4
SO’ZBOSHI
"Mikrobiologiya va virusologiya" fani "Biologiya" ta’lim yo’nalishi
bo'yicha o'qiydigan barcha talabalar uchun majburiy fanlar sirasiga kiradi.
Laboratoriya mashg'ulotlari ushbu fan dasturlariga
muvofiq bakalavrlar va
mutaxassislar uchun tuzilgan. Biologiya fanining hozirgi rivojlanish darajasini
o'zlashtirish uchun mikroorganizmlar bilan ishlash bo'yicha bilim va amaliy
ko'nikmalar talab qilinadi.
Mikroorganizmlar
biotexnologiya, molekulyar biologiya va genetikaning
asosiy obyektlari bo'lib, shuningdek, atrof-muhitda
odamga doimo hamroh
bo'lib, uning tanasida birga yashaydi. Ular bilan bevosita tanishish va
mikrobiologik tadqiqotlar tamoyillarini o‘zlashtirish talabalarga nafaqat kasbiy
saviyasini oshirish, balki kundalik hayotda zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni
ham egallash imkonini beradi. Laboratoriya xonasida
mikrobiologik obyektlar
bilan ishlash bo'yicha olingan ko'nikmalar va bilimlarni egallash va
mustahkamlashni o'z ichiga olgan bosqichma-bosqich qurilgan. Birinchi
bosqichda
ish
asosiy
mikrobiologik
manipulyatsiyalar
texnikasini
o'zlashtirishga, ishlatiladigan asbob-uskunalar va idishlar, ekish, qayta ekish va
etishtirish usullari bilan tanishishga qaratilgan.
Kelajakda talabalar mustaqil ravishda yetishtirilgan (mutaxassislar) yoki
laborant (bakalavrlar) tomonidan taqdim etilgan
mikroorganizm madaniyatini
ajratib olish va qisman aniqlash bo'yicha bir qator murakkab ishlarni amalga
oshiradilar. Mikrobiologik laboratoriyada ishlash xavfsizlik qoidalariga qat'iy
rioya qilishni talab qiladi, o'qituvchi o'quvchilarni seminardan oldin ham, har bir
aniq dars oldidan ham tanishtiradi.
Har bir darsning tavsifida darsning maqsadi,
jihozlar, reaktivlar va
materiallar; ishni bajarish uchun zarur bo'lgan ba'zi nazariy ma'lumotlarning
qisqacha mazmuni; talaba tomonidan bajarilishi kerak bo'lgan topshiriqlar. U
mikrobiologiya va virusologiya bo'yicha nazariy kursni sinab ko'rish va
mustahkamlash uchun mo'ljallangan kollokvium uchun savollarni taqdim etadi.
Darslik amaliyotda xizmat qiluvchi laborant,
mikrobiologiyadan kurs va
5
malakaviy ishlarni bajarayotgan talabalar uchun ham foydali bo‘ladi, chunki
unda yordamchi ma’lumotlar: mikroorganizmlarni yetishtirish uchun asosiy
muhitlar tarkibi, bo‘yoqlar tayyorlash va o‘rganish obyektlari mavjud.