75
chiquvchilarning rejalariga ko’ra, ATM tomonidan taqdim etiladigan bir xillik,
bitta transport texnologiyasi bir nechta quyidagi imkoniyatlarni ta’minlay olishidan
iborat bo’ladi, ya’ni ushbu texnologiyani iloji boricha ko’p qirrali qilish maqsad
qilingan edi.
Asenkron uzatish rejimining texnologiyasining asosiy g’oyasi ancha oldin
ilgari surilgan edi - bu atama Bell Labs tomonidan 1968 yilda paydo bo’lgan.
O’sha paytda ishlab chiqilgan asosiy texnologiya TDM texnologiyasi bo’lib, u
sinxron kommutatsiya texnikasiga ulangan kadrdagi baytlarning tartib raqamiga
asoslangan edi. Sinxron uzatish rejimi (STM) texnologiyasi deb ham ataladigan
TDM texnologiyasining asosiy kamchiliklari kanallarning umumiy tarmoqli
kengligini subkannellar o’rtasida qayta taqsimlashning mumkin emasligidir.
Subkanalda foydalanuvchi ma’lumotlari uzatilmaydigan vaqt oralig’ida, jamlangan
kanal hali ham nollarga to’ldirilgan ushbu kanalning baytlarini uzatadi.
ISDN texnologiyasi
-Ushbu nom 1981 yilda XI CCITT tomonidan taklif
qilingan. ISDN-ning asosiy maqsadi - ma’lumotni abonentning simli liniyasi orqali
64 kbit / s gacha tezlikda uzatish va o’rnatilgan telekommunikatsiya xizmatlarini
(telefon, faks va boshqalar) taqdim etish. Buning uchun telefon simlaridan
foydalanish ikkita afzalliklarga ega: ular allaqachon mavjud va terminal jihozlarini
elektr bilan ta’minlash uchun ishlatilishi mumkin. 64 kbit / s standartini tanlash
quyidagi mulohazalar bilan belgilanadi. 4 kHz chastota diapazoni bilan Kotelnikov
teoremasiga binoan, namuna olish chastotasi kamida 8 kHz bo’lishi kerak. Bu
tehnalogiyaning dastlabki ko’rinishi foydalanuvchilarga sifatli aloqani ta’minlab
bergan. ISDN tarmog’i quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:
•
tarmoq terminali qurilmalari (NT, ingliz Tarmoq terminali qurilmalari)
•
chiziqli terminal qurilmalari (LT, Eng. Line Terminal uskunalari)
•
terminal adapterlari (TA, eng. Terminal adapterlari)
•
Abonent terminallari
Abonent terminallari foydalanuvchilarga tarmoq xizmatlaridan foydalanishni
ta’minlaydi. Terminallarning ikki turi mavjud: TE1 (ixtisoslashtirilgan ISDN
terminallari), TE2 (ixtisoslashmagan terminallar). TE1 ISDN tarmog’iga
to’g’ridan-to’g’ri ulanishni ta’minlaydi; TE2 terminal adapterlaridan (TA)
foydalanishni talab qiladi.
