|
MundarijaBog'liq kurs ishi NMKT (5) Introduction-of-Hardware.9359812.powerpoint (1) 1.4.
.
Ishlab chiqarishning 2ta asosiy usuli bor. Nitrozali usulda vа kontakt usuli bilan
sulfat kislota ishlab chiqarish.
Nitrozali usulda katalizator rolini azot oksidlari o'ynaydi. Suyuq fazada nasadkali
minorallarda oksidlanadi [35].
XIX asrning boshlarida SO
2
ni platina katalizatori ishtirokida SO
3
ga oksidlash
mumkinligi aniqlandi. XIX asrning oxirlari XX asrning boshlarida bu usul kontakt
(gazning katalizator bilan to'qnashuviga asoslanganligi uchun) usuli deb atalib, sanoatda
qo'llanila boshlandi [36].
Nitrozali usulda olinadigan sulfat kislotaning sifati pastligi, 75% dan yuqori
konsentratsiyali kislota olib bo'lmasligi, NO
2
, SO
2
, SO
3
kabi gazlarning atmosferaga
chaqirib yuborilishi tufayli atmosferaning zaharlanishi kabi kamchiliklarni bu usulni
kontakt usuli tomonidan siqib chiqarishiga sabab bo'ldi. Sobiq ittifoqda 1975- yillardan
boshlab faqat kontakt usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarish bo'lmalari qurilmoqda.
Hozirgi paytda ishlab chiqarayotgan sulfat kislotaning 95 % ga yaqini kontakt usulida
ishlab chaqirilmoqda [37].
Kontakt usuli bilan sulfat kislota ishlab chiqarish
Sulfat kislota ishlab chiqarish beshta bo'limni o'z ichiga oladi:
Pech bo'limi (bunda quruq SO
2
hosil bo'ladi) [38].
Yuvish bo'limi (bunda SO
2
gazi ho'l usul bilan tarkibidagi qo'shimchalardan, ya'ni
H
2
SO
4
ning tomchilaridan, suv bug'laridan va kontakt zaharlaridan to'liq tozalanadi).
Kompressor bo'limi (bunda tozalangan gaz so'rib olinib, kontakt apparatiga
yuboriladi).
Kontakt bo'limi (bunda SO
2
gazi katalizator bilan ta'sirlashib — to'qnashib SO
3
ga aylanadi).
Absorbsiya bo'limi (bunda SO
3
suvga yuttiriladi va H
2
S0
4
ga aylantiriladi).
|
| |
