|
Mustaqil ish tovar, mahsulot, xizmatlarga boʻlgan talab funksiyasini qurish
|
| Sana | 28.03.2024 | | Hajmi | 17.84 Kb. | | #180187 |
Bog'liq Mustaqil ish tovar, mahsulot, xizmatlarga boʻlgan talab funksiya-fayllar.org 1-Amaliy mashg\'ulot Risklarni baholash, 3- маъруза (3) (1), 7 - маъруза (2) (1), N.Abdugʻaniyev, A.Teshaboyevlar boshchiligida 5 1 dasturi, мост, Iqlim o’zgarishi va ekologik moslashuv test, 6-7-8-sinf Online test 15-01-2023, Bilimlar iqtisodiyoti, 3-mavzu Aksiyalar vositasida moliyalashtirish, Reja Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari faniga kirish, ref-526493, 22222, E va S ga tarqatma material, Саволар топлами э ва с дан
Mustaqil ish tovar, mahsulot, xizmatlarga boʻlgan talab funksiyasini qurish
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI.
"Ehtimollar va statika” fanidan
MUSTAQIL ISH
TOVAR, MAHSULOT, XIZMATLARGA BOʻLGAN TALAB FUNKSIYASINI QURISH
Bajardi: Abdisalomova M
Qabul qildi Soipnazarov .J M
TOVAR, MAHSULOT, XIZMATLARGA BOʻLGAN TALAB FUN
KSIYASINI QURISH
Vazifa: Faraz qilaylik orzu qilib yurgan biznesingiz uchun yetarlicha mablag‘iz bor. Har bir talaba orzularidagi virtual zavod, fabrika qurib isteʼmolchilarni qiziqtiradigan mahsulot ishlab chiqarish, yoki biror bir xizmat turi taklif qilish vazifasi qoʻyiladi. Quyidagi savollarga javob topilsin:
Olingan soʻrovnoma maʼlumotlari boʻyicha talabni bahoga nisbatan bogʻliqligi funksiyasini quramiz. Bumisolimda men "kindls’’ Smart kitobi berildi va unga70,50,100,150,200,250,300 dollar narxlar qo’yildi.
|
№ , i
|
Baho, pi
|
Ni
|
Talab, D(pi)
|
Foyda
|
Foyda
|
Foyda
| |
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
| |
1
|
50
|
12
|
50
|
1000
|
750
|
500
| |
2
|
70
|
3
|
38
|
1520
|
1330
|
1140
| |
3
|
100
|
6
|
35
|
2450
|
2275
|
2100
| |
4
|
150
|
11
|
29
|
3480
|
3335
|
3190
| |
5
|
200
|
5
|
18
|
3060
|
2970
|
2880
| |
6
|
250
|
7
|
13
|
2860
|
2795
|
2730
| |
7
|
300
|
6
|
6
|
1620
|
1590
|
1560
|
|
Foyda
|
Foyda
|
Foyda
|
Foyda
|
Foyda
| |
250
|
0
|
-2000
|
-2500
|
-3500
| |
950
|
760
|
-760
|
-1140
|
-1900
| |
1925
|
1750
|
350
|
0
|
-700
| |
3045
|
2900
|
1740
|
1450
|
870
| |
2790
|
2700
|
1980
|
1800
|
1440
| |
2665
|
2600
|
2080
|
1950
|
1690
| |
1530
|
1500
|
1260
|
1200
|
1080
|
|
x
|
y
|
X*x
|
x*y
|
Y*y
| |
1
|
50
|
50
|
2500
|
2500
|
2500
| |
2
|
70
|
38
|
4900
|
2660
|
1444
| |
3
|
100
|
35
|
10000
|
3500
|
1225
| |
4
|
150
|
29
|
22500
|
4350
|
841
| |
5
|
200
|
18
|
40000
|
3600
|
324
| |
6
|
250
|
13
|
62500
|
3250
|
169
| |
7
|
300
|
6
|
90000
|
1800
|
36
| |
yig'indi
|
1120
|
189
|
232400
|
21660
|
6539
| |
o'rtacha
|
160
|
27
|
33200
|
3094.286
|
934.1429
|
Aytaylik bitta smart kitob ni ishlab chiqarishdagi sarf-xarajat30dollar tashkil qilsin. Hozirgina talab funksiyasi topilganbozordaushbukitobniqandaybahodasotishlozim? Buninguchunharbirkitobdanolingandaromadni talab qilingandarsliklarsoni gakoʻpaytiramiz. Natijadaharbirdarslikuchunbaho50dollar qilibbelgilangandakelibchiqadiganfoydanianiqlaymizhuddishutarzdaboshqaustunlaruchun ham foydanihisoblabchiqamiz.Natijadashuniko’rishmumkinkiqachoonnarx 150 dollar bo’lganda biz maksimalfoydagaerishamizsarfxarajatlar 90 dollar bo’lgungaqadar.Undanso’ngesaxarajatlar 50 dollardanoshganda biz maksimal foydaga mahsulotni 250 dollardan sotiberi shaolamizvabunda biz 13 dona mahsulot ishlab chiqarishimiz optimal ishlab chiqarishbo’ladi.
Chiziqli regressiya tenglamasi ni qurish uchun, noma’lum va parametrlar topish formulalari quyidagicha:
; =-0,16
Juft chiziqli regressiyada determinatsiya koeffitsiyenti - juft chiziqli korryelyatsiya koeffitsiyenti kvadratiga teng.
Chiziqli juft korrelyatsiya koeffitsiyenti – y va x belgilar oʻrtasidagi chiziqli bogʻliqlik zichligi koʻrsatkichidir.
y = -0.1613x + 52.805
- natijaning oʻrtacha kvadratik chetlanishi
,
|
Sarf-xarajatlar
|
30
|
35
|
40
|
45
|
50
|
90
|
100
|
120
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Optimal ishlabchiqarish
|
29
|
29
|
29
|
29
|
29
|
13
|
13
|
13
| |
Baho
|
150
|
150
|
150
|
150
|
150
|
250
|
250
|
250
|
Turli xil sarf-xarajatlarda maksimal daromad optimal ishlab chiqarish, potensial isteʼmolchilar soni quyidagicha jadvalda keltirilgan.
|
Sarf-xarajatlar
|
30
|
35
|
40
|
45
|
50
|
90
|
100
|
120
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Optimal ishlabchiqarish
|
29
|
29
|
29
|
29
|
29
|
13
|
13
|
13
| |
Baho
|
150
|
150
|
150
|
150
|
150
|
250
|
250
|
250
|
Jadvaldan koʻrinib turibdiki sarf-xarajatlarning oshib borishi bilan optimal ishlab chiqarish kerak boʻlgan kitoblar soni kamayapti va har bir kitobning bahosi ortib borayapti. Sarf xarajatning 5 dollarga soʻmga oʻzgarishi, kitobni bahosini oʻzgarishiga olib kelishi ham, olib kelmasligi ham mumkin. Talab funksiyasini mikrostrukturasi shunda namoyon boʻladiki – bahono kattaroq miqdorda oʻzgarishi, isteʼmolchilarning juda katta guruhlarini sotib olishdan voz kechishiga olib kelishi mumkin, bu esa foydaning kamayishiga olib keladi.
Shuning uchun ham ishlab chiqaruvchi uchun soliqlarning oshirilishi natijasida tovar narxining oshirilishi, ishlab chiqaruvchi hamma yukni isteʼmolchiga tashlaydi deyish notoʻgʻri fikr. Ishlab chiqaruvchi ham talabni kamayishi, ishlab chiqarilgan mahsulot hajmini kamayishi hisobiga zarar koʻradi. Iqtisodiyot nazariyasiga qonunlariga koʻra soliq oshirilishi oqibatlarini ishlab chiqaruvchi ham, isteʼmolchilar ham boʻlib olishadi.
Shunday qilib sarf-xarajatlar inflyatsiyasi iqtisodiyotga taʼsiri aynan mana shunday. Shuni taʻkidlash lozimki bozor tuzilmalari barcha isteʼmolchilarni qondirish imkoniyatiga ega emaslar, chunki bu foydali emas. 50 ta soʻrov oʻtqazilgan isteʼmolchilardan faqat 29 tasi 58% gina minimal sarf-xarajatlar boʻlgandagina ushbu darslikni sotib olish imkoniyatiga ega boʻlar ekanlar. Agar jamiyat barcha fuqarolarni biror narsa bilan taʼminlashni xoxlasa, u holda uni tekinga tarqatish lozim, masalan maktablarda oʻquv darsliklari tekin tarqatilganidek.
http://fayllar.org
|
| |
