г
I _________ _____________________ __
it
'y
3-rasm. AS egri chizig‘i.
Gorizontal kesma
( I ) - iqtisodiyotda to'Iiq bandlik ta ’minlan-
maganligini, ortiqcha ishlab chiqarish kuchlari mavjudligini k o 'r s a
tadi, narx va ish xaqi o'zgaruvchari bo'ladi.
Bu kesmada narxlarni
o'zgartirm asdan turib, ishga tushmagan ishlab chiqarish omillarini
ishga
tushirib, ishlab chiqarish xajmini oshirish mumkin.
Oraliq kesmaCl)
- qisman bandlik ta ’minlangan, narxlar va ish
xaqi nisbatan o ‘zgaruvchan. Bu kesmada
ishlab chiqarish xajmini
oshirish mumkin, lekin bu o'sish narxlar darajasini o'sishi bilan
birgalikda bo'ladi.
Vertikal kesma
(3) - bu to" I iq bandlik ta ’minlangan xolatidir.
Bunda keyingi ishlab chiqarish jarayonini
oshirish mumkin emas,
iqtisodiyotni rag'batlantirish jarayonida qilingan har qanday urinish
faqatgina narxlar darajasini yuqori darajada oshishiga olib keladi.
Narxlar darajasining o'zgarishi yalpi taklif egri chizig'ining
o'z garishiga olib keladi. Yalpi taklif egri chizig'iga
narxdan tashqari
boshqa omilar ham ta'sir ko'rsatadi. Yalpi taklifning narxga bog'liq
bo'lm agan omillariga quyidagilarni kiritish mumkin:
• Ishlab chiqarish omillariga bo'lgan narxlarning o'zgarishi
(narxlarning oshishi yalpi taklif egri chizig'ining
chapga siljishiga,
narxlarning pasayishi o 'n g g a siljishiga olib keladi).
• Davlat
siyosati
(masalan.
ishlab
chiqaruvchilar
uchun
soliqlarning oshirilishi yalpi taklif egri chizig'ining chapga siljishiga,
soliqlarning pasaytirilishi o 'n g g a siljishiga olib keladi).
• Tabiatdagi iqlim sharoitlarining keskin ravishda o'zgarishi.
AS vaziyatdan A S| vaziyatga o'tishi bu yalpi taklifning ortib
borishini ko'rsatadi, AS vaziyatdan A S 2 vaziyatga o'tishi
bu yalpi
taklifning qisqarishiga olib keladi.
I
1
I
172
