74
MOBIL TARMOQLARNING RIVOJLANISH
BOSQICHLARI, PAYDO BO’LISH TARIXI VA UNING
KELAJAKDAGI ISTIQBOLLARI
Kilichov Jasur Ruzikulovich
TATU Samarqand filiali oliy toifali o’qtuvchisi
Almardonov Asliddin Faxriddin o’g’li
TATU Samarqand filiali III
bosqich talabasi
Annotatsiya: Globallashgan zamonaviy dunyoning ajralmas xususiyati harakatdagi
aloqadan keng foydalanish hisoblanadi. Ya’ni mobil qurilma va texnalogiyalardan. Hozirgi
vaqtda hayotimizni mobil telefonlar va internetsiz tassavur qilish juda qiyin. Kundalik hayotda
doimiy foydalanayotgan bu kabi barcha qurilma va hizmatlar birlashib mobil tarmoqlarni
tashkil etadi. Oddiy abonetlarga buning qanday tuzulgani qiziq bo’lishi tayin. Ushbu
maqolamizda esa mobil tarmoqlarning rivojlanish bosqichlari, paydo bo’lish tarixi va
kelajakdagi istiqbollari haqida so’z boradi.
Kalit so’zlar: mobil aloqa, 1G, 2G, 3G, 4G va 5G, texnologiya, internet, LTE, ARM,
xizmat, ISDN, IP, keng polasali tarmoq, avlod (generation), GPS, Radiocom-2000, standart,
MMS, SMS.
Raqamli mobil aloqa vositalari zamonaviy telekommunikatsiya
tizimlari
tarkibiga kiruvchi, har qanday masofaga, berilgan
sifat parametrlari bilan, turli
xabarlarni uzatish va qabul qilishni ta’minlovchi murakkab texnik vositalarning
majmuasidan iborat. Radioaloqa – bu xabarni elektromagnit to‘lqinlar
vositasida
simsiz uzatishdir. Radioning ixtirochisi A.S. Popov bo‘lib, u birinchi marta 7 may
1895-yilda signalni radio orqali uzatishni amalga oshirdi. O‘tgan davr mobaynida
radioaloqa sohasi jadal sur’atlar bilan rivojlandi va insoniyat taraqqiyotiga beqiyos
ilmiyamaliy, texnika, mudofaa va gumanitar progressni olib kirdi.
Mobil tarmoqlarning biz foydalanayotgan hozirgi ko’rinishi 1980-yillardan
paydi bo’lib, rivojlanishni boshlagan. Ungacha ATM va ISDN texnalogiyalari
orqali abonetlar o’rtasida asofaviy aloqa ta’minlangan. Hozirgi kungi mabil aloqa
tarmoqlarida ATM va ISDN texnalogilari negizida tashkil etilgan bo’lib, tarmoq
qurilishida ular hali ham qo’llaniladi.
