish va informatsion-
kommunikatsion texnologiyalarni qo'llashni yanada rivojlantirish» haqidagi qaror,
2003- yil 11- dekabrdagi «Elektron raqamli imzo haqida»gi qonun va 2004- yil 29-
apreldagi «Elektron hujjat yuritish» haqidagi qonun fikrimizning dalilidir.
Endilikda ko`plab ishlarni dasturlar orqali yengil va tez bajarilmoqda, ijobiy
va hatolarsiz natijalar qo`lga kiritilmoqda. Axborot texnologiyalaridan foydalanish
foydalanuvchiga ko`pgina qulayliklar yaratib maqsaga tez va sifatli erishishga
yordam bermoqda.
Jumladan hozirda o`quv jarayoniga Axborot texnologiyalarini keng jalb etish
yaxshi natijalarga olib kelishi o`z isbotini ko`rsatmoqda.
5
Kompyuterlarda endilikda nafaqat turfa xil, ko`pgina, zamonaviy, yangi
dasturiy ta’minotlar, interfaol dasturlar, elektron o`quv qo`llanmalar,
avtomatlashtirilgan tizimlar, balki ko`ngil ochar har xil turdagi o`yinlar ham
yaratilmoqda. Kundan kunga ular ham takomillashib rivojlanib turlari ortib
bormoqda.
Meni ushbu kurs ishim mavzusi “Aql charxi” ko`p bosqichli mantiqiy o`yin
dasturini yaratish bo`lib, shu mavzuda o`yin dasturini tuzib chiqdim. Quyida o`yin
dasturi haqida batafsil ma’lumotlar, ushbu “Aql charxi” o`yinini yaratish uchun
kerak bo`ladigan dasturiy ta’minotlar, yaratish va ishlatish bosqichlari, uning
kamchiliklari va afzallik tomonlari berilgan.
Kurs ishim kirish, ikkita bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar va ilovadan
iborat.
Kirish qismida axborot texnologiyalari, ularga bo`lgan davlatimiz tomonidan
e’tibot, kurs ishini asosi haqida ma’lumotlar keltirilgan. Birinchi bob o`yin va
ularning ahamiyati deb nomlanib, unda o`yinlarning bugungi hayotdagi o`rni, o`yin
dasturi va ularning turlari, “Aql charxi” o`yinni yaratish uchun foydalaniladigan
dasturiy ta’minot vositalari haqida ma’lumotlar keltirilgan. Ikkinchi bob dasturiy
ta’minot va undan foydalanish deb nomlanib, unda Builder muhitida dasturni
yozish bosqichi qanday kechgani, “Aql charxi ” o`yinini qanday afzalliklari va
kamchiliklari borligi va foydalanuvchi uchun qo`llanma yoritilgan. Xulosa qismida
kurs ishi bo`yicha asosiy natijalar berilgan.
| 