Bog'liq Mo\'minov Xusan Kiber huquqdan mustqil ish 1
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODLAR Yurtimizda elektron tijorat sohasidagi munosabatlarning normativ-huquqiy
asoslari yaratilgan. “Axborotlashtirish to‘g‘risida”, “Elektron to‘lovlar to‘g‘risida”,
“Avtomatlashtirilgan bank tizimida axborotni muhofaza qilish to‘g‘risida”, “Elektron
hujjat aylanishi to‘g‘risida”, “Elektron tijorat to‘g‘risida”gi va boshqa Qonunlar ana
shular jumlasidandir. Ushbu huquqiy hujjatlar asosida elektron bank hujjat aylanishi
elektron plastik kartochkalar kabi tizimlar amaliyotga izchil joriy etilayapti. Barchaga
ma’lumki, keyingi yillarda, yurtimizda iqtisodiyotning jadal rivojlanishi kuzatilmoqda.
Natijada elektron tijoratning ahamiyati tobora oshib, aholining ushbu soha xizmatlariga
bo‘lgan talab va ehtiyojlari yuksalib borayapti. Shak-shubhasiz, elektron tijorat
bozorini taraqqiy toptirish axborot-kommunikatsiya texnologiyalari imkoniyatlaridan
samarali foydalanib, tegishli mexanizmlarni kengroq joriy qilish, eng avvalo, elektron
tijorat sohasining huquqiy asoslarini yanada takomillashtirish zaruratini kun tartibiga
olib chiqdi. Oliy Majlis Senatining ikkinchi yalpi majlisida ko‘rib chiqilishi
kutilayotgan yangi tahrirdagi “Elektron tijorat to‘g‘risida”gi Qonun ham ana shu talab
va ehtiyojlarni inobatga olgan holda ishlab chiqilgani bilan ahamiyatlidir.
Bundan tashqari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Elektron tijoratni jadal
rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori ham ushbu soha rivojiga kata hissa
qo‘shib kelmoqda. Mutaxassislarning ta’kidlashicha, normative-hujjatlar elektron
tijoratni rivojlantirish uchun yangi huquqiy, iqtisodiy, tashkiliy va texnik sharoitlar
yaratadi. U tadbirkorlikni rivojlantirish hamda ishbilarmonlik muhitini yaxshilash
uchun qo‘shimcha sharoitlar yaratish imkonini beradi. Elektron tijoratni yanada
rivojlantirishga,
elektron
savdoda
zamonaviy
axborot-kommunikatsiya
texnologiyalarini joriy qilishga, bitimlarni tuzish tartib-taomillarini soddalashtirishga,
elektron tijorat ishtirokchilari huquqlarini ro‘yobga chiqarishning huquqiy
mexanizmlarini o‘rnatish va muhofaza etishga xizmat qiladi. Mazkur Qonun
respublikada elektron tijoratni yanada keng joriy etishga huquqiy zamin yaratib, savdo
operatsiyalarini amalga oshirish bo‘yicha xarajatlar (tranzaksiya xarajatlari)ni
kamaytiradi. Elektron tijorat subyektlarining biri-biridan geografik uzoqligi bilan
bog‘liq muammolarni hal qiladi. Sotuvchilar va xaridorlar o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri
tezkor ravishda shartnomaviy munosabatlarni o‘rnatish uchun sharoit tug‘diradi.
Jumladan, bozorda yangi ishtirokchilarning paydo bo‘lishida muhim omilga aylanadi.
Qolaversa, u tadbirkorlik va ishbilarmonlik muhiti yanada yaxshilanishi, xalqaro
standartlarga javob beradigan texnologik bozor infratuzilmasini yaratishga qo‘shimcha
imkon beradi.
MO
’
MINOV XUSAN 072-19 GURUH
TATU-2024
Ilmiy maqolani tayyorlashda umumlashtirish, deduksiya, tizimli yondashuv,
qiyosiy-huquqiy tahlil, statistik va amaliyot materiallarini o‘rganish kabi usullardan
foydalanilgan.
