159
Yaddaş.
Yaddaş kompüterin əsas funksional hissələrindən biridir və kompüterin iş
effekivliyi onda istifadə olunan yaddaşın parametrlərindən asılıdır. Kompüterdə emal
olunan bütün informasiyalar onun malik olduğu müxtəlif tip yaddaşlarda saxlanılır.
Böyük
yaddaş
banklarının
(BigData)
qurulması
və
onların
emalı
texnologiyaları(analitikası) bugünün ən aktual problemlərindəndir.
Yaddaş texnologiyaları sahəsində dünyanın müasir vəziyyəti və perspektivləri
aşağıdakı kimidir:
5.
Əməli yaddaş. Yaddaş modullarının istehsalı ilə məşğul olan “SK hynix”
şirkəti 128 QB həcmində dünyada ilk DDR4 əməli yaddaş modulunu nümayiş etdirib.
Öncə yaddaş modulu server sistemlərində istifadə ediləcək. Yaddaş modulu 20
nanometrlik texnoloji proses üzrə hazırlanıb. Yaddaş modulunun işləməsi üçün 1,2 volt
gərginlik lazımdır, müqayisə üçün DDR3 yaddaş modulunda bu göstərici 1,35 volt
təşkil edir. Yeni yaddaş modulları 2 GHs takt tezliyində işləyir. DDR4 yaddaş
modullarının dəstəyi ilə server prosessorları artıq cari ilin sonunda çıxarılmalıdır.
Elektron yaddaşın indiki yaradılma texnologiyası - silikon çiplərdə bir-birindən
eni minimum 40-50 nanometrə qədər (bundan daha sıx olanda elektronlar tranzistorun
ayirıcı təbəqələrini deşə bilir – qısa qapanma) aralı yerləsdirilmiş cıgırlı
mikrosxemlərdir. Dünyada artıq en kəsiyi 1 nanometr
olan karbon nanokapilyarlar
alnmışdır və ondan tranzistor (metal-yarımkeçirici) alınmışdır. Bu texnologiyanın əməli
yaddaş qurğularında istifadəsi, yaddaşın sıxlığını və sürətini 10-larla dəfə artıra bilər.
Son vaxtlar tədqiq olunan və yarımkeçirici texnologiyalı ənənəvi
elektron
yaddaşları əvəz edə biləcək sahə “Spinotronika”dır. Bildiyimiz kimi, hər bir elektronun
müxtəlif istiqamətli spini vardır. Elektronları polyarizə etməklə spinin istiqamətini
kənar maqnit sahəsinin köməyilə idarə etmək olar. Spinin bir istiqamətini “1”, əks
istiqamətini “0”-la işarə etsək, onda elektronlarda yaddaş yaratmaq olar. Material kimi
polimer plastiklərdən istifadə olunarsa, belə yaddaşı və ya prosessoru olan kompüter
kagız qalınlığında da ola bilər və onun kimi deformasiyaya davamlı ola bilər. Belə
yaddaş çox böyük sıxlıqlı və müqayisəolunmas dərəcədə sürətli olar.
downloaded from KitabYurdu.org