AMUDARYO MUHANDISLIK TEXNIKUMI
Kompyuter injinering 6-20 guruh talabasi Norboyeva Qunduzning
Shaxsiy kompyuter va ofis qurilmalariga texnik xizmat ko‘rsatish amaliyotidan yozgan
MUSTAQIL ISHI
Mavzu: Tizimli platani tanlash va o‘rnatish
Fan o’qituvchisi: To’rayev S
Topshiruvchi: Norboyeva Q
Mang’it-2022
Mavzu; Tizimli platani tanlash va o‘rnatish
Reja:
Kirish
Asosiy qism
1. Tizimli plataning vazifasi va ishlash tamoyili
2. Tizimli platani tanlash
3. Tizimli plataning tarkibiy qismi
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish
Odatda hodisalarni foydalanuvchi harakati keltirib chiqara- di. Foydalanuvchi tomonidan ishlab chiqilgan harakatlarga bog‘liq ravishda hodisalarni bir necha turga bo‘lsa bo‘ladi:
Ma’lumotlar hodisaslari.
Fokus hodisalari.
Klaviatura hodisalari.
Sichqoncha hodisalari.
Chop etish hodisalari.
Filtr hodisalari.
Oyna hodisalari.
Xatolar hodisalari.
Taymer hodisalari
Bu turga foydalanuvchi kiritganda, o‘chirganda yoki o‘zgar- tirganda hamda bir yozuvdan boshqasiga o‘tganda sodir bo‘luvchi hodisalar kiradi.
Joriy yozuv (Current) hodisasi, yana bir yozuv yoki forma ma’lumotlar manbasiga — jadval yoki yozuvga qayta murojaat qi- lish bajarilganda sodir bo‘ladi. Shu yo‘l bilan, u forma ochilishida paydo bo‘lish bilan bir qatorda, bir yozuvdan boshqasiga o‘tganda ham sodir bo‘ladi. Odatda bu hodisa, bog‘langan formalardagi yozuvni sinxronizatsiya qilish uchun ishlatiladi.
O‘chirish hodisasi (Delete) foydalanuvchi formadan hodisani o‘chirib tashlamoqchi bo‘lganda sodir bo‘ladi. U yozuv ma’lu- motlar bazasidan o‘chirib tashlanishidan oldin sodir bo‘ladi. Bu hodisani qayta ishlash hodisasi Cancel parametriga ega. Bu para- metrga protsedurada True qiymati berilishi yozuv o‘chirilishi- ning oldini oladi.
Odatda hodisalarni foydalanuvchi harakati keltirib chiqara- di. Foydalanuvchi tomonidan ishlab chiqilgan harakatlarga bog‘liq ravishda hodisalarni bir necha turga bo‘lsa bo‘ladi:
Ma’lumotlar hodisaslari.
Fokus hodisalari.
Klaviatura hodisalari.
Sichqoncha hodisalari.
Chop etish hodisalari.
Filtr hodisalari.
Oyna hodisalari.
Xatolar hodisalari.
Taymer hodisasi.
MA’LUMOTLAR HODISALARI
Bu turga foydalanuvchi kiritganda, o‘chirganda yoki o‘zgar- tirganda hamda bir yozuvdan boshqasiga o‘tganda sodir bo‘luvchi hodisalar kiradi.
Joriy yozuv
Joriy yozuv (Current) hodisasi, yana bir yozuv yoki forma ma’lumotlar manbasiga — jadval yoki yozuvga qayta murojaat qi- lish bajarilganda sodir bo‘ladi. Shu yo‘l bilan, u forma ochilishida paydo bo‘lish bilan bir qatorda, bir yozuvdan boshqasiga o‘tganda ham sodir bo‘ladi. Odatda bu hodisa, bog‘langan formalardagi yozuvni sinxronizatsiya qilish uchun ishlatiladi.
O‘chirish
O‘chirish hodisasi (Delete) foydalanuvchi formadan hodisani o‘chirib tashlamoqchi bo‘lganda sodir bo‘ladi. U yozuv ma’lu- motlar bazasidan o‘chirib tashlanishidan oldin sodir bo‘ladi. Bu hodisani qayta ishlash hodisasi Cancel parametriga ega. Bu para- metrga protsedurada True qiymati berilishi yozuv o‘chirilishi- ning oldini oladi.
Del tasdiqlanganicha
Yozuvni ma’lumotlar bazasidan o‘chirilishi shunday katta ahamiyatga egaki, u bilan bir nechta hodisalar bog‘liq. O‘chirish hodisasi (Delete)dan so‘ng Access maxsus oyna chiqaradi. Bu oyna yozuv o‘chirilishini tasdiqlashni so‘raydi. Del tasdiqlangu- nicha (BeforeDelConfirm) hodisasi shu oyna paydo bo‘lishidan oldin paydo bo‘ladi. Ushbu hodisani qayta ishlash protsedurasi ikkita parametrga ega:Cancel va Responce. Cancel parametriga True qiymatini berib o‘chirishni bekor qilish mumkin. Shunda tasdiqlash oynasi ekranga chiqmaydi. Bu o‘chirishni bekor qi- lishning yana bir programma yo‘li. Agar Cancel parametriga False qiymati berilsa, Responce parametrini tasdiqlash kerak yoki kerakmasligini aniqlash uchun ishlatish mumkin. Agar Responce=1 bo‘lsa u holda yozuv tasdiqsiz o‘chirib tashlanadi va agar Responce=0 bo‘lsa Access yozuvni tasdiqlashni so‘rovchi tasdiqlash oynasini chiqaradi. Agar o‘chirishni tas- diqlash oynasi ochilmasa yoki Del tasdiqlanganicha (Before- DelConfirm) hodisasi chiqmasa, Ïàðàìåòðû (Options) (Ïðàâ- êà è Ïîèñê qo‘shimcha sahifasi Ïîòâåðæäåíèå guruhi) oynasining Èçìåíåíèå çàïèñåé (Record Changes) bayroqcha ko‘rsatmasini tekshirib ko‘ring.
Del tasdiqlanganidan so‘ng
Del tasdiqlanganidan so‘ng (AfterDelConfirm) hodisasi yozuvni o‘chirish tasdig‘idan so‘ng sodir bo‘lish bilan bir qator- da o‘chirishni bekor qilishda ham ishlatiladi. Bu hodisani qayta ishlash hodisasi bitta — status parametrga ega. Bu parametr 0, 1 yoki 2 qiymatlarini qabul qiladi va yozuv haqiqatdan ham o‘chirilganligini aniqlaydi. 0 qiymati o‘chirish muvaffaqiyatli yakunlanganligini bildiradi, 1 qiymati o‘chirish hodisalarni qayta ishlash programmasi tomonidan bekor qilinganligini bildiradi, 2 qiymat o‘chirish foydalanuvchi tomonidan tasdiqlash oynasida bekor qilinganligini bildiradi. Bu hodisa yozuv o‘chirilganligini tekshirish uchun ishlatilishi mumkin.
Qo‘shimchagacha
Yangi yozuvni qo‘yish bilan ikki hodisa bog‘liq: Qo‘shim- chagacha (Beforeinsert) va Qo‘shimchadan so‘ng (Afterinsert).
Qo‘shimchagacha hodisasi foydalanuvchi yangi yozuvga (maydonlardan biri, birinchisi bo‘lishi shart emas) birinchi simvolni kiritishi bilan sodir bo‘ladi, lekin yozuv yaratilguncha sodir bo‘ladi. Bu hodisa qayta ishlash protsedurasi qo‘shimcha- ga ruxsat berilganligini tekshirish uchun ishlatilishi mumkin. Protsedura bitta Cancel parametriga ega. Agar uning qiymatini True ga tenglashtirib qo‘yilsa, qo‘shimcha yozuvi taqiqlanadi. Bu hodisadan so‘ng qo‘shimchani bekor qilib bo‘lmaydi, faqat- gina qo‘yilgan yozuvni o‘chirib tashlash mumkin.
Qo‘shimchadan so‘ng
Hodisa jadvalga yangi yozuv qo‘shilgandan so‘ng sodir bo‘ladi. Odatda bu keyingi formaga o‘tishda sodir bo‘ladi. Bu hodisa protsedurasi odatda yangi yozuvni chiqarish maqsadida ma’lumotlar manbasiga qayta murojaat qilish uchun ishlatiladi.
Yangilashgacha
Yangilashgacha (BeforeUpdate) hodisasi Yangilashdan so‘ng (AfterUpdate) hodisasi kabi yozuvdagi yoki boshqarish elemen- tidagi ma’lumotlarni ixtiyoriy o‘zgarishida sodir bo‘ladi. Bu hodisa boshqarish elementiga qanday taalluqli bo‘lsa yozuvga ham xuddi shunday bog‘liq. Bu hodisani qayta ishlash protse- durasi faqat bitta — Cancel parametriga ega. U kiritilgan o‘zgarishlarni o‘zgartirish uchun ishlatiladi. Buning uchun unga True qiymatini o‘zlashtiramiz. Bu hodisa odatda jadval may- donidagi yoki yozuvdagi shartlarni, agar bu shartlar murakkab bo‘lsa (oddiy shartlar odatda Óñëîâèå xossasining boshqarish elementi qiymatida beriladi) tekshirish maqsadida ishlatiladi. Shartlar birdaniga bir nechta qiymatlarga tekshiriladi. Ularda boshqa formadagi boshqarish elementlariga ilovalar ishlatiladi. Kiritilgan ma’lumotlarning har xil qiymatida har xil xatolar haqida xabarlar beriladi. Shartlar bajarilmaganda kiritilgan o‘zgarishlarni keyingi yozuvga o‘tishda bekor qilish mumkin.
Yangilashdan so‘ng
Yangilashdan so‘ng (AfterUpdate) hodisasi yozuvdagi yoki boshqarish elementini yangilagandan so‘ng sodir bo‘ladi.
Yangilash sodir bo‘lgan bo‘lsa ham, boshqarish elementini OldValue xossasidan foydalanib eski qiymatlarni tiklash
mumkin. U boshqarish elementining eski qiymatini saqlab qola- di. Bu qiymat Yangilashdan so‘ng hodisasidan so‘ng almashadi. Yangilashgacha (BtforeUpdate) hodisasi va Yangilashdan so‘ng (AfterUpdate) hodisasi, hamda Qo‘shimchagacha (Before- Insert) va Qo‘shimchadan so‘ng (AfterInsert) hodisalari formaning boshqarish elementi qiymati VBA programmasi yoki Óñòàíîâèòü çíà÷åíèå (SetValue) makrokomandasi yordamida o‘zgarganda paydo bo‘lmaydi. Bundan tashqari Yangilashgacha (BtforeUpdate) hodisasi va Yangilashdan so‘ng (AfterUpdate) hodisasi hisoblanayotgan boshqarish elementlari uchun chiq-
maydi.
O‘zgarish
O‘zgarish (Change) hodisasi quyidagi hollarda paydo bo‘ladi:
Matn maydoni yoki yozuvli maydon tarkibi o‘zgarishida, shu bilan birga o‘zgarish deb bevosita kiritilgan yoki o‘chi- rilgan simvol hisoblanadi.
Boshqarish elementi Òåêñò (Text) xossasi qiymati VBA protsedurasi yoki makros yordamida o‘zgarganda.
Íàáîð âêëàäîê (Tab Control) boshqarish qurilmasida bir qo‘shimcha sahifadan boshqasiga o‘tganda.
O‘zgarish (Change) hodisasi hisoblanayotgan boshqarish elementi o‘zgarishida hamda VBA protsedurasi yoki makros yor- damida matn maydoni yoki yozuvli maydon qiymati o‘rnatil- ganda yoki yozuvli maydon qiymati ro‘yxatdan tanlangan bo‘lsa paydo bo‘lmaydi.
Ro‘yxatda bo‘lmaslik
Ro‘yxatda bo‘lmaslik (Notinlist) hodisasi, foydalanuvchi ro‘yxatda bo‘lmagan tekst maydoniga qiymatni qo‘lga kiritib, boshqa maydonga o‘tmoqchi bo‘lganda yoki yozuvni saqlab qo‘ymoqchi bo‘lganda paydo bo‘ladi. Ushbu hodisa sodir bo‘lishi uchun Îãðàíè÷èòüñÿ ñïèñêîì (LimitToList) xossasiga Yes qiy- matini berish kerak. Agar bu xossa No qiymatiga ega bo‘lsa, u holda ma’lumotlar maydoniga ro‘yxatdagi birorta qiymat bilan mos kelmaydigan qiymat kiritish ruxsat beriladi. Bu hodisa qayta ishlash protsedurasi ikkita parametrga ega :NewData va Response. NewData parametri kiritilgan ma’lumotlarni, Response parametri esa hodisani qayta ishlashni boshqaradi va 0,1 yoki 2 qiymatlarini qabul qilishi mumkin. 0 qiymati ekranga kiritilgan ma’lumotlar
ro‘yxatda yo‘qligini ko‘rsatuvchi standart xabar chiqaradi va kiri- tishni taqiqlab qo‘yadi. 1 qiymati standart xabar o‘rniga maxsus xabar chiqaradi. Ushbu xabar misol uchun ro‘yxatga kiritilgan yangi qiymatlarni saqlab qo‘yish kerakligini so‘rovchi xabar bo‘lishi mumkin. Bunda yangi ma’lumotlar ro‘yxatga qo‘shilmay- di. 2 qiymati ro‘yxatga yangi qiymat qo‘shishga ruxsat beradi. Bunda bu hodisani qayta ishlovchi protsedurasi yozuvli may- donining qatorlar manbasiga yangi qiymat kiritib qo‘yish kerak. Bundan so‘ng Access qatorlar manbasini qayta so‘ragani uchun maydon yangilanadi.
Lekin yozuvli maydon uchun qatorlar manbayi, ma’lumot- noma — jadval bo‘lsa, u holda oddiy qo‘shishning o‘zi yetarli bo‘lmasligi mumkin. Maxsus forma chiqarish kerak bo‘ladi. Unda foydalanuvchi hamma kerak maydonlarni to‘ldirishi lozim. Bu formada yozuvlar saqlanganidan so‘ng yangi ma’lumotlar ro‘yxatga qo‘shiladi. Shunday harakatlarni bajarish kerak bo‘lgan xuddi shunday holat yangi mijozga standart hujjat: hisob, naklad- noy va boshqalar yozib berilayotganda sodir bo‘ladi.
O‘zgarishlar kiritilgan
O‘zgarishlar kiritilgan (Dirty) hodisasi xuddi o‘zgarish (Change) kabi quyidagi hollarda sodir bo‘ladi:
Matnli maydon yoki yozuvli maydon tarkibi o‘zgarishida sodir bo‘ladi. Bunda o‘zgarish ixtiyoriy kiritilgan yoki o‘chirilgan simvol bo‘lishi mumkin;
boshqarish elementining Òåêñò (Text) hossasining qiymati VBA protsedurasi yoki makros yordamida o‘zgartirilganda;
|
