|
§ 5.7
ISHLAB CHIQARISH TEXNOLOGIYASI
|
| bet | 98/104 | | Sana | 08.02.2024 | | Hajmi | 2,48 Mb. | | #153059 |
Bog'liq Majmua Geotexnologiya (2023-2024 uzb) чикаришга
Geotexnologik usullar bilan qazib olish texnologiyasi usulning o'zi bilan belgilanadi. Masalan, quduqda gidravlik ishlab chiqarish usuli uchun texnologik operatsiyalar, ularni amalga oshirish usullari va ta'sir etuvchi omillar Jadvalda keltirilgan. 5.2.
To'xtash joyini qazish sxemasini va uning parametrlarini tanlash, qazib olish jarayonlarining o'zaro bog'liqligi rivojlanishning o'ziga xos shartlari bilan belgilanadi va belgilangan ishlab chiqarish unumdorligini minimal o'ziga xos operatsion xarajatlar va, ehtimol, to'liq tiklashni ta'minlashi kerak.
Bunday holda, mahsuldor suyuqliklarni sindirish va ko'tarish parametrlarini hisoblash amalga oshirilishi kerak.
Asosiy geotexnologik ko'rsatkichlarga quyidagilar kiradi:mahsuldor eritmalarda metall konsentratsiyasi; quduqlarning umumiy debiti; nasos qudug'ining debeti; bir vaqtning o'zida ishlaydigan quduqlar soni; bloklar, qatorlar, hujayralar rivojlanish muddati; nasos quduqlarida mahsuldor eritmalarning paydo bo'lish vaqti; erituvchi va oksidlovchi moddaning iste'moli va konsentratsiyasi; ishlaydigan quduqlardagi darajani oshirish va kamaytirish hajmi.
Produktiv eritmalarda metall konsentratsiyasi (SSR):
Qayerda,e- metallni qayta tiklash koeffitsienti, (e=0,6);R- qazib olingan maydonlar bo'yicha metall zahiralari, t;p- mahsuldor eritmaning zichligi, t/m3 (1,1÷1,2);f- yuvilgan eritma massasining ruda massasiga nisbati, ([W:T]=[2:1];[3:1]);M- yuvish eritmasi bilan ishlov berilgan jinslarning o'rtacha qalinligi, m (6÷9);g- rudaning hajmli massasi, t/m3 (1,6÷1,8);S- ish maydoni, m2.
Erituvchi xarajatlar (pp) kon massasi bilan kimyoviy reaksiyalar va mahsuldor gorizontni to'ldirish bo'yicha:
Qayerda, Chorshanba- yuvish eritmasidagi erituvchining belgilangan konsentratsiyasi; Sk- chiqarilgan eritmadagi erituvchining konsentratsiyasi (mahsuldor eritmalardagi qoldiq kislotalilik 1÷3 g/l gacha).
Eritmalarning umumiy hajmi (VO), ruda massasini ma'lum darajadagi uranni eritmaga olish uchun qayta ishlash uchun zarur bo'lgan quyidagi formula bilan aniqlanadi:
Qayerda,vaqt- kon massasi, t;f(W:T)- konni, uning qismini, konni, blokni (koeffitsient W:T qazib olish), m3/t qazib olishning umumiy vaqti uchun uran qazib olishning berilgan qiymatida eritma massasining ruda massasiga nisbati;V oy– kon massasining egallangan hajmi, m3;g– rudaning solishtirma og‘irligi, t/m3 (1,7÷2,3).
kon massasi (vaqt) formuladan aniqlang:
Qayerda,Smes- konning operatsion konturi, ya'ni. depozit maydoni m2;Men– qatlam qalinligi, m.
Kislotalash hajmi (V3) va samarali echimlar (VPR) formulalar bilan aniqlanadi:
Qayerda,fzak- kon, uning qismi, kon, blok (W:T kislotalanish koeffitsienti), m3/t ruda massasini kislotalash jarayonida eritma massasining ruda massasiga nisbati;fres- kon rudasidan, uning qismidan, konidan, blokidan (W:T yuvish koeffitsienti), m3/t.dan uranni yuvishda uran olishning berilgan qiymatida eritma massasining ruda massasiga nisbati.
Ish vaqti (tneg) bitta operatsion yacheyka quyidagi formula bilan aniqlanadi:
Eritmalarni quduqdan ko'tarish uchun havo yuklari, suv oqimi qurilmalari va turli dizayndagi nasoslar qo'llaniladi.
Suv osti nasosi - pompalanadigan suyuqlik darajasidan pastroq bo'lgan nasos. Bu suyuqlikni katta chuqurlikdan ko'tarishni, nasos komponentlarini yaxshi sovutishni ta'minlaydi va unda erigan gaz bilan suyuqliklarni ko'tarish imkonini beradi. U quduqlarga, shaft quduqlariga, texnologik tanklarga o'rnatiladi.
Dizayn stavkalari ta'riflari (Qpro) nasos qudug'i:
Dvigatel atrofidagi oqim tezligini hisoblash (vob) dvigatelning sovutish tezligi uchun zarur bo'lib, u korpus simining ichki diametriga va elektr suv osti nasosi dvigatelining tashqi diametriga bog'liq va quyidagi formula bo'yicha hisoblanadi:
Havo ohaklarini ko'tarish statik er osti suvlari sathining sayoz paydo bo'lishi sharoitida (yer yuzasidan 0 dan 30-40 m gacha) eng muvaffaqiyatli qo'llaniladi. Yer yuzasidan 40 m dan past bo'lgan statik er osti suvlari darajasiga ega quduqlarda havo ko'targichlarni o'rnatish amaliy emas.
Havo mikserini o'rnatish chuqurligi (H) suyuqlikning ko'tarilish balandligi (ya'ni, suv-havo aralashmasining chiqish darajasidan dinamik darajagacha bo'lgan masofa) formula bo'yicha aniqlanadi:
Maxsus iste'mol (Vo) siqilgan havo (1 m3 eritma uchun m3 da) taxminan formula bo'yicha hisoblanadi:
Olib tashlash quvurining berilgan diametri bilanDva tushirish quvur liniyasining nisbiy cho'milish chuqurligining qiymatihcmmaksimal ishlash (Qmax)Havo yukini quyidagi formula bo'yicha hisoblash mumkin:
Rasm varaqasi quduqdagi ishlab chiqarish uskunasining joylashishini va quduq dizayni elementlarini ko'rsatishi kerak.
|
| |
