Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

375
dan olgan yalpi foydasining 349154 ming so‘mga ortganini ham qoplab 
yubordi demak, korxona ma’muriyati birinchi navbatda davr 
xarajatlarini qisqartirish choralarini ko‘rishi lozim bo‘ladi. Bundan 
tashqari to‘langan soliqlarning keskin ortishiga qanday omillar sabab 
bo‘lganligini ham o‘rganib chiqish lozim bo‘ladi.
90-jadval 
Moliyaviy natijalarning tarkibi, tuzilishi va dinamik 
o‘zgarishlarining tahlili 
Yil boshiga 
Yil oxiriga 
O‘zgarishi (+,-) 
Ko‘rsatkichlar 
Summa, 
ming 
so‘m 
Soliq 
to‘langun-
gacha 
bo‘lgan 
foydaga 
nisbatan 
salmog‘i,% 
Summa, 
ming 
so‘m 
Soliq 
to‘langun-
gacha 
bo‘lgan 
foydaga 
nisbatan 
salmog‘i, 
% 
Summa-
dagi 
Salmo-
g‘idagi 
1. Mahsulot (ish, xizmat)-
lar sotishdan olingan yalpi 
foyda 
522905 
189,69 
872059 
192,45 
+349154 
+2,76 
2. Davr xarajatlari va aso-
siy faoliyatning boshqa 
jarayonlaridan daromad va 
xarajatlar 
-281602 
102,16 
-470990 
103,96 
+189388 
+1,8 
3. Asosiy ishlab chiqarish 
faoliyatining yalpi 
moliyaviy natijasi 
241303 
87,53 
401069 
88,53 
+159766 
+1,0 
4. Umumxo‘jalik 
faoliyatining yalpi 
moliyaviy natijasi 
275657 
100,0 
453044 
100,0 
+177387 
- 
5. Favquloddagi foyda va 
zararlar 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
6. Daromad solig‘i 
to‘lagunga qadar foyda 
(zarar) 
275657 
100,0 
453044 
100,0 
+177387 
- 
7. Daromad (foyda)dan 
soliq va boshqa soliqlar 
245414 
89,03 
427644 
94,39 
+182230 
+5,36 
8. Hisobot davridagi sof 
foyda yoki zarar 
30243 
10,97 
25400 
5,61 
-4843 
-5,36 
 
10.4. Mahsulot (ish, xizmat)larni sotishdan olingan moliyaviy natija 
va unga ta’sir etuvchi omillar tahlili 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida xo‘jalik yurituvchi subyektlarning 
moliyaviy natijalari tarkibida asosiy o‘rinni mahsulot (ish, xizmat)larni 

376
sotishdan olingan yalpi foyda tashkil etadi. Moliyaviy natijalarning 
asosiy qismi mahsulot, ish va xizmatlarni sotishdan shakllanganligi 
sababli tahlilda asosiy e’tibor ushbu qatorning rejaga va o‘tgan yillarga 
nisbatan o‘zgarishi va omilli ta’siriga qaratiladi.
Mahsulot ish va xizmatlarni sotishdan olingan moliyaviy natija 
mahsulot, ish va xizmatlarni sotishdan olingan sof tushumdan shu 
mahsulot ish va xizmatlarning ishlab chiqarish tannarxini chegirish 
asosida aniqlanadi. Savdo tashkilotlarida moliyaviy natijalar tovarlarni 
sotishdan olingan sof tushumdan shu mahsulotlarni sotib olish qiymatini 
chegirish asosida aniqlanadi. 
Tahlilda sotishning uchta qatori xarakterlanadi. 
1. Mahsulot ish va xizmatlarni sotishdan moliyaviy natija. 
2. Asosiy vositalarni hisobdan chiqarish va sotishdan natija. 
3. Boshqa aktivlarni sotishdan olingan natija. 
Ularni buxgalteriya hisobida alohida hisob obyekti yoki daromadlar-
ning yuzaga chiqish shakli yoki o‘rni sifatida tarkiblanishi belgilangan. 
Bunda asosiy vositalarning hisobdan chiqarilishi va sotilishi, boshqa 
aktivlarni sotishdan olingan natijalar asosiy ishlab chiqarishning boshqa 
jarayonlari sifatida qaraladi. Ularni moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hi-
sobotda operatsion daromadlar va xarajatlar qatori ko‘rsatilishi tartib-
langan. 
Mahsulot ish va xizmatlarni sotishdan olingan foyda yoki zarar 
o‘zgarishida omilli tahlilga alohida ahamiyat beriladi. 

Download 2,53 Mb.