bajarilishi Mahsulot turi Ishlab chiqarish hajmi, mln so‘m. Rejadan og‘ishish (+;-) reja haqiqatda mutlaq, mln so‘m. nisbiy, % A 300
327
+27
+9,0
B 250
225
-25
-10,0
va hokazo J AMI : 550
552
+2
+0,4
O‘tgan davr haqiqatdagi ma’lumotlari reja ko‘rsatkichlarining
asoslanganligini tekshirish uchunfoydalaniladi. Buning uchun o‘tgan 5-
6 yil haqiqatdagi ma’lumotlarining o‘rtachasi joriy yilning reja
ma’lumotlari bilan qiyoslanadi.
5-jadvalda keltirilgan ma’lumotlar shundan darak beradiki, reja
bo‘yicha A turdagi mahsulot ishlab chiqarish yetarlicha asoslangan
hisoblanadi. B turdagi mahsulot esa to‘rt davr o‘rtachasidan oshiqcha
bo‘lib, bozor talabiga ham mos tushmagan. Shuning uchun mazkur
ko‘rsatkich +39 (250-211) mln.so‘mga ko‘p belgilangan. Joriy yil
rejaviy ko‘rsatkichlarini bajarilish holatini 6-jadvaldan bilib olsa bo‘ladi.
6-jadval Mahsulot ishlab chiqarish (taqqoslama narxlarda,) mln so‘m Mahsulot TURI O‘tgan yillar To‘rt davr uchun o‘rtachasi Reja (kelgusi davr) 1
2
3
4
A 280
300
300
320
300
300
B 200
205
218
221
211
250
va hokazo Jami: 480
505
518
541
511
550
Ko‘rsatkichlarning haqiqatdagi darajasini rejadagi bilan qiyoslash
korxona faoliyati samaradorligini oshirishda foydalanilmagan rezerv-
larni aniqlash uchun ham zarur. Agar reja bo‘yicha qandaydir tadbir ba-
jarilmagan bo‘lsa, u holda buni mahsulot ishlab chiqarish o‘sishida,
uning tannarxini pasaytirish, foyda va rentabelligi o‘sishini foydalanil-
63
magan rezervlari sifatida ko‘rib chiqish mumkin. Misol uchun, aniq B
mahsulot bo‘yicha innovatsion chora-tadbirlar rejasining bajarilishi (7-
jadval).
7-jadval
